Elvis kraldan çok bir kukla mıydı?

PELİN AYKIN- Avustralyalı yönetmen Baz Luhrmann’ın çektiği, 23 Haziran’da vizyona giren, “rock’n roll müziğinin kralı”, ABD’li şarkıcı Elvis Presley hakkındaki “Elvis” filmi, beyaz perdede ilk haftasında büyük ilgi gördü. Ancak filmi pek çok eleştiriyi de beraberinde getirdi. Elvis Presley’yi Austin Butler’ın canlandırdığı film, ABD’de 31.1 milyon dolar ile hafta sonu gişesinin zirvesine yerleşirken, başrolünde Tom Cruise’un yer aldığı “Top Gun: Maverick” 29.6 milyon dolar ile ikinci sıraya düştü. Film, Tom Hanks’in canlandırdığı Presley’nin menajeri Albay Tom Parker’ın bakış açısından anlatılması nedeniyle de efsanevi şarkıcının hayatının farklı noktalarına dikkat çekiyor.

BLUES’A TUTKULUYDU

Film ayrıca Mississippi’de yoksul bir ailenin çocuğu olarak doğan Elvis Presley’yi yıldız haline getiren menajer Parker’ın aynı zamanda “güvenilmez bir ortak” olmasına da parmak basıyor. Öte yandan, Elvis filminin, Presley’nin siyahi sanatçıların duyulmamış şarkılarını söyleyip dans figürlerini sahneye taşıyarak, ABD’de en fazla ırkçılığın olduğu bir dönemde Afrika kökenlilerin müzik kültürünü yaydığını savunması da eleştiriye neden oldu. Filmde, siyahilerin fazla olduğu Mississippi’de doğan ve Afrika kökenli bir müzik türü olan “blues”a tutkulu olan Presley’nin siyahilerin ABD’de eşit haklara sahip olmasına yardım etmede etkili olduğu iddia edildi.

‘IRKÇILARIN SAFINDAYDI’

Şarkıcının eşi Priscilla Presley ile ilişkisinden uzaklaşarak, kariyerine ve siyah toplulukla olan ilişkisine odaklanan film, Elvis Presley’nin o döneme kadar siyah müzisyenlere atfedilen şarkıları söyleyerek, beyaz güneylilerin ırk konusundaki tutumlarını yeniden düşünmelerine yardımcı olduğunu savunuyor. Hatta, Presley’nin beyazların sivil haklar hareketini desteklemesi için bir itici güç sağladığı ve isimsiz bir şekilde pek çok siyahi hareketine destek verdiği öne sürülüyor. Ancak, ABD’li rapçi Chuck D gibi Presley’nin müzik endüstrisinin ırkçılığında yer aldığını düşünenler, filmin ardından eleştirilerde bulundu.

‘İSTİSMAR’ İDDİASI

Müzikolog Neil Kulkarni, BBC Culture’a verdiği demeçte, “Elvis’in Chuck D’nin bir şarkısında dediği gibi beyaz ticari kazanç için siyah kültürü istismar eden bir diğer kişi olduğuna ikna oldum” dedi. Tennessee Eyalet Üniversitesi’nde tarih profesörü olan Michael Bertrand da “Müzik endüstrisi son derece ayrımcıydı. Ritim ve blues dinleyen beyaz ve siyah gençlerin olduğunu anladılar ve daha geniş bir kitleye hitap etmek için beyaz bir yüz arıyorlardı ve bu Elvis Presley’di” dedi. Yayıncı ve gazeteci Jonathan Wingate ise eleştirmenlerden farklı olarak Elvis filminin efsane şarkıcının sivil haklar hareketindeki rolünü alkışladığını savundu. Wingate, “O zamanlar Amerika’nın çoğu ayrılmıştı ve Elvis bir şekilde işleri yoluna koydu. Elvis’in bu siyahi sanatçıların çoğuna kapı açtığını söyleyebilirim” ifadesini kullandı.