Tanıştıkça iş büyüyor

Savaş nedeniyle ülkelerini terk ederek Türkiye’ye gelen Suriyeliler, artık günlük yaşamın bir parçası. Burada yaşıyor, çalışıyor, çocuklarını büyütüyorlar. Kimisi de beraberinde getirdiği bilgi ve sermaye birikimiyle kendi işini kurdu, istihdam yarattı, hatta ihracatçı oldu.

Farklı ülkelerde KOBİ ağları kurma misyonuyla yola çıkan ABD merkezli sivil toplum kuruluşu Building Markets, Türk ve Suriyeli KOBİ’lerin işbirliğini sağlamak için son yıllarda aktif olarak çalışıyor. Ana hedef, Türk ve Suriyeli KOBİ’leri tanıştırmak, özellikle Orta Doğu pazarına daha kolay erişimlerine vesile olmak. Bu doğrultuda onlara eğitim ve mentörlük sağladıklarını belirten Building Markets CEO’su Jennifer Holt, Milliyet’in sorularını yanıtladı.

2 bin KOBİ

- Building Markets, Türk ve Suriyeli KOBİ’lerin yapacağı işbirliklerini hangi açılardan destekliyor?

Hem Suriyeli hem Türk şirketler yaklaşık 2 bin KOBİ’nin bir araya geldiği iş ağımızda yer alıyor. Farklı sektörlerde faaliyet gösteren şirketleri tanıştırıp, iş ortaklıkları geliştirmelerini desteklediğimiz buluşmalar düzenliyoruz. Bu buluşmalarda Suriyeli işletmeler arasında tanışıklık sağladığımız gibi Suriyeli ve Türk işletmelerin bağ kurmasını ve ortak iş yapmalarını hızlandırmayı amaçlıyoruz. İki topluluk tarafından da kurulan şirketlerin tedarik zincirlerinde ve müşteri portföylerinde birbirlerinin yer alması için tanışıklık çok önemli. Network’ümüzdeki birçok şirketin iş ortaklığı yaparak nasıl hızla farklı bölgelerde ve farklı müşterilere erişebildiğine tanık oluyoruz.

- Destek verilen işbirlikleri, ne kadar süre takip ediliyor? Desteğin sürmesi için belirli performans kriterleri var mı?

İş ağımıza dâhil olan işletmelerin gelişimlerini takip etmek bizler açısından çok önemli. Böylece hem sunduğumuz hizmet ve desteklerin ihtiyaç doğrultusunda gelişimini sağlıyor hem de şirketlerin pazarda hangi noktalarda nasıl zorlanabildiğini, nasıl gelişebileceğini anlıyoruz. En az 6 ayda bir, ama mutlaka yılda bir şirketleri tekrar ziyaret ederek onların gelişim süreçlerini takip ediyoruz. Şirketler network’ümüzde yer aldığı sürece de bütün hizmetlerimiz onlar açık.

Türk ürünü isteği

- Türk ve Suriyeli KOBİ’lerin işbirliği ile hedeflenen hacim nedir? Örneğin bu işbirliği girişimlerinin gelecek 5 yılda yakın coğrafyaya ne büyüklükte bir ihracat yapması bekleniyor? Bu alandaki potansiyel nedir?

Building Markets’ın veri tabanında bulunan yaklaşık 2 bin Suriyeli işletmenin yüzde 35’i ihracat yapmakta. Network’ümüzdeki KOBİ’lerin çoğunun cirolarında ihracatın oranı yüzde 25 ve üzerinde. Hatta yüzde 51’nin cirosunda ihracatın oranı tüm satışların yarısının üzerinde. Başlıca ihracat yapılan ülkeler arasında Suriye, Irak, Suudi Arabistan, Libya, Almanya, Cezayir, Kuveyt, Mısır, Bahreyn, Lübnan, Katar ve Birleşik Arap Emirlikleri geliyor. Suriyeli işletmelerin Körfez, Ortadoğu ve Kuzey Afrika ülkelerinde ürün tedarik ettikleri müşterileri var. Bu şirketlerin yarısı ürünlerini Türk üreticilerden tedarik etmekte ve her geçen gün daha çok çeşit Türk ürünlerini var olan müşterilerine göndermek istemekte.

Bilişimciydi fast food zinciri kurdu

- Building Markets’in yürüttüğü faaliyetler sonucu yapılan işbirliği öykülerinden örnekler verebilir misiniz?

İş ağımızda Suriyeli işletmelerle iş birliği sonucu farklı ülkelerde projeler alarak büyüme katsayılarında hızlı artış gösteren işletmeler var. Ayrıca şirketinde ortak olarak Suriyeli girişimcileri dahil edip hızla Ortan Doğu ve Kuzey Afrika bölgesinde satış yapmaya başlayan şirketler de mevcut. Arapça konuşulan ülkelerin yanı sıra arabuluculuk ve ihale bilgilendirme hizmetlerimizle Türkiye’de kurulmuş Suriyeli bir işletmenin pandemi gibi sıkıntılı bir dönemde İngiltere’ye ihracat yapmasını sağladık. Hem ülke içinde hem dış pazarlarda güzel işbirliği hikâyeleri çıkarabiliyoruz. Amacımız önümüzdeki süreçte bu gibi örnekleri yaygınlaştırabilmek.

Bir örnek vermek gerekirse iş ağımızdaki seri girişimcilerden Bilal Khalaf ilk şirketini Suriye’de bilişim sektöründe açtığında 20 yaşların başındaydı. Çin ve Birleşik Arap Emirlikleri’nde şirketinin şubelerini açtığında henüz 23 yaşındaydı. Savaş sırasında Türkiye’ye taşındıktan sonra, İstanbul’da Saruja restoranlar zincirini kurdu ve birkaç yıl içerisinde satışını gerçekleştirdi. Ardından gıda ürünleri ithal eden BMS Grubu ve yakın bir zamanda bir fast food zinciri olan Iskoji Sandwich’i kurdu.

Alıcılarla buluşuyorlar

- Birbirini tamamlayan KOBİ’lerin buluşmasını kolaylaştırmak adına neler yapılıyor? Örneğin bir envanter çalışması var mı? Ya da girişimcileri fiziki ortamda buluşturacak etkinlikler düzenleniyor mu?

Farklı kent ve farklı sektörlerde faaliyet gösteren KOBİ’leri hem fiziksel hem dijital ortamlarda sık sık bir araya getirerek iş ilişkileri kurmalarını destekliyoruz. Ayrıca büyük alıcılarla birebir görüşmeler yaparak yerel ve Suriyeli KOBİ’leri kendi tedarik zincirlerine dâhil etmeleri doğrultusunda destekliyoruz. Diğer bir yandan ise Türkiye ve bölgedeki ihale süreçleri ile ilgili olarak KOBİ’leri bilgilendiriyor, ihalelere katılımları açısından kapasite gelişimini sağlıyoruz.

İnsan kaynağına doğru yatırım

İnsan kaynakları kavramı hep büyük şirketlerle birlikte anılır. Oysa kıt kaynaklarını doğru şekilde yönetmek, kimi zaman işinin de önüne geçen KOBİ’ler için de ‘insan’ en kilit yatırım taşlarından biridir. Coachman Eğitim ve Danışmanlık Kurucusu Damla Kunç Koçman,

“KOBİ’lerde insan kaynaklarına yatırım yapmak neden önemli?” sorusuna şöyle yanıt veriyor:

“Doğru insanı doğru pozisyona seçmek, bu kişilerin yeteneklerini kullanmalarını sağlamak hem çalışanı hem de işverenin doyumlu olmasında dikkate değer bir etken. Günümüz dünyasında, teknolojinin hayatımızın en önemli parçası olduğu şu günlerde insana yatırım yapmak odaklanılması gereken değerlerden. Birçok firma küçülme ya da büyümeye giderken, yeni işe alımlarda ya da çıkarmalarda ölçme ve gelişim merkezi çalışmaları konusunda danışmanlık alıyor. Bunun sebebi, doğru insana doğru yatırımı yapmak. Kişilerin güçlü ve gelişmesi gereken alanlar tespit edilirken, “Mevcut ya da terfi edeceği görevin yetkinliklerine sahip mi?” sorusunun da cevabı bulunmuş oluyor. Çalışanların yetkinlikleri belirlendikten sonra gelişim merkezi çalışmaları ile eğitim programlarına alınarak gelişiyorlar. Ayrıca, PwC ICF Müşteri Farkındalık Araştırması 2017 verilerine göre koçluk çalışmaları sonrasında yüzde 42 performans iyileşmesi gözlemlendiğinden dolayı gelişim merkezinde koçluk hizmeti de önemli bir yer tutuyor. Bununla birlikte kobilere yönelik verdiğimiz eğitimler arasından en çok tercih edilenler Uzaktan Yönetim, Karizma Etkisi Yaratmak, Ustaca Müzakere.”