Şehrin uzağında kültürün merkezinde

Efnan Atmaca -  Şehrin karmaşası, kaosu, ekonomik zorluklar her ne kadar yaşam koşullarını güçleştirse de merkezden uzaklaşmak pek çok kişi için bir seçenek değil. Bunun sebepleri arasında üst sıralarda kültür-sanat etkinliklerine erişememek yatıyor. İstanbul’un “kenar” ilçelerinden Tuzla bu ezberi bozuyor. Sanatsal ve kültürel etkinlikler çeşitlenerek ilçenin günlük yaşantısının parçası hâline geliyor.

Bir balıkçı köyü olan Tuzla aynı zamanda mübadelenin etkisini taşıyan yerleşim birimlerinden biri. Lozan Anlaşması çerçevesinde Tuzla’da yaşayan Rumlar; Selanik, Kavala ve Drama’dan gelen Türklerle yer değiştirmişler. Dolayısıyla ilçenin kültüründe mübadillerin izlerine her yerde bulmak mümkün. Bu izleri daha da görülür kılmak adına bu yıl Cumhuriyet’in ve Türkiye ile Yunanistan arasında yapılan nüfus mübadelesinin 100’üncü yılı anısına halk arasında “perili köşk” olarak bilinen tarihî bina, Tuzla Belediyesi tarafından Tuzla Kent ve Mübadele Müzesi olarak hizmete açıldı. Tuzla’nın yaklaşık 1500 yıllık tarihine tanıklık eden müzede Atatürk’ün buraya geldiğinde kahve içtiği masa ve kahve fincanlarından Latife Hanım’ın gelinliğine; değirmen taşlarından göç yolculuğunda mübadillere eşlik etmiş eşyalara pek çok tanıklık yer alıyor. En önemli kısım da 19’uncu yüzyıldan kalma su sebili. Çünkü su, mübadele yolculuğunda hayati önem taşıyor ve müze de söz konusu sebil aracılığıyla bunun altını çiziyor. Bu yıl açılan Tuzla Kent ve Mübadele Müzesi’nin yanı sıra bölgede var olan pek çok müze ve kültür evi hem ilçede yaşayanlara hem de burayı ziyarete gelenlere Tuzla’yı farklı perspektiflerden tanıtıyor.

Tuzla’daki en dikkat çekici kültürel olanaklardan biri de Dijital Kütüphane. Haftanın yedi günü açık. Kütüphanenin arşivindeki 25 bine yakın kitap, E-Kütüphane uygulamasıyla evlere ulaşıyor. Amfitiyatro, Kültür Evi, Sanat Merkezi (BİLSEM), Teknoloji Geliştirme Merkezi, Uzay Gözlem Evi, Kutup Bilim Evi gibi bölümleri olan Şelale Eğitim Parkı, merkez ilçelerde rastlayamayacağınız imkânlara sahip. Her yaşa uygun bir seçenek bulabilmek de işin çabası. İBB Büyükşehir Tiyatroları’na bağlı 460 kişilik döner sahneli tiyatro salonu İdris Güllüce Kültür Merkezi’nde ses getiren oyunların sahnelendiğini de ekleyeyim.

Tuzla Kent ve Mübadele Müzesi

Kadınların ellerinde yükselen gönül çarşısı

Kültürün kısaca tanımı bir toplumun duyuş ve düşünüş birliğini oluşturan, gelenek durumundaki her türlü yaşayış, düşünce ve sanat varlıklarının hepsi. Kültürü oluştururken kadın elinin değmesinin önemi yadsınamaz. 2010’da kurulan Gönül Elleri Çarşısı’nda Tuzla’daki kadınlar kimin neye ihtiyacı varsa yardım elini uzatıyor. Yaklaşık 5 bin Kadın Kent Gönüllüsü var. Kurdukları merkezde yardımları topluyor ve ihtiyaç sahiplerine dağıtıyorlar. Bir mağaza gibi düzenlenen çarşıda ihtiyaç sahipleri alışveriş deneyimi yaşıyor. Ayrıca bu merkezde gönüllüler el emeği göz nuru ürettiklerini ihtiyaç sahiplerine bütçe yaratmak için meraklılarıyla buluşturuyor.