Yeni dünyanın eskimeyen sorunları

Sosyal medya uygulamaları, internet siteleri, haber sayfaları, büyük matematiksel problemleri saniyeler içinde çözebilen bilgisayarlar, bir öğretmenin dünyanın her yerinden insanlara aynı anda ve iletişime açık bir şekilde canlı ders anlatabilmesini sağlayan uygulamalar gibi birçok teknolojik araç dünyamızı düne göre daha gelişmiş kılıyor. Gelişen dünyamız da üzerinde yaşananlara karşı dikkatimizi çekmeyi iyi başarıyor.

Avustralya'daki orman yangını

Nerede ve hangi şartlar altında yaşıyor olursak olalım öyle sanıyorum ki ortaya çıkan birçok olay dünya nüfusunun artık yarıdan çok daha fazlasının gözleri önünde gerçekleşiyor. Örneğin 14 Ocak 2020 tarihinde Avustralya’da çok büyük bir orman yangınına şahit olduk. Milyonlarca hayvan ve onlarca insan hayatını kaybetti. Bundan 1000 yıl öncesinde olsaydı belki de şu an ki duruma göre çok az insan bu olayı duyardı. Duysa bile elinden bir şey gelmeyeceği için bu durum önemli bir haber olmazdı.

George Floyd olayları

Tarihlerimiz 25 Mayıs 2020'yi gösterdiğinde dünyamızda tüm gözler ABD'ye döndü. Beyaz polis siyahi şüpheli George Floyd'u öldürdü. Beyaz polis, siyahi şüphelinin boynuna dizini bastırarak ölümüne sebep oldu. Sahte para operasyonuna giden beyaz bir polis memuru, siyahi bir şüpheliyi acımasızca öldürdü. Sahte 20 dolar harcadığı iddia edilen şüpheli tüm dünyanın gözleri önünde, bir Amerikan polis arabasının arkasında yere yatmış haldeyken, elleri cebinde ve umursamaz bir polis memuru tarafından öldürüldü. Bu olay başta ABD olmak üzere tüm dünyada yankılandı. Bazı ülkelerde protestolar görülürken diğerlerinde insanlar internet aracılığıyla tepkilerini gösterdiler. Şimdi dönüp dünyanın 1000 yıl öncesinde benzer bir olayın insanlık üzerinde nasıl bir etki yapabileceğini hayal ediyorum da insanlığın dikkatini bu kadar çekmezdi ya da en fazla o kişinin yakın çevresinde bir etki olurdu diye düşünüyorum.

Ve elbette pandemi...

Aslında daha birçok olay var ama 2020 de kuşkusuz en önemli problemimiz Covid-19 salgını olmuştur. Çin’de başlayan salgın önce yok sayıldı. Üstesinden gelinebilecek münferit bir problem gibi görüldü. Ancak geliştikçe küçülen dünyamız salgının yayılma hızını azaltmak yerine artırdı. Bundan 1000 yıl önce olsa insanların ancak yaya veya atlı şekilde hareketliliği ve çok sık ülke değiştirmemesi sebebiyle çok daha yavaş yayılabilecek olan salgın günümüzde çok daha hızlı bir şekilde yayıldı. İnsanlar işlerini kaybetti. Belli saatler dışında sokağa çıkamaz oldu. Okullar kapandı. Sadece Çin’de ortaya çıkan bir olay diyemedik. Belki de hayatımızda asla gitmediğimiz ve asla gitmeyeceğimiz bir yerde ortaya çıkan olay hayat tarzımızı değiştirdi. Sevdiklerimizin ölümüne neden oldu.

Dünyamız geliştikçe küçülüyor

Covid-19 salgını bize sanki bir şeyi daha iyi anlamamız gerektiğini söylüyordu. Artık dünyamız geliştikçe küçülüyor. Bize çok uzaklarda gerçekleşen bir olay bile hem duygularımızı hem düşüncelerimizi hem de yaşam tarzımızı etkileyebiliyor. Yani artık sadece bir bilginin değil herhangi bir şeyin dünya genelinde yayılımı daha hızlı bir şekilde oluyor. Başka bir deyişle dünyamız geliştikçe küçülüyor. Ancak bu durum sorunlarımızı azaltmıyor.

Önce kabul etmeli sonra...

Dünyamızın geliştikçe küçülmesi durumunu kabul etmediğimiz sürece problem çözme gücümüzü artıramayacağız. Bu yüzden önce yaşadığımız gezegenin küçüldüğünü kabul etmeli sonra da çözümlerimize uluslararası bir boyut kazandırmalıyız. Ne yazık ki devletler halen daha dünyadan çok kendi vatandaşlarına odaklanıyorlar. Bu durum daha çok ekonomik sorunları ve ölümlerin sayısını artırmaktan başka bir sonuç doğurmayacaktır. Örnek olarak Covid-19 salgınını kendi ülkesinde bitiren bir ülke halen daha dünyanın herhangi bir yerinde bu salgın devam ediyorsa yeniden salgın durumuyla karşı karşıya gelebilir. Tüm çabaları boşa çıkabilir. Covid-19 salgınından çıkarabileceğimiz en büyük ders dünyamızın küçüldüğünü anlayarak başta sağlık olmak üzere tüm sorunlara uluslararası bir bakışla yeniden çözüm yolları aramaya başlamak olacaktır.