06.12.2020 - 07:00 | Son Güncellenme:
Ozan Ömer Kadüker
Hayatın her alanına etki eden pandemi, milyonlarca insanı evlerine kapatırken uzaktan çalışma ve online eğitim, sürecin vazgeçilmezleri oldu. Çalışmak ve eğitim almanın zaman ve mekândan bağımsız hale gelmesiyle de birçok kişi koronavirüs vaka sayısının yoğun olduğu büyükşehirlerde yaşamaktansa daha küçük şehirlere taşınmaya ya da yazlıklarında kışın da kalmaya başladı.
Örneğin Bodrum’da nüfus, 175 binden 400 bine çıktı. Öyle ki geçen yıl haziran, temmuz ve ağustos döneminde bin 219 konutun satıldığı ilçede, bu yıl aynı dönemde yüzde 83,1 artışla 2 bin 232 konut satıldı. Bu ilgi, ilçedeki kira ve arsa fiyatlarını da yükseltirken durum diğer ilçelerde de farklı değil. Yine nüfusu katlanan Çeşme’de kışı geçirmek isteyenler nedeniyle son aylarda yüzlerce yazlığa kalorifer tesisatı bağlandı.
Yazlık ilçelerdeki nüfus artışı, esnafı memnun ediyor olsa da birçok sorunu da beraberinde getiriyor. İlçelerde, altyapı, sağlık, yol gibi hizmetlerde yoğunluk yaşanıyor. Bu nedenle ilçelerin belediye başkanları nüfusa orantılı gelir elde edebilmek için kışın da kalacak kişilerin ikametgâhlarını taşımalarını istiyorlar. Başkanların görüşleri şöyle:
Hafta sonu kaçışı
Koronavirüs vakalarındaki artış nedeniyle başlatılan hafta sonu sokağa çıkma kısıtlamasını pek çok kişi yazlıklarında geçirmeyi tercih ediyor. İstanbul’a yakın bölgelerden Tekirdağ’ın turistik ilçesi Marmara Ereğlisi’nde yazlık konutlar doldu. İzmir’in yazlık ilçesi Çeşme’de de durum aynı. Esnaf talebe yetişmek için hafta sonuna özel ek hazırlıklar yaptı. Normalde nüfusu yaklaşık 50 bin olan ilçe, tarihinin en kalabalık kışını yaşıyor.
‘İkametgâhınızı alın’
Marmaris Belediye Başkanı Mehmet Oktay: Bu yıl pandemi nedeniyle özellikle turistik köylerimizde kış nüfusu geçtiğimiz yıla oranla arttı. Esnafa katkısı var ancak kişilerin ikamet adresleri Marmaris olmadığı için belediye bütçesine katkıları olamıyor. Her ay İller Bankası’ndan nüfusa göre belediyelere bütçe gönderiliyor. Maalesef belediyemizin bütçesi büyüklüğüyle çok orantılı değil. Örneğin 2020 bütçesi 135 milyon TL. Bu nedenle “6 aydan fazla Marmaris’te kalıyorsanız lütfen ikametgâh adresinizi taşıyın” diye kampanya başlattık. Nüfus arttığı için başta temizlik olmak üzere alt yapı, yol gibi hizmetlerde yoğunluk yaşanmakta. Giderlerin artması hizmetlerimizi de etkiliyor.
‘Nüfus ikiye katlandı’
Bodrum Belediye Başkanı Ahmet Aras: Resmi nüfusumuz 176 bin 500 ancak pandeminin etkisiyle bu rakam 400 binin üzerine çıktı. Bu vatandaşlarımız bölgenin esnafından alışveriş yaparak, kentin ekonomisine belli bir oranda katkıda bulunuyor. Bu ekonomik hareketliliğin en yoğun hissedildiği sektörlerden biri de gayrimenkul. Bodrum’da artan talebin de etkisiyle gayrimenkul fiyatlarında artış yaşandı. Bunlar olumlu etkileri. Fakat olumsuz yönleri de var. Çalışan nüfus Bodrum’da ancak ofisleri farklı şehirlerde. Dolayısıyla vergilerini de Bodrum dışına ödüyorlar. Biz bu nedenle “İkametini Bodrum’a al, vergini Bodrum’a öde” diye bir kampanya başlattık.
Hızla artan nüfusun beraberinde getirdiği sorunların olması kaçınılmaz. Bodrum, biraz daha imar baskısı altına girdi. Kent zaten 80’li yıllarda başlayan turizmin de etkisiyle çok hızlı bir büyüme yaşamıştı. Bunun etkisini altyapıda ve ulaşımda, çevre sorunlarında gördük. Belediye olarak, genel bütçeden resmi kış nüfusumuza göre aldığımız kısıtlı ödenekle yaz boyu 1-1.5 milyonluk bir nüfusa hizmet ulaştırmaya çalışıyoruz. İçme suyu, atık arıtma, çevre ve deniz kirliliği gibi altyapı sorunlarını yaşarken, doğal kaynakların mevcut nüfusa yetmemesi gibi bir tehlikeyi de yaşıyoruz. Henüz bunlara çözüm üretemeden yeni bir nüfus artışı, var olan sorunları biraz daha derinleştirecektir. Bir taraftan iyi belediyecilik yapmaya çalışırken, bir taraftan da geleceğe yatırım yapıyoruz.
Bodrum gibi dünyanın tanıdığı turizm destinasyonlarında yerel yönetim vizyonunun güncellenmesi gerekiyor. Yaşadığımız bu sorunların çözümü için turizm kentlerinin özel bir statü modeliyle yönetilmesi şart. Mevcut altyapı hizmetleri, belediyecilik yetersiz hale geliyor. Bu yetersiz bütçelendirme sisteminden bir an önce kurtulmamız şart.
‘Bahçeli eve talep arttı’
Alkaş Yönetim Kurulu Başkanı Avi Alkaş da “Konut almak ya da evini değiştirmek isteyenler yatay mimariye sahip, az katlı, mümkünse bahçeli ve kesinlikle geniş balkonlu evleri tercih ediyor” dedi. TÜİK’e göre yılın ilk 10 ayında Tekirdağ’da konut satışlarında yüzde 45, Edirne ve Mersin’de de yüzde 40’lık bir artış göründüğüne dikkat çeken Alkaş, korona sonrası gayrimekul sektöründe birçok değişim yaşandığını kaydetti. Alkaş, tüm bu değişimleri 8-10 Aralık’ta RE360 Gayrimenkulün Büyük Buluşması’nda ele alacaklarını dile getirdi.
‘Fiyatlar çok yükseldi’
Bodrum’daki gayrimenkul piyasasıyla ilgili bilgi veren Besa Grup Satış ve Pazarlama Koordinatörü Şule Alp, “Artık her bütçeye göre ev bulmak mümkün değil. Kreş, deniz taksi gibi hizmetlerin bulunduğu projelerde daire fiyatları 750 bin euro’dan başlıyor 9 milyon euro’ya kadar yükseliyor. Sadece deniz manzaralı, 2+1 evim olsun diyenlerin de 1 milyon TL’yi gözden çıkarması gerekiyor” dedi. İlçenin her bölgesinin çok değerlendiğini belirten Alp, arsa alıp prefabrik ev yapanların arttığını söyledi.