Muğlak standartlar dünyanın dilinde

Seray Şahinler / İstanbul Gündelik hayatın akışkan ve parçalı yapısı bazı muğlak tanım, tarif ve standartları beraberinde getiriyor… Bir tık, üç vakte kadar, gel zaman git zaman, kibrit kutusu gibi birçok kelime; içerikler, mekânsal bilgiler, anatomik referanslar derdimizi anlatmaya yetiyor.

İstanbul Bilgi Üniversitesi Mimarlık Fakültesi Öğretim Üyesi Dr. Avşar Gürpınar ve Cansu Cürgen, bu yaygın kullanımdan yola çıkarak “Muğlak Standartlar Enstitüsü”nü hazırlamış ve projeyi 4. İstanbul Tasarım Bienali’nde sergilemişti. Sandıklardan oluşan enstitü geçen süreçte yeni objeleri bünyesine kattı. Enstitü şimdi, Şikago Sanat Müzesi’nde düzenlenen “Enstitü İçindeki Enstitü” adlı sergiyle yolculuğuna devam ediyor.

Bir milyoncularda, Tahtakale’de, marketlerde yer alan nesnelerin varlığına ve kullanımına işaret eden MSE standartlaşmanın günlük hayatımızı nasıl etkilediğini ve şekillendirdiğini araştırıyor.

Müzenin tasarım ve mimarlık koleksiyonunun küratörlüğünü yapan Zoë Ryan’ın bienaldeki  çalışmaları görüp enstitüyü Franke/Herro Tasarım Serisi kapsamında bir sergi açmaya davet ettiklerini kaydeden Cürgen ve Gürpınar, “Serginin ismini Enstitü İçinde Bir Enstitü koyduk. AIC koleksiyonuyla kendi koleksiyonumuz ve çalışmamız arasında bir diyalog kurmak istedik. Bizim tartışma nesnelerimizden hareketle onların resim, heykel, obje, seramik, fotoğraf koleksiyonları içinden bazı eserleri seçerek bir video yerleştirmesi yaptık” dedi.

Yerelden besleniyor

İzleyiciyle doğrudan etkileşim kuran enstitünün envanterinde yer alan kelime ve ifadeler daha çok Türk kültüründen izler taşıyor. Cürgen, “Enstitü buralı bir iş. Türkiye’den, İstanbul’dan ve buradaki bağlamdan besleniyor. İçerikte değişimler yapmalı mıyız, farklı nesneler eklemeli miyiz diye düşündük. Fakat yerelliği kaybetmemek gerekirdi. Sözlü gelenekte kullanılan zaman standartları var. Biz bunu sergilerken Türkçe karşılıkları üzerinde düşünmüştük. Ama benzer şekilde İngilizcede bulduğumuz sözcüklerin de aynı heyecanı yarattığını gördük” diyor.

Koleksiyona Türkiye’den dahil edilen ilk eser

Muğlak Standartlar Enstitüsü daha önce Arles, Genk ve Kudüs’te sergilenmişti. ABD’de Şikago Sanat Müzesi’nde sergilenen “An Institute Within An Institute/ Enstitü İçinde Bir Enstitü” sergisi ise 7 Haziran’a dek açık olacak. Sergilenen sandıklardan biri, bu sergi için hazırlanan video yerleştirme ve posterler müzenin kalıcı koleksiyonuna dahil edildi ve Şikago Sanat Enstitüsü koleksiyonuna Türkiye’den dahil edilen ilk eserler oldu.