01.12.2024 - 04:55 | Son Güncellenme:
ZEYNEP AKTAŞ
ZEYNEP AKTAŞ- 2024 yılının üçüncü çeyreği, küresel ekonomik koşullar ve merkez bankalarının faiz politikaları açısından belirleyici adımların atıldığı bir dönem olarak öne çıktı. Özellikle ABD Merkez Bankası (Fed) ve Avrupa Merkez Bankası (ECB), enflasyon ve işsizlik verilerindeki gelişmeleri dikkate alarak faiz politikalarını yeniden şekillendirdi. Fed, beklentilerin üzerinde bir faiz indirimi yaparak ABD'de finansal gevşeme döngüsünü başlatırken, ECB ise Euro Bölgesi'nde ekonomik aktivitenin yavaşlamasıyla birlikte faiz indirimlerine yöneldi.
Tüm bu gelişmeler sırasında Türkiye'de uygulanan sıkı para politikasının da etkisi ile ekonomideki genel yavaşlama, imalat sektörü başta olmak üzere birçok alanda kendini hissettirdi ve bu durum Borsa İstanbul'a da yansıdı. BIST 100 endeksi temmuz ayında 11.252 ile zirve seviyelerini gördükten sonra, yılın üçüncü çeyreğini 9.665 seviyesinde kapattı. Ekim sonunda ise endeks 8.908 seviyesine geriledi.
Bu makroekonomik koşullara rağmen Borsa İstanbul'da işlem gören bazı şirketler, çarpıcı büyüme performanslarıyla dikkat çekti. Özellikle aktif büyüklüğünü ve özvarlıklarını yüzde 50'nin üzerinde artıran ve hisse başına kârı 5'in üstünde olan 21 şirket, yatırımcıların ilgisini topluyor. Bu şirketlerin, ekonomik belirsizliklere rağmen büyüme stratejilerini sürdürebilmeleri önemli. Sektörel olarak incelendiğinde, bu şirketlerin enerji, gayrimenkul, çimento ve teknoloji gibi alanlarda yoğunlaştığı görülüyor.
Önemli bir başlık
Üçüncü çeyrekte aktif büyüme oranı yüksek şirketler, yatırımcıların dikkatini çeken önemli bir başlık olarak öne çıktı. Aktif büyüme oranı, bir şirketin genişleme potansiyelini ve gelecek vaat eden projelere yönelik harcamalarını yansıtır. Bu oran yüksek olduğunda, şirketin pazarda daha güçlü bir konuma gelmek için varlıklarını genişlettiği veya yeni yatırımlar yaptığı anlaşılır. Bu nedenle, yatırımcılar yüksek aktif büyüme oranına sahip şirketleri genellikle uzun vadeli büyüme potansiyeli taşıyan güvenilir yatırımlar olarak değerlendirir. Ancak, aktif büyümenin verimli olup olmadığı da önemlidir; yüksek büyüme oranları, gelir ve kârlılık açısından da desteklenmelidir. Yalnızca büyümek yeterli olmayıp, bu büyümenin sürdürülebilir ve değer yaratan yatırımlara dönüştürülmesi de şarttır.
Aktif büyüme oranı, sektöre göre değişkenlik gösterebilir. Örneğin, enerji, gayrimenkul ve teknoloji gibi sermaye yoğun sektörlerde aktif büyüme oranları genellikle yüksek olur. Bu sektörlerde faaliyet gösteren şirketler, yatırımları finanse etmek ve pazar paylarını artırmak için daha fazla kaynağa ihtiyaç duyarlar. Diğer yandan, sigorta veya finans sektörlerinde aktif büyüme daha dengeli olabilir, çünkü bu sektörlerde büyüme yatırımlardan ziyade nakit akışı ve varlık yönetimi odaklıdır. Sektör bazında uygun seviyede olması gereken aktif büyüme oranı, şirketlerin sektördeki konumunu güçlendirmesi açısından önemlidir. Üçüncü çeyrekte dikkat çeken aktif büyüme oranlarına sahip şirketlerden bazıları, gelecek vaat eden performanslarıyla yatırımcıların ilgisini çekiyor.
Hangilerinde yüksek?
2024 yılının üçüncü çeyreğinde aktif büyüme performansları açısından bazı şirketler dikkat çekici oranlara ulaştı. Örneğin, Turcas Petrol yüzde 320.51 gibi yüksek bir aktif büyüme oranına ulaşıp, pazarda genişleme stratejisini güçlü bir şekilde ortaya koydu. Benzer şekilde Kuzey Boru, yüzde 315.93 oranında aktif büyüme kaydetmiş olup, faaliyet gösterdiği kimya sektöründe öne çıkıyor. Gaz dağıtım ve taşımacılık sektöründe faaliyet gösteren Başkent Doğalgaz GMYO ise yüzde 271.72 gibi yüksek bir aktif büyüme oranına sahip. İş Girişim, yüzde 260.04 oranında aktif büyüme ile girişim sermayesi alanında dikkat çekerken, Mistral GMYO yüzde 241.05 oranında büyüme kaydetti. Bu şirketler, aktif büyüme performansları ile sektördeki gelişim potansiyellerini ortaya koyarak yatırımcılar için cazip fırsatlar sunuyor.
Özsermaye büyümesiyle hangi şirketler güçlendi?
Yılın üçüncü çeyreğinde özsermaye büyümesini yüzde 50'nin üzerine taşıyan şirketler içerisinde bazıları dikkat çekici oranlarla öne çıktı. Özellikle Başkent Doğalgaz yüzde 1.341 gibi yüksek bir özsermaye büyümesi oranına ulaştı. Benzer şekilde Kuzey Boru yüzde 470.20 özsermaye büyümesi ile dikkat çekti.
Turcas Petrol yüzde 445.08'lik özsermaye büyümesi ile listeye girdi. Özsermaye büyümesi, şirketlerin kendi kaynaklarını artırabilme ve büyüme süreçlerini özkaynaklarıyla finanse edebilme yeteneğini gösterir. Bu büyüme oranları, gelecekte daha az borçla daha sürdürülebilir bir büyüme potansiyeline işaret etmekte olup, yatırımcılar açısından da önemli bir güven unsuru oluşturuyor.
BIST 100'de öne çıkanlar
Borsa İstanbul'un BIST 100 endeksinde yer alan dört şirket, yüksek kârlılık oranları ve güçlü büyüme performanslarıyla dikkat çekti. Bu şirketler arasında; Anadolu Sigorta (ANSGR), Eczacıbaşı İlaç (ECILC), Türk Traktör (TTRAK) ve Astor Enerji (ASTOR) bulunuyor. Sigorta, ilaç, otomotiv ve enerji sektörlerinde faaliyet gösteren bu şirketler, finansal performanslarıyla sektörde lider konuma geldi.
BIST 100'de yer almaları, bu şirketlerin geniş bir yatırımcı kitlesi tarafından takip edilmesi ve borsanın lokomotif hisseleri arasında bulunması anlamına geliyor. Özellikle güçlü kârlılık ve büyüme oranları, yatırımcılar açısından bu hisseleri cazip kılmakta ve Borsa İstanbul'da uzun vadeli bir değer yaratma potansiyeli sunuyor.
Bu dönemde bazı şirketler, yüksek hisse başına kâr oranları ile dikkat çekti. Özellikle Türk Traktör, Çimbeton, Türker Proje Gayrimenkul ve Avrupakent GMYO yüksek hisse başına kâr oranları ile öne çıkan şirketler arasında yer aldı. Türk Traktör için Ekim ayında yayınlanan analiz raporlarında da hisseye yönelik olumlu beklentiler öne çıktı. Ahlatcı Yatırım ve Halk Yatırım, sırasıyla 941.89 TL ve 951.40 TL hedef fiyat ile "TUT" önerisinde bulunurken, Oyak Yatırım 1085 TL hedef fiyat belirleyerek "Endekse Paralel Getiri" öngörüsünde bulundu. Alnus Yatırım ise 970 TL hedef fiyatla "AL" önerisi verirken, Deniz Yatırım 1262 TL hedef fiyatlı rapor ile "AL" önerisini sürdürüyor. Bu analizler, Türk Traktör için pozitif bir görünüm sunmakta ve hisseye yönelik iyimser beklentilere işaret ediyor.
Temettü 25 Endeksi
2024/09 döneminde aktifleri ve özvarlıkları yüzde 50'nin üzerinde büyüyen ve hisse başına kârı 5'in üzerinde olan şirketler listesinde, Temettü 25 Endeksi'nde bulunan iki önemli şirket göze çarpıyor. Bu şirketler; Eczacıbaşı İlaç (ECILC) ve Türk Traktör (TTRAK) olarak öne çıktı.
Temettü 25 Endeksi'nde yer almak, bu şirketlerin yatırımcılara yüksek kârlılıklarını temettü ödemeleriyle yansıtma potansiyeline sahip olduğunu gösteriyor. Hem güçlü finansal büyüme sergileyen hem de temettü odaklı bir strateji izleyen bu şirketler, yatırımcılar için uzun vadeli güven veren seçenekler olarak dikkat çekiyor. Temettü 25 Endeksi'nde bulunmaları, kâr paylarını yatırımcıları ile paylaşarak onlara düzenli gelir sağlama potansiyeline sahip olduklarının bir göstergesi olup, bu yönleriyle yatırımcılar açısından cazip ve güvenilir seçenekler arasında yer alıyor.
Sonuç olarak, 2024 yılının üçüncü çeyreğinde Borsa İstanbul'da işlem gören bazı şirketler, güçlü aktif ve özvarlık büyüme oranları ile dikkat çekmeyi başardı. Ekonomik belirsizliklere rağmen kârlılığını sürdüren ve yatırımcılarına güven veren bu şirketler, enerji, gayrimenkul, çimento, teknoloji ve otomotiv gibi sektörlerde yer almakta olup, uzun vadeli büyüme potansiyelleri ile yatırımcıların radarına girdi. Özellikle BIST 100 ve Temettü 25 endekslerinde yer alan şirketler dikkat çekiyor.