12.02.2024 - 04:17 | Son Güncellenme:
EBRU SUNGUR
EBRU SUNGUR- İbrahim Özer, iş hayatına genç bir girişimci olarak adım attı, işini ilklerle büyütüp olgunluğa eriştiğinde maddi ve manevi kazanımlarını şimdinin genç girişimcileriyle paylaşmaya başladı. Önümüzdeki 5 yıl içerisinde, Alesta'nın yatırım yaptığı girişimler arasından 4 unicorn, yani değeri en az 1 milyar doları bulan start-up çıkarmayı umuyor. Öyküsünü kısaca şöyle özetliyor: "1991 yılında Türkiye'nin ilk yerli bilgisayarı olan Escort Computer'ı kurdum. Escort Computer, yüzbinlerce kişinin bilgisayar sahibi olmasını sağlayarak birçok ilke imza attı. Bu atılımlarım sonucunda 1997 yılında 'Yılın Girişimcisi', 2001 yılında ise 'Yılın İş Adamı' ödüllerine layık görüldüm. Bilişim teknolojilerinde başlangıçta donanım önemli pay almasına rağmen zamanla yazılım ve IT hizmetlerinin daha hızlı büyümesi donanımın önemini azalttı. Bu gelişmeye uyum sağlayarak, 2000 yılında halka açılan ve ESCOM koduyla işlem görmeye başlayan Escort Computer'in iş alanını donanımdan yazılım ve IT hizmetlerine doğru genişlettik. 2008 yılında ise şirketin adını stratejik hamlemize paralel olarak Escort Teknoloji Yatırım AŞ olarak değiştirdik. Bu değişiklikle bir yandan donanım dışı faaliyetlerimizi yeni kurduğumuz şirketlerle genişletirken, diğer yandan teknoloji üreten veya mevcut işlerini yeni teknolojilerle dönüştüren firmalara yatırımlar yapmaya başladık. 2012 yılında, yüzde 100 bağlı ortaklığımız Alesta'nın kuruluşuyla, uzun yıllardır teknoloji alanında elde edilen bilgi birikimi, tecrübe ve sermayemizi yüksek büyüme potansiyeline sahip erken aşama teknoloji girişimlerine yaptığımız yatırımlarla değerlendirdik. Bugün Escort Teknoloji, dijital ürün ve servisler, iş zekası ve kurumsal çözümler, ödeme ve e-ticaret, sağlık çözümleri, tüketici elektroniği, finansal teknolojiler (fintek), yenilenebilir enerji ve IoT alanlarında faaliyet gösteren 62 iştirakiyle Türkiye'nin dijital dönüşümüne önemli katkılarda bulunmaktadır. Escort Teknoloji'nin halka açık paylarının yüzde 43 kadarı halen emeklilik fonları, yatırım fonları ve yabancı fonlara ait bulunuyor." İbrahim Özer, sorularımızı yanıtladı.
Enerjiden sağlığa...
Bugüne kadar kaç girişime yatırım yaptınız? Bunlardan sizde ayrı bir yeri olanlar hangileri?
Yatırım yapmış olduğumuz girişim sayısı Alesta üzerinden 54. Bunların 48'i Türkiye'de, 6'sı ise yurtdışında kurulmuş. Escort Teknoloji'nin katıldığı iştirak sayısı 8 olup, toplamda 62 iştirakimiz bulunmaktadır. Her biri kendi alanında değerli olan bu iştirakler arasında bazı örnekler:
Bren: Bursa Teknopark'ta faaliyet gösteren Bren, kendi geliştirdiği sensör ve yapay zeka yazılımı ile buhar miktarını taşıyıcı borulara fiziksel müdahale olmadan ölçebiliyor. Geleneksel buhar sayaçlarına kıyasla önemli fiyat avantajı sunuyor. Yine kendi teknolojisiyle geliştirdiği Buhar Analizör Yönetim Platformu ile buhar kullanımında enerji tasarrufu ve karbon emisyonu azaltma imkanı sağlıyor. Halen Avrupa, Amerika, Ortadoğu ve Çin'de satış ağı kurmakta olan Bren, geçtiğimiz haftalarda Polonya'da yerleşik bir firmayla 5 yıllık sürede 10 milyon euro büyüklüğe ulaşması beklenen satış sözleşmesi imzaladı. 2020'de 5 milyon TL değerleme ile yatırım yaptığımız Bren, 2022'de 217 milyon TL değerleme ile yeni yatırım aldı ve endüstriyel bakım trendi alanında gelecek vadeden 664 küresel startup ve scaleup arasında yer alma başarısı gösterdi.
Nicat: İzmir Teknopark'ta faaliyet gösteren Nicat, batarya maliyetlerinin yaklaşık yüzde 40'ını oluşturan katot üretimi için kendi yapay zeka modeliyle reçete geliştiriyor. Temmuz 2020'de iştirak ettiğimiz Nicat Batarya Teknolojileri, Eylül 2023'te ABD menşeli bir batarya üreticisi ile teknolojik danışmanlık ve lisans transferini içeren toplam 7 yıllık sözleşme imzaladı. Türkiye'den ABD'ye teknoloji know-how ihracatı konusunda çok önemli bir adım olacak bu anlaşma süresince 26.2 milyon dolara ulaşacak danışmanlık ve lisans geliri bekleniyor.
Eba Garaj (Kidolog): Ebeveynlere çocukların bilişsel, sosyal, duygusal ve motor gelişiminde ihtiyaç duyabilecekleri desteği online uzmanlar tarafından sağlıyor. 2021 yılında 3 milyon TL değerlemeyle yatırım yaptığımız Kidolog, 2022 yılında 140 milyon TL değerlemeyle yeni yatırım alarak 1.5 yılda değerini 45 kat artırdı. Avrupa girişimci ekosisteminin en önemli medya ve analiz platformlarından biri olan ve FT tarafından desteklenen Siftedeu'ın çocuk ve aile teknolojileri raporunda takip edilmesi gereken 22 erken aşama girişim arasında gösterildi.
PowerDev: Türk girişimciler tarafından Amerika'da kurulan PowerDev, birden çok kaynaktan topladığı enerji piyasası büyük verilerini birleştirerek SaaS veri analiz aracı üzerinden yenilenebilir enerji geliştirme şirketleri, kâr maksimizasyonu ve maliyet azaltma amaçlı batarya kullanmak isteyen üretici ve tüketici şirketler ve enerji ticaret şirketlerine sunuyor. 2022 yılında 32 milyon TL değerlemeden yatırım yaptığımız PowerDev, 2023 yılında 260 milyon TL değerleme üzerinden yeni yatırım aldı.
Peki son dönemin popüler konusu, yapay zeka...
Yapay zeka alanında çalışmalar yapan iştiraklerimizin sayısı da giderek artıyor. Şu anda Nicat, Bren, Kuasar, Carex, OnenewOne, Sweephy, Postuby ve Wear's gibi şirketler, faaliyetlerini yapay zeka teknolojileri üzerine odaklanarak sürdürmekte, aldıkları projelere baktığımızda bu alanın giderek ivmesini artırmasını bekliyoruz.
Kadınları destekliyor
Portföyde, kadın girişimlerin ağırlığı nasıl?
Portföyümüzde kadın girişimcileri desteklemeye yönelik bir yaklaşım var. Evimdeki Psikolog, Bugamed, Fon Radar, Latissim, Ciel, Bakiyem ve Meloknows gibi kurucu ya da kurucu ortakları arasında kadınların bulunduğu girişimleri bünyemizde barındırmaktayız. Bu girişimler, portföyümüzde önemli bir yer tutmakta ve kadın girişimciliğinin teşvik edilmesine katkı sağlıyor.
Girişimcilere hangi destekleri veriyorsunuz? Parasal yatırımın ötesinde network'ünüzü ve deneyimlerinizi de onlarla paylaşıyor musunuz?
Alesta olarak, erken aşama teknoloji girişimlerine sağladığımız destek, sadece finansal yatırımlarla sınırlı kalmıyor. Yatırım yaptığımız girişimlerle, kendi bünyemizdeki sinerji ve geniş network'ümüzü etkin bir şekilde paylaşıyoruz. Bu, girişimlere sadece gerekli sermayeyi sağlamakla kalmayıp, aynı zamanda onların iş gelişimine ve pazar genişlemesine katkıda bulunmamızı sağlıyor. Yatırım yaptığımız şirketlere, uzun yıllara dayanan geniş bilgi birikimimizi ve yönetimsel tecrübelerimizi aktarıyoruz. Bu süreçte, şirketlerin stratejik planlamasından operasyonel verimliliğine kadar çeşitli alanlarda rehberlik ediyor ve onları karlı, başarılı işletmeler haline getirmeyi hedefliyoruz. Ayrıca, sektörel trendler, pazar dinamikleri ve yeni teknolojiler hakkında derinlemesine bilgi sağlayarak, bu girişimlerin ulusal ve uluslararası pazarda rekabet edebilirliğini artırmayı amaçlıyoruz. Bunun yanı sıra, yatırım yaptığımız girişimler arasında iş birliklerini teşvik ediyor, onları Alesta'nın geniş ve çeşitlendirilmiş ekosistemiyle entegre ediyoruz. Bu şekilde, girişimcilerimizin kendi alanlarındaki diğer başarılı şirketlerle etkileşime geçmelerini, deneyimlerini paylaşmalarını ve potansiyel iş birlikleri kurmalarını sağlıyoruz. Girişimcilere, sadece finansal destek sağlamanın ötesinde, onların sürdürülebilir büyümesine ve gelişimine katkıda bulunmayı hedefliyoruz. Diğer yandan, yatırım gerçekleştirdiğimiz şirketlerin, sonraki finansman turlarında başarıyla yatırımcı çekmelerine yardımcı oluyoruz. Bu süreçte, geniş
yatırımcı ağımızı ve pazar içgörülerimizi kullanarak, bu girişimlerin yeni ve potansiyel yatırımcılarla buluşmalarını sağlıyor ve onlara bu süreçlerde rehberlik ediyoruz.
Güçlü sermaye planıyla bölgesel oyuncu olacak
Escort Teknoloji ve Alesta'yı 5 yıl sonra nerede konumluyorsunuz? Hedefleriniz, planlarınız nelerdir?
Alesta, son yıllarda istikrarlı bir büyüme sergilemekte ve her yıl önceki yıla göre önemli oranda büyüme kaydetmektedir. Örneğin, 2021'de özvarlıklarında 2020'ye kıyasla yüzde 127, 2022'de ise 2021'e göre yüzde 95.6 artış gerçekleşmiştir. Önümüzdeki 5 yıl içerisinde, Alesta'nın yatırım yaptığı girişimler arasından 4 unicorn çıkmasını umuyoruz. Ayrıca, Alesta için halka açılma planlarımız bulunmakta. Bu adım, şirketin sermaye yapısını güçlendirecek ve bölgesel bir oyuncu olarak konumlanmasını sağlayacak. Beş yıl içinde, Alesta'yı erken aşama teknoloji girişimlerine yatırım yapan, en yüksek sermayeli yerli yatırım firması olarak konumlandırmayı amaçlıyoruz. Bu hedef, bölgesel etki ve liderlik konumuna ulaşma yolunda önemli bir adım olacaktır. Escort Teknoloji'nin ana hedefi, önümüzdeki beş yıl içinde bölgesel bir teknoloji şirketler grubu olarak kendini konumlandırmaktır. Ayrıca, Escort Teknoloji'nin beş yıl içinde iştiraklerinin sayısını ve çeşitliliğini artırarak, teknoloji sektöründeki etkisini ve pazar payını genişletmesi planlanmaktadır. Bu strateji, şirketin bölgesel pazarlarda daha etkin bir rol almasını ve iştirak ettiği şirketlerin teknolojik gelişmeleriyle bölgesel ve global pazarda rekabet edebilir bir konuma gelmelerini sağlayacaktır.
Yatırım kriterlerinde neler ön plana çıkıyor?
1-Girişimin fikir aşamasından çıkıp uygulama aşamasına geçmiş olması.
2-Girişimin yeni bir teknoloji üretiyor olması veya mevcut bir iş modelini yeni bir teknolojiyle dönüştürüyor olması.
3-Yatırımın gelecekteki değerlemesi üzerine yapılan projeksiyonlar ve tahminler.
4-Girişimin mevcut pazar pozisyonu ve rekabet ortamındaki durumu.
5-Stratejik ortaklık ve satın alma fırsatları.
6-Yönetim ekibinin performansı ve vizyonu.
7-Girişimin faaliyet gösterdiği sektördeki regülasyonlar ve yasal değişiklikler.
Alesta'nın girişimden çıkma kriterleri neler?
1- Girişimin değerlemesindeki mevcut ve potansiyel artışlar.
2- Girişimin faaliyet gösterdiği sektörün büyüme potansiyeli ve genel ekonomik durumu.
3- Yatırımın gelecekteki değerlemesi üzerine yapılan projeksiyonlar ve tahminler.
4- Girişimin mevcut pazar pozisyonu ve rekabet ortamındaki durumu.
5- Stratejik ortaklık ve satın alma fırsatları.
6- Yönetim ekibinin performansı ve vizyonu.
7- Girişimin faaliyet gösterdiği sektördeki regülasyonlar ve yasal değişiklikler.
İstanbul'un tarihini turizme kazandırıyor
İbrahim Özer olarak beş yıl sonra kendinizi nerede konumluyorsunuz? Hâlâ genç girişimcilere el veriyor mu olacaksınız yoksa sizden bambaşka bir alandaki başarılarınızla mı söz edeceğiz?
Elektronik ve teknoloji, küçük yaşlardan beri en büyük merakım. Eğitimimi de elektronik mühendisi olarak tamamladım. Teknolojiyi 5 yıl sonrası için de asli işim olarak görüyorum. Bu kapsamda girişimlere olan desteğimi de artarak sürdürme isteğindeyim. 30 yaşımı geçtikten sonra, eğitim hayatım boyunca yeterince zaman ayıramadığım edebiyat, tarih ve felsefe alanlarına olan ilgim arttı. Bu bağlamda, İstanbul'un tarihi ve kültürel mirasına olan merakım giderek büyüdü. İstanbul'un tarihi ve kültürel mirasını korumak ve turizme kazandırmak adına, harap haldeki tarihi binaları restore ederek turizme kazandırdığım Barnathan Apartmanı gibi projelerimi sürdüreceğim. Ayrıca, İstanbul'un kültürel mirasını koruyup, bu mirası gelir getiren işletmelere dönüştürerek, 100 yıldan eski tarihi binalardan oluşan ve Meroddi markası altında işlettiğimiz otel portföyümüzü yurtiçi ve yurtdışında büyütmeyi hedefliyorum. Galata bölgesinin kültürel dokusunu canlı tutmak ve bu alanda akademik araştırmalara kaynak sağlamak amacıyla Galata Hub oluşumunu başlatmak ve kalıcı hale getirmeyi planlıyorum. Sosyal sorumluluk alanında aktif olmaya devam edeceğim. Annemin adına kuruluşunu başlattığım Fatma Özer Vakfı aracılığıyla, dar gelirli kız öğrencilere destek olmak ve sürdürülebilir doğal hayata katkıda bulunmak gibi hedeflerim var. Son olarak, Escort Teknoloji ve diğer yatırımlarımın yönetimini daha da etkinleştirmek amacıyla teknoloji, gayrimenkul, turizm ve gıda yatırımlarını Peran Yatırım Holding altında birleştirme planım bulunmakta. Bu planla şirketler grubumun çeşitli sektörlerdeki etkinliğini artırmayı ve sinerjiler yaratmayı hedefliyorum.