British Museum Atina’ya tarihi borcunu ödemeye yanaşmıyor
26.07.2023 - 07:00 | Son Güncellenme:
KÜLTÜR SANAT SERVİSİ
‘Üçüncü Dünya’nın sömürgeci ve yağmacı ‘Birinci Dünya’dan gördüğü kıta ve uygarlıklar arası kültür ve tarih talanı sorgusu gittikçe artıyor.
Milliyet Gazetesi Kültür Sanat Eki’nin de geçen pazar günü aynı kaygı ile Türkiye’nin pozisyonu üzerinden manşetine taşıdığı konuda son olarak dünyaca saygın BBC News yayın kuruluşu dijital platformunda devreye girdi ve yine iki gün önce BBC Kültür ve Medya Editörü Katie Razzall imzasıyla önemli bir dosyaya yer verildi. Buna göre Londra’daki British Museum ve Birleşik Krallık’taki diğer kurumlar üzerinde, koleksiyonlarındaki kimi şaibeli parçaların geri alınması yönündeki baskı, gözle görülür biçimde artıyor.
Agamemnon Maskı
OSMANLI’DAN İZİNLE GİTMİŞTİ
BBC’nin araştırma dosyasında özellikle yazgısı tartışmalı Parthenon Tapınağı’ndan kaçırılan sıra heykelleri öne çıkarken, haberde İngiltere’de “Elgin Mermerleri” olarak tanınan ve 19’uncu yüzyıldan beri British Museum’da ücretsiz izlenen çalışmalar hakkında müze Mütevelli Heyeti Başkanı George Osborne ile Yunan Hükümeti arasında ‘perde arkası görüşmeleri’nin yapıldığı belirtildi. BBC’nin ulaştığı bilgilere göre, British Museum’un ‘süregiden ve yapıcı’ olarak nitelediği görüşmeler “Parthenon Projesi” başlığı altında British Museum’un, bu heykellleri Yunanistan dışında daha evvel görülmemiş, gişe rekorları kıran eserler’ karşılığında, yuvası Atina Akropolis Müzesi’nin Parthenon Koleksiyonu’na geri alınmasını savunuyor. Haberde bu geri dönüş envanterinde 3 bin 600 yıllık efsanevi “Agamemnon Maskı” ve “Kritos’un Evlâdı” gibi antik hazinelerin de olabileceği kaydedilirken İngiliz Kültür, Medya ve Spor Bakanlığı’ndan bir sözcü ise hükümetin ‘kalıcı bir geri dönüşe izin verecek yasa değişikliği’ yönünde bir planlarının olmadığına dikkat çekiliyor. British Museum yetkilisi Osborne hatırlanacağı gibi 2023 Şubat ayında da heykeller hakkında konuşurken Yunanlılarla, 200 yılı aşkın süredir devam eden sert bir anlaşmazlığı; ardından, daha iş birlikçi bir düzenleme arandığını söylemişti. Osborne British Museum’un Yunan heykellerini de elinde tutmasından yana olduğunu, müzenin içeriğine atıfla “Bunlar ortak insanlığımızın müzesidir” ifadesiyle netleştirmişti.
Bilindiği gibi, MÖ 447 ile MÖ 432 yılları arasında, Atina Akropolis Athena (Parthenon) Tapınağı’nı süslemek için yapılmış klasik mermer heykeller, 19’uncu yüzyılda dönemin Osmanlı yönetimince verilen izinle İngiliz Büyükelçi Lord Elgin’e taşınmak üzere devredilmişti. Birleşik Kralllık’a nakledilen eserler, 1816’da İngiliz Parlamentosu’nun aldığı bir kararla yasallıklarının onayı ardından, British Museum’a devredilmişti.
