Mitomani nedir?

Mitomani nedir?

Psikiyatride mitomani olarak tanımlanan patolojik yalan, yalan söyleme alışkanlığıdır. Hastalığa sahip kişilere mitoman denir. Mitomani yunanca muthos (Efsane) ve latince mania (Delilik) kelimelerinin birleştirilmesinden meydana gelmiştir. Psikiyatride pseudologia fantastica olarak da adlandırılmaktadır.

Patolojik yalancılığın tanımı ilk kez 1891 yılında Alman Doktor Anton Delbrueck tarafından ''Tamamen orantısız ve fark edilebilinir bir amacı olmayan kapsamlı ve karmaşık, yıllarca veya ömür boyu sürebilen uydurmalardır.'' şeklinde tanımlanmıştır. O zamandan beri üzerinde çok fazla çalışma yapılmış bir konu değildir. Mitomani hastaları yeteri kadar araştırılmamış ve anlaşılmamıştır.

Mitomani nasıl teşhis edilir?

Patolojik yalancılığın teşhisi zor olabilir. Çünkü hastalığın diğer kişilik bozukluklarının aksine karakteristik özellikleri yoktur. Bu yüzden mitomani bazen kişilik bozuklukları ile karıştırılabilir.

PF (pseudologia fantastica) hastaları yalan makinesinde bazen suçluluk, stres gibi duyguları gösterebilirler fakat psikopatlar bunların hiçbirini göstermez. Antisosyallik nedeni ile yalan söyleyen insanlar para, güç, sex gibi kişisel çıkarları doğrultusunda bu eylemi gerçekleştirirken PF hastaları bunu doğal olarak yapar. BPD hastaları ve PF hastaları arasındaki temel fark ise BPD hastalarının onların bu şekilde yaşamak istemediklerinin, kötü muamelelerin üstünü kapattıklarının veya boş intihar girişimleri yaptıklarının bilinmesi üzerine reddedildiklerini hissetmeleridir. Patolojik yalancılar reddedilmiş hissetmezler, çok yüksek seviyede özgüvene sahiplerdir. Oyunculuğa yatkın kişilerden farklı olarak ise patolojik yalancılar cinsel açıdan gösterişli olmaktan daha çok sözlü olarak dramatik ve ilgi çekicidirler. Narsisistler başka kimsenin anlayamayacağı bir mükemmelliğe ulaştıklarını düşünürken PF hastaları bu asosyal özellikleri göstermezler. Onların yalan söylemelerinin nedeni hayatlarının yeterince ilginç olmadıklarını düşünmeleridir. PF hastaları konfabulasyon hastaları ile karıştırılabilir. Konfabulasyonun mitomaniden farkı organik nedenlerle bellekte oluşan boşlukların doldurulmaya çalışılmasıdır.

Mitomaninin sebepleri nelerdir?

Mitomani psikiyatrik hastalıklar sınıflandırmasında ayrı bir tanı olarak geçmemektedir. Ancak bazı hastalıkların bir bulgusu olabilmektedir. Bu hastalıklar:

• Bipolar bozukluklar
• Dikkat eksikliği sendromu
• Narsisistik kişilik bozukluğu
• Sınırda kişilik
• Madde bağımlılığı
• Takıntı bozuklukları

Mitomani hastaları üzerinde yapılan gözlemlerde bazılarında epilepsi veya EEG bozuklukları, geçirilmiş kafa travması ve aile içinde psikiyatrik hastaların olduğu gözlenmiştir. Mitomani genellikle kişilik gelişiminin en hızlı olduğu ergenlik çağlarında başlar. Tanı ise genellikle 21-22 yaşlarında konur. Mitomaninin kökeninde düşük öz benlik saygısı ve kendine güvensizlik yatar. Bu eksiklikleri kişi yalan söyleyerek doldurmaya çalışır. Çoğunluğunun çalkantılı aile yaşamlarının olduğu tespit edilmiştir. Mitomani hastalarında sahte benlik duygusu, gerçek benliği sahte benlikten korumak için idealizm, mükemmellik ve görkem yaratma mekanizmalarını kullanır. Mitomania hastalığının ileri evresi nevroz ve psikozdur.

Yeteri kadar ruhsal olgunluğa ulaşmamış biri hayatın zorlayıcı durumlarından kaçmak için mitoman haline dönüşebilir.