Hipokrat kimdir? Hipokrat yemini nedir?
Tıp dünyası denildiğinde akla gelen ilk isim olan Hipokrat kimdir? Doktorlukla özdeşleşmiş olan Hipokrat yemini nedir? İşte mutlaka bilmeniz gereken bilgiler...
Hipokrat, İsa'dan önce 460 yılında Yunanistan'a bağlı olan Kos adasında doğmuştur. Birçok bölgede hekimlik yapmış olan Hipokrat, bir hekimin oğludur. Yaşadığı dönemde bilimsel gelişme ve felsefe ile sımsıkı bağı olan hekimlik gözdeydi. Ancak genel inanış hastalıkların olağanüstü güçlerden ya da tanrıların gazabından kaynaklandığı yönündeydi. Hipokrat ise çalışmalarını daha çok gözlem üzerine oturtmuş, tıbbı da bilim ve sanat haline dönüştürmüştü.
Sara ve zatürre gibi hastalıkların belirtilerini ilk tanımlayan kişi Hipokrat'tır. Yine duygu ve düşünceler ondan önce kalpten kaynaklandığı düşünülüyordu. Hipokrat'tan sonra ise duygu ve düşüncelerin beyinden kaynaklandığı fikrini ortaya atmıştır.
Aristoteles'in öğrencilerinden Menon, yazdığı tıp tarihinde Hipokrat'ın hastalıklarının nedeni konusundaki çeşitli görüşlerine özel olarak değinmiştir. Menon'un aktardıklarına göre Hipokrat'ın temel hastalık kuramı yanlış beslenmeden ötürü sindirilemeyen bazı artıkların buhar çıkardığı ve bunların vücuttan atılamayarak çeşitli hastalıklara sebep olduğu yönündedir.
Hipokrat tarafından kabul edilen 'Corpus Hippocraticum' adlı eser, milattan sonra onuncu yüzyıldan kalmadır. Hipokrat'ın döneminde 'Hekimlik Tanrısı' olarak kabul edilen Asklepiadlar loncalarda toplanırdı. Genç hekimler loncaya alınırken günümüzde de halen daha geçerli olan 'Hipokrat Yemini' ederlerdi. Eski Hipokrat Yemini'nde tıp tanrısı olarak kabul edilen Asklepios adına yemin edilirken yeni yeminde ise kutsal inançlar üzerine yemin edilmektedir.
Eski yeminde çocuk düşürmeye karşı katı bir tutum sergilenir ve şiddetle karşı çıkılırken yeni yeminde ise daha esnek bir tutumla hareket edilmektedir. Hipokrat'ın ölümünden sonras Kos Adası Hekimlik Okulu'nun bütün buluşları da Hipokrat'a mal edilmiştir. Bazı hastalıkları ise ilk kez Hipokrat tanımlamıştır. Örneğin 'Sopalanmış Parmaklar' adlı hastalığa 'Hipokratik Parmaklar' denilmektedir çünkü bu hastalığın tanımını ilk defa Hipokrat yapmıştır.
Hipokrat yemini tıbbi etik ile ilgili bilinen en eski metindir. Zaman içerisinde prensipleri bazı değişikliklere uğramış olsa da zaman, yer gibi kavramlardan bağımsızdır. Hipokrat'ın ilk kuralı, hekimin hem düşünceleri hem de seçtiği tedavi yöntemiyle hastaya en ufak bir zararının dokunmamasının gerekliliğidir. Bu metin, hekimlik tarihi ve yasaları açısından değerlendirildiğinde büyük önem taşımaktadır.
