Salgının sanatsal ifade biçimleri bir araya toplandı

Yunus Emre Enstitüsü, karantina döneminin başından beri hazırlıklarını yaptığı yeni projesi Covidoscope ile, dünyada salgın dönemindeki sanatsal üretimlerin en güzel örneklerini bir çiçek dürbününü hatırlatan Covidoscope projesi kapsamında derliyor. Birçoğumuz çocukluğumuzdan kaleydoskopu (çiçek dürbününü) hatırlarız. Kaleydoskop, içinde bulunan aynaların ışığı yansıtmasıyla renkli desenler ve güzel görüntüler üreten bir çeşit dürbündür.

Bir duygusal hafıza projesi olan Covidoscope küresel bir dijital arşiv niteliği de taşıyor. Projede tüm dünyada COVID-19 salgınına karşı uyanan ortak ve öznel duyguların yarattığı üretim, paylaşım ve dayanışma örneklerini haritalandırılıyor; ortak duyguların ve duyguların kültürel dayanaklarının öne çıkarıldığı bir kürasyonla sunuluyor. Sosyal medya hesaplarından Mayıs ayından beri koleksiyona dair ipuçları vermeye başlayan Covidoscope’un internet sitesi de özgün tasarımı ve dört dil seçeneğiyle www.covidoscope.org adresinde ziyarete açıldı.

Yunus Emre Enstitüsünün dijital ortamda yaşayacak olan Covidoscope koleksiyonunu yeni açılan internet sayfasında farklı şekillerde gezmek mümkün: Dünya haritasında bir güzergâh belirleyebilir veya duygulara ve temalara göre düzenlenmiş, kültürel arka plana dair verilerin de bulunduğu galerilerde kendinize yollar çizebilirsiniz.

Duygulara ve duyguların kültürel arka planlarına ışık tutan özel kurgusu ve özgün tasarımıyla ziyarete açılan covidoscope.org internet sitesi dünyanın salgın dönemi duygusal arşivi olmayı hedefliyor.

Tüm dünyada, salgın döneminde hâli hazırda üretilmiş olan, farklı alanlarda, ilgi çekici sanatsal girişimler ve estetik anlatılar geniş bir araştırma ekibi tarafından seçiliyor ve Covidoscope dijital galerilerinde yer alması için en nitelikli ve özgün eserlerden özel bir koleksiyon oluşturuluyor. Seçilen ürünler sadece modern sanat çalışmalarıyla sınırlı olmayıp dönemin bir fotoğrafını çekmek niyetiyle, karikatürler ve illüstrasyonlardan fotoğraflara, sanatçıların çevrim içi platformlarda verdiği dayanışma konserlerinden salgınla ilgili özel beste ve yorumlara, duvar ve arazi sanatından animasyon filmlere kadar dönemi yansıtan tüm estetik üretim biçimlerini içeriyor.

Covidoscope dijital koleksiyonu, bu estetik çalışmaların dünyanın farklı yerlerinde üretilmiş, kitlesel kabul görmüş, öne çıkan örneklerini, eser sahiplerinin gönüllü onayıyla bir araya getiriyor ve salgına karşı bu hızlı ve değişken duygusal tepkilerin bir tablosunu sunuyor.

Aynı beklenmedik ve zorlu süreçten geçen insanların dayanışmasına, duygusal deneyimlerin birleştiriciliğine vurgu yapan projenin danışmanları arasında “İnsan Duyguları Kitabı”nın yazarı Dr. Tiffany Watt Smith, tarihçi, çevirmen, yazar Saadet Özen ve psikiyatr Prof. Dr. Kemal Sayar da yer alıyor.  Dünya çapında 60’a yakın merkezi olan Yunus Emre Enstitüsünün irtibat ağı bu çalışmalarda etkin olarak kullanılıyor.

40’a yakın ülkeden eserlerin olduğu koleksiyonda Türkiye’den ünlü isimler de yer alıyor. Projede Gülse Birsel’in senarist ve başrol oyuncusu olduğu Jet Sosyete dizisinin salgın döneminde karantina şartlarında evlerden çekilen bölümlerinin hikâyesi, Fransa’da yaşayan Türk aktör Fırat Çelik’in yeğeni Ozan’la birlikte karantinada evlerinin bahçesinde çektikleri ve sosyal medyada büyük ilgi gören dans performanslarının yanında Resul Ertaş, Ertan Atay ve Gülnihal Küpeli’nin de dikkat çeken maskeli çalışmalarına yer veriliyor. Salgın döneminde sıkça örnekleri görülen yardımlaşma, dayanışma ve iyilik hareketlerine özel bir yerin ayrıldığı Covidoscope’ta Türkiye merkezli Yeryüzü Doktorları Derneğinin salgın dönemindeki özel destek kiti kampanyası da “İYİLİK” galerisinde kendine yer verilen çalışmalar arasında.

Hindistan’dan Türkiye’ye, Meksika’dan İran’a, Amerika’dan Azerbaycan’a dünyanın farklı yerlerindeki sanatçıların yer aldığı seçkisiyle proje, sanat yoluyla dünya çapındaki dayanışmaya vurgu yapıyor.

Salgınla birlikte başlasa da döneme dair sanatsal dışavurumlar salgın nihayete erdikten sonra da devam edecektir. Covidoscope projesi de bu üretimin izini sürmeye ve koleksiyonu güncellemeye devam edecek.

www.covidoscope.org sitesinden paylaşıma açılan bu özel deneyimi sosyal medya hesaplarından da takip edin, Covidoscope’un güncellenmeye devam eden arşivinden haberdar olun!