Psikolog Tuba Dadaşoğlu: Narsist kişilik bozukluğu olanlar empati kurmazlar

Narsist kelimesi köken itibari ile Narkissos'dan gelir. Hatta hepimizin bildiği nergis çiçeğine de adını veren Yunan Mitoloji'sinden Narkissos'dur. Herkes dönem dönem narsistik kişilik özellikleri sergileyebilir, ancak narsistik kişilik bozukluğu tanısının konması için bazı kriterler gerekir.
Peki, narsist kimdir? Narsistik kişilik bozukluğuna sahip birey nasıl davranışlar sergiler?
Psikolog Tuba Dadaşoğlu ile 'Narsistik Kişilik Bozukluğu' üzerine keyifli bir röportaj gerçekleştirdik. Buyurun röportaja geçelim.

1- Narsistik kişilik bozukluğu nedir?

Narsistik kişilik bozukluğu, başkasının düşüncelerine ve isteklerine ilgisiz kalan kişilerdir. Bencil, yoğun kıskançlık hissi olan, diğer insanlardan faydalanma çabası olan, başkalarının yaşadıklarına duyarsız kalan, sürekli olarak her ortamda ilgi odağı olmak isteyen kişilerdir. Bu kişiler asla empati kurmazlar ve başkalarını anlamazlar. Bu hastalığa dair her şeyi biliyor olmanız demek, narsist insanları hemen fark etmenizi ve gereksiz güç çatışmalarından kaçınıp onlar ile sağlıklı ilişki kurabiliyor olmanız adına size yardımcı olacaktır.

2- Bir bireye narsistik kişilik bozukluğu tanısı koyabilmek için gereken kriterler nelerdir?

Muhakkak hepimizin hayatında 'narsist' diyebileceğimiz insanlar vardır veya olmuştur. Fakat kesin bir tanı koyabilmek için belli başlı kriterler mevcut. Bu noktada, sık görülen ve hepimizin kolayca fark edebileceği kriterlerden bahsetmek istiyorum. Narsistik kişilik bozukluğu mevcut dediğimiz kişilerde kendilerini büyük görme duyguları oldukça yoğun bir biçimdedir. Hatta bu durum narsisizmin en belirleyici temel özelliğidir. Bu kişilerin kibirli ve bencil olmanın da ötesinde gerçekçi olmayan bir 'üstünlük' duyguları vardır. Yalnızca statüsü yüksek insanlar, mekanlar ve eşyalar ile kendilerini ilişkilendirmek isterler. Sürekli övgü ve kendilerine hayran olan kişilere ihtiyaç duyarlar. Kendilerini üstün gördükleri için bulundukları her ortamda hakimiyetin kendilerinde olmalarını isterler. Kendi ihtiyaçları karşılandığı müddetçe iyilik yaparlar. Suçluluk ya da utanç duymadan kolay bir şekilde karşılarındaki kişileri sömürürler. Asla karşı tarafın ne düşündüğü ile ilgilenmezler yalnızca onlar için kendilerinin ne düşündüğü önemlidir. Yanlış veya hatalı olduklarını ima etmeye çalışsanız bile asla anlamazlar hatta inkar ederler. Başkalarını sık sık aşağılarlar ve bundan büyük bir haz duyarlar. Bu şekilde egolarını tatmin edip beslemeye çalışırlar.

3- Narsistik kişilik bozukluğunun ortaya çıkmasına sebep olan etmenler nelerdir?

Bu hastalığın temeli kişinin çocukluk çağı ile ilintilidir. Anne-babadan yeterli duygusal bağı görmemiş olan çocuklarda duyguların gelişimi daha yüzeysel ve sık bir şekilde görülmektedir. Bu noktada anne-babaların sürekli olarak çocuklarını yüceltmesi ve onların benlik duygusunu kazanabilmeleri adına takdir etmeleri gerekmektedir.

4- Aileler çocuklarında narsistik kişilik bozukluğu özellikleri fark ettiğinde nasıl bir yol izlemeliler?

Narsisizmi çocuklarda fark etmek oldukça zor. Çünkü beyinleri ve kişilikleri gelişim evresindedir. Empatiyi ve sağduyuyu hala öğrenmektedirler. Çocuğunuzun narsisizme doğru yol aldığını fark ettiğiniz zaman, çocuğunuzu dikkatli bir şekilde övün. Empatiyi ve sınırları öğretin. Çocuğun başarısız olmasına izin verin ve hayatta her daim başarıyı yakalayamayacağını, bazen başarısız olduğumuzda da hayatın devam ettiğini, olanı olduğu gibi kabul etmeyi öğretin. Ve en önemlisi çocuklara ego ile gurur arasındaki farkı öğretin. Eğer ebeveynler çocuklarının durumunda bir değişim yaratamıyor ise muhakkak bir uzmandan destek almalarını öneriyorum.

5- Narsistik kişilik bozukluğuna sahip biri ile sevgiliyseniz sizi nasıl bir ilişki bekler?

Bir narsist ile sevgili iseniz, sizi olumlu anlamda derinden etkilemeye çalışırlar. Sizin herkesten daha farklı olduğunuzu ve özel olduğunuzu anlatırlar. Sürekli iltifat ederler, pahalı hediyeler alırlar. İlgi çekebilmek adına, geçmişte yaşadığı olaylardan bahsederler. Hayatındaki olumsuz yönde gitmiş ilişkilerinden bahsederler. Her ne kadar bu güzel gözükse de aslında sizi etkilemek adına her yolu denerler hatta deneyeceklerdir. Sonrasında ise tüm yaptıklarını size karşı kullanacaktır.

6- Narsistik kişilik bozukluğunun tedavisi var mıdır? Ya da bu kişiler tedaviyi kabul eder mi?

Ne yazık ki tedavi oldukça zor olmaktadır. Bunun en başlıca sebebi ise bu hastalığın kronikleşme eğilimi göstermesinden kaynaklanır. 'Narsistim' diye tedaviye gelmezler. Genellikle bu hastalar depresyon yüzünden bir terapiste başvururlar. Bunun sebebi ise; narsistler çok sık hayal kırıklığı yaşarlar. Beklentileri her daim sevilme ve övülme üzerine olduğu için. Tedavi boyunca kişinin gerçek benliğine erişilmesi zor olduğundan, yapay benlik üzerinde çalışılması da amaçsız olacaktır. Fakat psikologlar gerçek ve yapay benlik ile çalışırlar ise tedavi sürecinde olumlu yanıtlar alabilirler.

markadanismanituvanaeroltu@gmail.com
instagram.com/tuvanaeroltu
instagram.com/tuvanaeroltuilemarkalasma