Şakir Eczacıbaşı’dan ‘Seçilmiş Anlar’

İstanbul Modern, aramızdan ayrılışının 10’uncu yılında iş insanı ve fotoğraf sanatçısı Şakir Eczacıbaşı’yı “Seçilmiş Anlar” adlı sergiyle anıyor. Bugün açılan serginin önceki gün Zoom uygulaması üzerinden düzenlenen basın toplantısına İstanbul Modern Yönetim Kurulu Başkanı Oya Eczacıbaşı, Eczacıbaşı Topluluğu CEO’su Atalay Gümrah, İstanbul Modern Fotoğraf Bölümü Yöneticisi Demet Yıldız ve pek çok basın mensubu katıldı.

Ardından Eczacıbaşı, “Kültür ve sanat dünyamıza yön vermiş Şakir Eczacıbaşı’nı aramızdan ayrılışının 10’uncu yıldönümünde kendi kareleriyle anmak istedik. Çok yönlü kişiliğinin kültür sanat alanında üstleniği rollerin yanı sıra Türkiye fotoğraf tarihindeki yerini, fotoğrafın biçimselliğini sorgulayarak yansıtan Şakir Eczacıbaşı’nın seçtiği anları izleyiciyle buluşturmanın heyecanını yaşıyoruz” dedi.

‘Çok biliyorsan kendin çek’

“Seçilmiş Anlar”, Şakir Eczacıbaşı’nın fotoğrafçılık kariyerine başladığı 1960’lı yıllarda çektiği izlenimci fotoğraflarının yanı sıra 1980’li yıllardan itibaren fotoğrafın teknik imkânlarını kendine özgü bir yaklaşımla yorumladığı çalışmalarını sanatseverlere sunuyor. Sergi alanını ve sergide yer alan fotoğrafları ekrana yansıtarak basın mensuplarına gösteren Demet Yıldız, konuşmasına ilk olarak Şakir Eczacıbaşı’nın kişisel ve sanat hayatını anlatarak başladı.

Yıldız’a göre Şakir Eczacıbaşı’nın 1956 ile 1967 yılları arasında yayımladığı Tıpta Yenilikler dergisi, Eczacıbaşı’nın fotoğrafa başlamasına vesile olmuş. Yıldız, Eczacıbaşı’nın fotoğrafçılığa başlama hikayesini şu sözlerle aktardı: “Şakir Eczacıbaşı, dergi için Ara Güler’den bazı fotoğraflar ister. Sonrasında ise Ara Güler’in getirdiği fotoğraflar üzerine eleştiriler yapar. Ara Güler de kendisine ‘O kadar biliyorsan kendin çek’ der. O da ertesi gün bir Leica fotoğraf makinesi alır ve böylelikle fotoğraf macerası başlar.”

Sergide, Eczacıbaşı’nın İstanbul Modern Sanat Müzesi Fotoğraf Koleksiyonu’ndaki pek çok çalışmasının yanı sıra Dr. Nejat F. Eczacıbaşı Vakfı’na bağışladığı fotoğraf koleksiyonundaki bir seçkiden oluşan 300’ü aşkın fotoğrafı da ziyaretçi karşısına çıkıyor. Yıldız, serginin küratörü Bülent Erkmen’in sadece belirli kesitlerle Şakir Eczacıbaşı’nın fotoğraflarını göstermenin onun dünyasını anlatmaya yetmeyeceği için 300’ü aşkın fotoğraf seçtiğini ve serginin tasarımının da buna uygun olarak yapıldığını belirtti. Yıldız, “İzleyiciler, sergi alanına girdiğinde dört duvarı çevreleyen fotoğrafların içine düşecek ve onun rekli dünyasıyla birebir diyolağa girecek” diye konuştu.

İnsan merkezli çalışmalar

Sergide ayrıca izleyiciler, bu fotoğraflar aracılığıyla Eczacıbaşı’nın ‘doğal halde olduğumuz yerler’ diyerek tarif ettiği sokakları ve binlerce yıldır birçok uygarlığa ev sahipliği yapmış Anadolu coğrafyasını sanatçının objektifinden görme imkanı buluyor.

Sergide Eczacıbaşı’nın insan merkezli çalışmaları ve kültür sanat alanında dönemin önemli sanatçılarını çektiği portreleri de izleyiciye sunuluyor. İstanbul Modern’deki sergiyle eşzamanlı olarak Şakir Eczacıbaşı’nın ölümünden kısa bir süre önce hazırlıklarını tamamladığı son kitabı “Seçilmiş Anlar” da ilk kez okura sunuluyor. Sergi, 31 Mart 2021 tarihine kadar görülebilecek.

Milliyet Sanat’ın kuruluşuna öncülük etti

Demet Yıldız, toplantıda kültür ve sanat hayatına büyük katkıları olan Şakir Eczacıbaşı’nın Milliyet Sanat dergisinin kurulmasındaki payının da altını çizdi. Şakir Eczacıbaşı, 1972 yılında Milliyet gazetesinin genel yayın müdürü Abdi İpekçi’nin isteği üzerine derginin kuruluşuna öncülük etti. Eczacıbaşı’na göre 1972 yılının yazında Abdi İpekçi kendisini aramış ve bir sanat eki çıkarmasını istemiş. Ancak Eczacıbaşı, önce vakitsizliğinden yakınsa da bir sanat dergisi çıkarmayı düşünen Oğuz Akkan’la iletişime geçmiş. Sonrasında ise Akal Atilla ve Zeynep Oral’ın da ekibe katılmasıyla Milliyet Sanat’ın ilk sayısının hazırlıklarına başlamış.