Vergi çeşitleri nelerdir? Vergi türleri ve vergi çeşitleri adları
Türkiye'de uygulanmakta olan vergi çeşitleri bazen karıştırılıyor. Peki Türkiye'deki vergi çeşitleri nelerdir? Vergi türleri ve vergi çeşitlerinin adları hakkında kısaca bilgiler...
Vergi türleri
Vergi çeşitleri kodlarına göre sıralanır ve Gelir İdaresi Başkanlığı'nın güncel listesine göre 200'ü aşkın vergi türü vardır. Başlıca vergi çeşitleri ise 7 tanedir ve en bilinenler arasında bu 7 vergi bulunur.
Gelir Vergisi
Listede ilk sırada 0001 kodlu gelir vergisi ya da 'yıllık gelir vergisi' bulunur. Gelir Vergisi Kanunu'nun ilk maddesine göre gerçek şahısların yıllık gelirleri gelir vergisine tabidir. Bir takvim yılı içerisinde elde edilen kazanç ve iratlar üzerinden değerlendirilir. Ticari ve zirai kazançlar, serbest meslek gelirleri, gayrimenkul sermaye iratları, menkul sermaye iratları, ücretler ve diğer gelirlerden oluşur.
Kurumlar Vergisi
Kurumlar vergisi kişileri değil kurum ve kuruluşları kapsar. Kooperatifler, kamu kuruluşlar, sermaye şirketleri, dernek veya vakıflara ait iktisadi işletmeler v eiş ortaklıklarından elde edilen kazançlar kurumlar vergisine tabidir.
KDV (Katma Değer Vergisi)
Katma Değer Vergisi harcamalardan alınan en yaygın vergi çeşididir. Bir ürün, mal ya da hizmetin kaynağından tüketiciye ulaşmasına kadar olan süreç katma değer vergisine girer. Türkiye'de yapılan ticari, zirai, serbest meslek faaliyeti dahilindeki her türlü ürün ve hizmet ithalatı KDV'nin konusunu oluşturur.
ÖTV (Özel Tüketim Vergisi)
Özel Tüketim Vergisi Kanunu'na göre
(I) sayılı listedeki malların ithalatçıları veya rafineriler dahil imal edenler tarafından teslimi,
(II) sayılı listedeki mallardan kayıt ve tescile tabi olanların ilk iktisabı,
(II) sayılı listedeki mallardan kayıt ve tescile tabi olmayanlar ile (III) ve (IV) sayılı listelerdeki malların ithalatı veya imal ya da inşa edenler tarafından teslimi,
(I), (III) ve (IV) sayılı listedeki mallar ile (II) sayılı listedeki mallardan kayıt ve tescile tabi olmayanların özel tüketim vergisi uygulanmadan önce müzayede yoluyla satışı, bir defaya mahsus olmak üzere Özel Tüketim Vergisi'ne tabidir.
MTV (Motorlu Taşıtlar Vergisi)
Karayolları Trafik Kanunu'na bağlı olarak trafik şubelerinde kayıtlı olan motorlu taşıtlardan ve Ulaştırma Bakanlığı Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü'ne kayıtlı olan uçak ve helikopterler MTV'ye tabidir. Şu anki kanuna göre bir kez Ocak, bir kez de Temmuz ayında olmak üzere yılda iki defa ödenir.
Damga Vergisi
Damga Vergisi her türkü sözleşme ve yazılı anlaşma için devlet tarafından tahsil edilen bir vergi çeşididir. Kişiler ve kurumlar arasındaki anlaşma işlemlerinin geçerliliğini belgeleyen kağıtlardan alınır.
Emlak Vergisi
Türkiye sınırları içerisindeki bütün binalar Bina Vergisi'ne tabidir. Karada, suda olması ya da binanın yapımında kullanılan madde fark etmeksizin bütün taşınmazlardan yıllık olarak alınır. Bina vergisi ve arazi vergisi olarak ikiye ayrılsa da temelde taşınmazları kapsar ve 'Varlık Vergisi' olarak da bilinir.
Brüt yüzölçümü 200 metrekareyi geçmeyen ve tek meskeni bulunan ya da tek meskenin intifa hakkına sahip olanlar; geliri olmadığına dair evrak sunanlar; gelirleri sosyal güvenlik kurumlarından tahsil ettikleri emekli aylığı, dul aylığı, yetim aylığı, ölüm aylığı ve maluliyet aylığıyla sınırlı olan şahıslar, gaziler, şehitlerin dul ve yetimleri ve engelli yurttaşlar, gerekli olan şartları yerine getirdikleri takdirde emlak vergisinden muaf olabilir.