Kadınlar, erkekler ve insan yasaları

"Bahar Noktası" / İzmit Büyükşehir Belediyesi Şehir Tiyatrosu / Türkçe Söyleyen: Can Yücel / Dramaturji - Reji: Yücel Erten / Oyn: Aydın Sigalı, Esra Bezen Bilgin, Mehmet Serimer.

Bir Yaz Gecesi Rüyası", beş ayrı olay dizisiyle gelişen bir William Shakespeare komedyası. 1560’tan sonraki kırk yıl içinde yazıldığı sanılıyor. Metin olarak 1600’de yayımlanırken hemen öncesinde ise ilk kez sahnelenmiş.
Konusu kabaca ve masalca şöyle: Atina Dükü Theseus, Amazonlar Kraliçesi Hippolyta ile evlenmek üzere... Egeus, çiftin sarayına gelerek kızı Hermia’yı, kendisinin uygun bulduğu Demetrius ile değil de Lysander ile evlenmek istediği için şikayet ediyor. Ki bu işin cezası Atina hukukunda ölüm! Hermia da ne yapsın, mecburen sevgilisiyle birlikte en yakındaki ormana kaçıveriyor. Bunu duyan Hermia sevdalısı Demetrius ve Demetrius sevdalısı Helena da onların peşinden gidiyor. Kızlar aynı zamanda yakın arkadaş oluyorlar. Gerçi ormanda da işler karışık. Zira periler kralı Oberon ve periler kraliçesi Titiana’nın arası kıskançlık denen meret nedeniyle limoni! Sırf bu yüzden doğanın düzeni birbirine girmiş vaziyette. Oberon, kendisini aldattığından şüphelendiği Titiana’yı cezalandırmak için baş uşağı Puck’ı vazifelendiriyor. Sihirli bir çiçeğin öz suyundan bir solüsyon hazırlanıyor. Bu çok özel iksir kimin gözüne uyurken damlatılırsa, gözünü açtığında gördüğü ilk ‘yaratığa’, adama değil ama yaratığa, deliler gibi âşık olacak! Titania’nın karşısına, kralın düğünü için hazırladıkları oyunu prova eden Atinalı zanaatkârlardan biri, Bottom adlı bir dokumacı çıkıyor. Tabii Puck yadigârı eşek kulaklarıyla birlikte! Sevişiyorlar. Bu arada Oberon, Puck’tan Demetrius’un Helena’ya âşık olması için de bir şeyler yapmasını istiyor. Sakar peri Puck, yine adres şaşırarak Lysander ve Demetrius’u birbirine karıştırınca sihirin etkisiyle Lysander, Helena’ya âşık oluyor! Hata düzeltilmeye çalışılırken Demetrius da Helena’ya âşık olmaz mı! Ve tabii kızlar, erkekler için birbirine giriyor. Titania’nın eşek kulaklı Bottom aşkı ise tam gaz! Oyunun finalinde Oberon sadede gelip büyüyü çözünce işler düzeliyor tabii. Herkes barışıyor. Kral ve kraliçe üçlü düğüne karar veriyor ve törende zanaatkârların hazırladıkları çok acıklı komedya "Pyramus ve Thisbe" oynanıyor. Gökten üç elma düşüyor, onlar eriyor muratlarına, biz çıkıyoruz kerevetine!
Can Yücel, "Bir Yaz Gecesi Rüyası" dahil Shakespeare oyunlarını Türkçe ‘söylerken’, bu metinleri Türkiye coğrafyasına uyarlamıştı. Yücel Erten de kendi dramaturjisini bu yeniden üretim sürecine eklemeyi tercih etmiş. Can Yücel’in ‘söylediği biçimde’ İstanbul’da geçen "Bahar Noktası", Erten’in dramaturjisiyle rotasını Ege adalarından birine, sınıf farklarının belirginleştiği inanç odaklı bir kültürel zenginliğin göbeğine çevirmiş.
"Bahar Noktası"nda 20’den fazla oyuncu Erten ile çalışıyor. Prömiyer akşamı ilk hissedilen, beş yıldır birlikte, yüksek konsantrasyonla emek veren bu sanatçı kadronun, metropol topluluklarında oldukça nadir rastlanan bir uyum, ahenk ve iletişim içinde sahnede ‘bulunuş’uydu. "Bahar Noktası"nda orjinal metindeki Atina Dükü Theseus, Ada Valisi Kopas Paşa; Theseus’un nişanlısı Amazonlar kraliçesi Hippolyta ise valinin sözlüsü İpolita olmuş. Periler Şahı Babaron ve Periler Ecesi Müzeyyen de, ki Oberon ve Titania’ya denk düşüyorlar, aynı oyuncular, yani tiyatronun tutarlı oyunculukları ile dikkat çeken ‘ağır topları’ Aydın Sigalı ve Esra Bezen Bilgin tarafından canlandırılıyor. Puck ya da Robin Googfellow; yani Cin - Babacan Bican rolü ise Serhat Tutumluer’e emanet edilmiş ve de herhangi bir hiyanet söz konusu değil. Kalabalık "Bahar Noktası" kadrosu içinde, esnaf grubunda yer alan Körük ve ara oyundaki Tisbe rolünde Şafak Karaali, şaşırtıcı performansıyla seyirciyi heyecanlandırıyor. Esprili ifadesiyle sahnenin büyülü efendisi olduğunu söylemek de mümkün! Doğal ve yüksek enerjisiyle kullandığı malzemeyi yorumlayışı, oyuncunun farklı ‘bulunuş’ olasılıkları üzerinde kafa yorduğunu ortaya koyuyor.
"Bahar Noktası", insanın doğal varlığının, yasa koyucu ve yasalarla nasıl da uyuşmadığını anlatan, hiciv içeren bir komedi aslında. Metinde yasa ve bilinç, karşıtlarıyla birlikte görünüyor. Erten’in yorumunda ise güçlü metin malzemesi, uyumlu bir kumpanya tarafından sahneleniyor; ancak "Bahar Noktası"nın sıkıştığı İtalyan sahnede ve kullanılan sembolik dekorda daraldığı, hareketin küçüldüğü hissediliyor. Erten’in işinde seyirci şaşırmıyor fakat gerçekten iyi vakit geçiriyor.

İzmit Şehir Tiyatrosu
(0262) 311 59 00