Türk tarihine iz bırakmış kadınlar - 1
Avrupa, Afrika ve Arabistan'da kadınların köle pazarlarında satıldığı dönemde bile toplumumuzda, siyasi alanda, bilimde ve hatta yerleşik hayata geçmeden önce savaş meydanlarında önemli yere sahip olan, Kurtuluş Savaşı yıllarında cepheye mermi taşıyan, ilk seçme ve seçilme hakkı ile özgür iradeli hür kadınlarımızdan bahsetmek istiyorum. Bulundukları zamanda asla geri durmamış, erkek işi dememiş, pes etmemiş ve kadınların neler başarabileceğini göstermiş kadınlara saygıyla...
Direnişte bir kadın Nene Hatun
'Evladım anasız yaşayabilir ama vatansız yaşayamaz' dediktan sonra 3 aylık olan oğlunu bırakıp direnişe katıldı. Onun gibi düşünen köylülerle ellerine geçirdikleri kazma, kürek, sopa, taş, tüfek, kılıç, nacaklarla Aziziye Tabyası'nda Rus kuvvetlerine karşı saldırıya geçtiler.
Göğüs göğüse geçen muharebe sonrasında Ruslar, Aziziye Tabyası'ndan uzaklaştırıldı. Çocuklarını da kendisi gibi vatan aşkı ile yetiştiren Nene Hatun, 93 Harbi sonrasında Balkan Savaşları, Birinci Dünya Savaşı derken oğullarından ikisini de cephede şehit verdi.
İlk kadın doktor Safiye Ali
Türk tarihinin ilk kadın doktoru Safiye Ali, Balkan Savaşları sırasında cepheden gelen yaralı askerleri görerek doktor olmaya karar vermiş, Maarif Vekili Şükrü Bey’in yardımları ile tıp eğitimi almaya Almanya’ya gitmiştir. Kadın ve çocuk hastalıkları alanlarında eğitim gören Safiye Ali yurda dönmüş ve Cağaloğlu’nda açtığı klinikte hizmet vermiştir.
Safiye Ali, yurt dışında düzenlenen tıp kongrelerinde Türkiye’yi temsil eden başarılı doktorlar arasında yer almıştır.
Taşa şekil veren kadın Sabiha Bengütaş
Sabiha Bengütaş, Türk tarihinde taşa şekil vermiş ilk kadın heykeltıraştır. Atatürk, İsmet İnönü, Abdülhak Hamit, Bedia Muvahhit, Ahmet Haşim gibi önemli isimlerin heykellerini yapmıştır. 1920’de Sanayi-i Nefise Mektebi’nin Resim Şubesi’ne girmiştir.
Bu sırada kendi kendine, antik bir büstü kopyalayan Sabiha Bengütaş, eseri gören Heykel Şubesi Hocası İhsan Bey'in takdirlerini toplamış ve heykeltıraş olmak için yüreklendirilmiştir. Okulun heykel bölümüne alınan ilk kız öğrenci olmuş ve okulunu birincilikle bitirmiştir.
Dünyanın ilk kadın savaş pilotu Sabiha Gökçen
Dünyanın ilk kadın savaş pilotu olan Sabiha Gökçen, genç yaşta ailesini kaybettikten sonra Mustafa Kemal Atatürk'e giderek okumak istedğini söylemiştir. Bu olayın ardından Mustafa Kemal Atatürk, Sabiha'yı evlatlık edinerek çeşitli okullarda öğrenim görmesini sağlamıştır. Sabiha Gökçen de başarılı kariyeriyle Türk tarihine adını altın harflerle yazdırmıştır.
Türkiye Cumhuriyeti'nin ilk kadın muhtarı Gül Esin
1930 yılından itibaren çıkarılan yasa ile belediye seçimlerine katılma, sonra köylerde muhtar olma ihtiyar meclislerine seçme ve seçilme hakkına sahip olan kadınların en cesuru olan Gül Esin, 1933 yılında Türkiye'de seçilmiş ilk kadın muhtardır.
Aydın’ın Çine ilçesi Karpuzlu bucağı muhtarlığında görev yapan Gül Esin, Mustafa Kemal Atatürk tarafından ödüllendirilmiştir. Muhtarlık görevine gelir gelmez, kumar oynamayı yasaklamış, kız kaçırma olaylarını engellemiş ve nikah işlerini düzene koyarak önemli bir başarı elde etmiştir.
Türkiye Cumhuriyeti'nin ilk kadın bakanı Prof. Dr. Türkan Akyol
1928'de İstanbul'da doğan Türkan Akyol, babasının kurmay subay olması nedeniyle ilköğrenimini Anadolu'nun farklı köylerinde okuyarak bitirdikten sonra, 1947 yılında Erenköy Kız Lisesi'nden mezun oldu. 1953 yılında Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi'nden mezun oldu. 1954 yılında Tıp Fakültesinde asistanlık kadrosuna atandı. Daha sonra 1965'de doçentlik, 1970'de de profesörlük kadrosuna yükseldi.
Prof. Dr. Türkan Akyol, 25 Mart 1971'de 1. Nihat Erim hükümetinde Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlığına atanarak Türkiye'nin ilk kadın bakanı oldu.
pinargul.civelek@milliyet.com.tr
