Topraksız tarıma bir Vahaa!..

Hanife Baş- Vahaa… Bir gıda teknolojisi şirketi. Şehirli insanların taze ve besin değeri yüksek ürünlere kolayca ulaşmasını mümkün kılıyor. Kullanıcılarının her yerde, her mevsimde kendi bitkilerini üretmesini sağlıyor. Vahaa’nın kurucusu genç bir kadın girişimci Nehir Boyacıoğlu. O, bir etki girişimcisi. Yani sadece finansal fayda değil, dünyaya da pozitif fayda sağlamak için çalışıyor. Gıda sorunu onun odaklandığı alan oldu. O, zaten girişimci bir aileden geliyor… Boyacıoğlu, Vahaa Akıllı Bahçe ürünleriyle Türkiye’de ilklerden olan akıllı topraksız tarım ünitesini kullanıma sunduklarını anlatıyor. Boyacıoğlu, “Araştırmalar şu anda 26 milyar dolar olan kapalı tarım pazarının 2030 yılında 62 milyar dolara ulaşacağını gösteriyor. Yani aslında hem yerinde üretim yapan kullanıcıların sayısı artacak hem de sağlıklı ve taze besin tüketmek isteyen kullanıcılara ürün sunan çözümler artacak” diyor. Nehir Boyacıoğlu ile girişimcilik hikâyesini, sektörü ve hedeflerini konuştuk.

Aileden girişimci bir isim

Öncelikle sizi tanıyabilir miyiz?

1987 yılında Adana’da doğdum. Boğaziçi Üniversitesi Uluslararası İlişkiler mezunuyum. Mezuniyet sonrası uluslararası kurumsal şirketlerdeki 8 yıllık bir tecrübeden sonra 5 yıldır da girişimcilik ekosistemindeyim.

Küçükken ne olmak istiyordunuz? Bugüne kadar nerelerde çalıştınız?

Ailemdeki büyüklerin hepsi girişimci, kendi işini yapıyor. Önümdeki örneklerden de dolayı sanırım ben de küçüklüğümden beri kendi işimi yapmak istiyordum. Kendi işinin patronu olmak dışında bir seçenek düşünmedim hiçbir zaman. Kurumsal şirketler büyük resmi görmek ve tecrübe kazanmak için çok kıymetli yerler. O yüzden Philip Morris, Borusan Otomotiv ve Pfizer gibi kurumlarda farklı departmanlarda çalıştım. Bunlar bana çok şey kattı. Daha sonra bir girişim hızlandırma şirketinde yönetici ortak olarak görev aldım, Avrupa Kalkınma Ajanslarından fon alarak etki odaklı girişimcilik programları yönettim. Bilgi Üniversitesi’nde girişimcilik sertifika programlarında sözleşmeli eğitmenlik yaptım. Daha sonra kendi danışmanlık şirketimi kurdum ve Arya Kadın Yatırım Platformu’na danışmanlık verdim. Son olarak hayallerimi gerçekleştirmem gerekiyor dedim ve ortaklarımla birlikte 2 yıl önce Vahaa’yı kurduk.

Vahaa’yı kurma fikri nasıl oluştu?

Etki odaklı girişimcilik programları yönetirken, programın amacı dünyanın en büyük sorunlarına çözüm bulmak ve bunları girişimlere dönüştürmekti. Yani gıda, tarım, enerji, eğitim, gibi konular hakkında sürekli eğitimler ve atölye çalışmaları düzenliyorduk. Girişimcilerle bunlar üzerine çalışırken bende de farkındalık oluştu diyebilirim. Girişimci olmak istiyordum zaten ama bu programlardan sonra etki girişimcisi olmaya karar verdim. Yani sadece finansal fayda değil, dünyaya da pozitif fayda sağlamak istiyordum. Gıda problemi benim en çok odaklandığım alan oldu. İklim değişikliği, nüfus artışı, özellikle şehir nüfusunun artışı, tarım alanlarının verimsizleşmesi gibi nedenlerle alternatif yöntemlere ihtiyaç olduğunu düşündük ve ortaklarımın da bilim ve teknoloji tecrübesi ile Vahaa’yı hayata geçirmeye karar verdik.

Vahaa hakkında biraz bilgi verir misiniz? Hedefiniz nedir?

Vahaa için sürdürülebilirliği inovasyonla buluşturarak kullanıcı isteklerini ve çevrenin geleceğini düşünen bir şirket diyebiliriz. Vahaa Akıllı Bahçe ürünümüzü ise aslında şehirde tarımı mümkün kılan ve bireylerin yılın 365 günü üretim yapmalarını sağlayan otomatik ışıklandırma ve otomatik sulama Topraksız tarıma bir Vahaa!.. Vahaa, topraksız tarım teknolojisiyle şehirli insanların kendi bitkilerini üretmesini sağlıyor. Kurucusu Nehir Boyacıoğlu, bir etki girişimcisi. Yani sosyal faydaya da odaklanıyor ve yurtdışına açılma planları da var HANİFE BAŞ 8 GİRİŞİMCİLİK DÜNYASI 99 özelliğine sahip Türkiye’de ilk akıllı topraksız tarım ünitesi olarak tanıtabiliriz. Kullanıcılar, mevsimden bağımsız, çevreye duyarlı bir şekilde, mobil uygulama desteği sayesinde ön bir bilgiye gerek duymadan ilk günden üretimlerini yapabiliyorlar. Bu sayede kullanıcılar taze, besin değeri yüksek ve pestisit içermeyen yeşillik, sebze ve meyvelerini geleneksel tarıma oranla daha hızlı bir şekilde elde edebiliyor. Hedefimiz yarattığımız bu ürünü önce Türkiye’de sonra da yurtdışında geniş kitlelere ulaştırmak.

Balkonlarda üretim sınırlı

Apartmanlarda nasıl kullanımlar var? En çok ne yetiştiriliyor?

Türkiye’de ev içinde ve özellikle balkonda kendi bitkisini yetiştiren çok sayıda insan var. Ancak bu miktar gerçek bir bahçe olarak düşünüldüğünde çok az bir kesimi temsil ediyor. Ayrıca bu kişilerin yetiştirdiği bitkilerin de ömürleri veya verimleri çok düşük olabiliyor. Buna ek olarak bireysel yetiştirmeler dış etkenlere çok bağımlı, bu sebeple bir defa yetiştirilen ikinci defa aynı şekilde yetiştirilemeyebiliyor. En çok yetiştirilen ürünlere bakınca da fesleğen, maydanoz ve nane gibi yeşil yapraklı ürünleri görüyoruz, biz de Vahaa olarak kitlerimizi kullanıcılarla buluştururken bunları dikkate alarak oluşturduk.

Yurtdışına açılma planı

Yurtdışına açılmayı planlıyor musunuz?

Evet, yurtdışı açılım için çalışmalarımıza başladık, hazırlıklarımızı yapıyor, toplantılar düzenliyoruz. Bir yandan Ocak ayında CES fuarına katıldık ve CTA Foundation ödülünü almaya hak kazandık. Geçtiğimiz ay da Vivatech Paris fuarına katıldık. Avrupa, Amerika ve hatta Uzakdoğu’dan çok güzel bir ilgi var. Kısa süre içerisinde Vahaa’yı yurtdışındaki kullanıcılarımız da satın alabilecek.

Yatırım alma konusunda ne durumdasınız?

2021 Mart’ta Arya Kadın Yatırım Platformu ve Kültepe Melek Yatırım Ağı’ndan ilk yatırımımızı almıştık. Çok yakın bir dönemde de ikinci yatırım turumuzu tamamladık ve bu turu açıklamaya hazırlanıyoruz. Sürdürülebilir ve inovatif yönüyle Vahaa yatırımcıların ilgisini çekiyor, biz de değerli yatırımcılarımızın tecrübe ve network gücünden faydalanıyoruz.

Kadın ortakla başarı geliyor

Kadın girişimci olmanın zorlukları neler?

Araştırmalar gösteriyor ki kadınlar yatırım sermayesi yatırımlarının sadece yüzde 2.3’ünü alabiliyor. Aynı zamanda kadın ortaklı girişimlerin kadın ortaksız girişimlere göre daha başarılı olduğu da kanıtlandı. Globalde de Türkiye’de de kadın girişimciliği ve başarısı giderek artıyor. Ben ise kadın girişimcilerin yaşadığı bu tarz finansa ve network’e erişim gibi konularını hem yıllardır girişimcilik ekosisteminde olmam hem de aynı zaman da yatırımcımız da olan Arya Kadın Yatırım Platformu sayesinde çok yaşamadım.

‘Girişimcilik bir ekip işi’

Başarınızın sırrını neye borçlusunuz?

Girişimcilik her şeyden önce ekip işi. Ekibin hem tamamlayıcı karakter ve yetkinliklere sahip olması hem de uyumlu olması çok kritik. En iyi fikir bile kötü bir ekibin elinde mahvolabilir ama iyi bir ekip birçok şeyin üstesinden gelebilir. Girişimcilik bir rollercoaster gibi hem eğlenceli hem de inişli çıkışlı bir serüven. Bu serüvende yanınızda doğru kişilerin olması büyük avantaj.