WAM Turkey AVM'lerine yine Avrupa'dan ödül yağdı

26 senedir düzenlenen European Property Awards’ün, Avrupa’nın en iyilerini seçtiği ödül yarışmasında; CITY’S Nişantaşı perakende mimarisi kategorisinde “Avrupa'nın En İyi Perakende Mimarisi”, perakende geliştirme kategorisinde “Avrupa’nın En İyi Perakendede Geliştirilen Alışveriş Merkezi” ödüllerine; Meydan İstanbul ise ticari perakende geliştirme kategorisinde “Avrupa’nın En İyi Ticari Geliştirilen Alışveriş Merkezi”, sosyal alanda kategorisinde “Avrupa’nın En İyi Vakit Geçirilen Alışveriş Merkezi”, yeme-içme alanları tasarımı kategorisinde ise “Mahalle” konsepti ile “Avrupa'nın En İyi Yeme-İçme Mimarisi” ödüllerine layık görüldü.

Gecenin sonunda düzenlenen ve International Property Awards’e katılmayı hak kazananların açıkladığı gala gecesinde Meydan İstanbul “Avrupa’nın En İyi Ticari Geliştirilen Alışveriş Merkezi” ve “Avrupa’nın En İyi Vakit Geçirilen Alışveriş Merkezi” kategorilerinde; CITY’S Nişantaşı ise ödül aldığı “Avrupa'nın En İyi Perakende Mimarisi” kategorisinde “5 Star” ödüllerinin de sahibi oldu. 80'den fazla endüstri uzmanının hakimiyet, tasarım, kalite, hizmet, ticari gelişim, yenilikçilik özgünlük, sürdürülebilirlik konularında jüriden tam not alan Meydan İstanbul ve CITY’S Nişantaşı; Aralık ayında Londra’da düzenlenecek olan ve dünyadaki en iyi projelerin ödül aldığı International Property Awards’te Türkiye’yi temsil edecek.

Ödül töreninde, 128 dönümlük arazisiyle Türkiye’nin ve Avrupa’nın en büyük yeşil çatılı açık hava, alışveriş ve yaşam merkezi olan Meydan İstanbul, yeni nesil alışveriş ve yaşam merkezi anlayışına göre inşa edilen yeşil doğa dostu mimari yapısı ve ekolojik çevreci özellikleri ilgi görürken; İstanbul’un en önemli lokasyonu ve tarihi destinasyonlarından biri olan Nişantaşı’nın tek alışveriş merkezi olan CITY’S Nişantaşı ise, Nişantaşı’nın muhteşem tarihi dokusuna uygun olarak inşa edilen mimari yapısıyla, seçkin ziyaretçi profili, yeme-içme alanları, kafeleri, bölgenin tek sineması ve tercih edilen VIP otoparkı ile şehrin önemli buluşma noktalarından biri olarak dikkatleri üzerine çekti.

Özel Bir Proje: Çevresi ile Büyüyen Modern Bir Şehir Meydanı, Meydan İstanbul AVM

Projenin ilk yatırımcısı alman Metro Group Asset Management, Mart 2005'te, mimari tasarıma karar vermek için uluslararası alanda çalışan beş mimarlık şirketini İstanbul'a davet etti. Tabanlıoğlu Mimarlık Ofisi, Chapman Taylor HQ, BRT-Bothe Richter-Teheroni Architekten BDA, JSK Architekten ve FOA Mimarlık Ofisi’nden mimarlar bu atölye çalışmasında proje geliştirdiler. İngiltere’den Foreign Office Architects (FOA) tipik perakende mimarisi deneyimine sahip değildi fakat FOA’nın özgün konsept ve tasarımı sadece yatırımcı tarafından değil, aynı zamanda rakip mimarlık şirketleri tarafından da birinci seçildi.

Alejandro Zaera-Polo, kurucu ortaklarından olduğu FOA'in işe başlama tarzını "binalarımızın kendi kendine büyümesini istiyoruz" şeklinde tarif ediyor. Meydan’ın tasarımında temel olan konunun “özdeşlik-kimlik” olduğunun altını çizen Zaera-Polo tasarım sürecini ve ortaya çıkan ürünü şöyle anlatıyor:

“Her kültür ve coğrafyada farklı bir unsur bulabilirsiniz. Bu bir şekilde insanın yemek yapma alışkanlıklarını gözlemlemek gibi; farklı ülkelerde farklı yemek yapma şekilleri görürsünüz ve bütün bunlar keşfedilmesi gereken ve mimarlığı bile inanılmaz noktalara taşıyan bilgilerdir. Bu farklılıkları ortaya çıkarıyoruz. Biz düşsel projeler üreten mimarlar değiliz, karmaşık programlarla çalışıyoruz. Bu nedenle yaptığımız işte müşteri oldukça önemli bir etken. Projelerde amaçladığımız, işverenin çıkarlarını olası en ilginç yapılara taşımak. FOA olarak, daha önce yapılan tipolojileri taklit etmediğimiz, yeni tipolojilerin istenilen programlarla uygunluğunu arttırdığımız bir yöntem geliştirdik. Örneğin Meydan İstanbul Alışveriş Merkezi Projesi’nin planlarına baktığımızda belki tipik bir alışveriş merkezi projesi görmeyiz, altta otopark vardır, insanlar bir meydanda toplanır. Fakat yine de dükkan büyüklüğü, kolon-ızgara yapısı gibi veriler değiştirilemeyecek verilerdir.”

Yapılan araştırmalar, Dünyadaki yeni açılım, insanların nefes alabilecekleri, dinlenebilecekleri ve eğlenebilecekleri alışveriş merkezleri yönündeydi. FOA, yan parseldeki Ikea tasarımının aksine bilindik “kutu” formunun önündeki park alanını sorgulayarak otoparkı projenin altına çekmeyi önerdi. Tek bir kutu yapmak yerine merkezdeki açık meydanı çevreleyen birçok kutuyu içeren, böylece otoparktan girip, meydana boşalan bir çözüm kurguladı: “... Alışveriş merkezinin programında çok büyük bir ana dükkan vardı, sonrada ‘spor dünyası’ ve ‘moda dünyası’ gibi birimleri ekledik ve birbirlerine bağladık. Sanki bir heykelin parçalarıymış gibi. Çıkmaz sokakların sonunda yer alan bu birimlere meydandan, otoparktan veya Ikea’dan dağılabiliyorsunuz. Herbiri birbirine bağlı bu birimler gelecekte çevreye açılacak biçimde tasarlandı. Alışveriş merkezleri ise halka açık olma duygusunu verdiği için bu yeni merkezlerin sosyal ve ekonomik buluşma noktaları olacaklar.

Konseptin merkezini, tüm yüzeyleri rampalar ve merdivenlerle birbirine bağlayan açık bir meydan oluşturuyor. Meydan, hem yapının kalbini oluşturan bir aktivite merkezi, hem de çevresini saran mağazalara gerek görsel gerekse sirkülasyon anlamında hizmet veren çok fonksiyonlu bir alan olma özelliği taşıyor. Güneybatı yönündeki Çakmak Mahallesi’nden gelen yaya akışı ve her iki tarafını kaplayan yeşil çatı ile yeni bir topoğrafya oluşturularak meydana bağlandı. Rampa ve merdivenlerden oluşan yaya yolları belli yerlerde yeşil çatının üzerine bağlanarak insanların yeşil alana çıkmasına izin veriyor. Yeşil alanda meydanı tamamen gören manzara terası bulunuyor. Manzara terasını meydana bağlayan eğimli duvar tasarlandı. Meydanın orta bölümünde düzenlenen ve bu alanı çerçeveleyen kademeler seyir teraslarını oluşturuyor. Bu teraslarda bulunan ağaçlar uzun vadede görsel olarak mekan algısını dengeleyecek, gölge ihtiyacını karşılayacak. Genel olarak tek katlı ve iki katlı olan kütleler yer yer genişleyen çatı saçağıyla birleşiyor. Meydanı çizgisel olarak çevreleyen ve faklı kotlarda bağlanarak mekanı tanımlayan çatı saçağı meydandaki gün ışığı - gölge kullanımını gün boyunca tanımlıyor. Sinema ile yemek bloğu arasındaki çatı saçağının açıldığı bölüm, yukarıdan gelen yaya aksını kuzeybatı yönündeki Ikea otoparkına bağlıyor. Yaya aksı basamak ve rampaların birleşmesi ile kesintisiz yaya akışını sağlıyor.

Alandaki kot farkı yapının çatısında yürünebilinmesini sağladı. Yüksek kotta bulunan ana yoldan girerek, çatı üzerinde yürüyerek meydana bağlanabiliyorsunuz. Ayrıca, yapının tüm çatısı yeşillendiriliyor ve aydınlıklarla da doğal havalandırmayı sağlıyor. Uygulaması tabi ki oldukça pahalı fakat avantajları da oldukça fazla; örneğin bu kadar geniş bir çatıya düşen güneş ışığını yeşil örtü engelleyebiliyor ve alışveriş merkezinin soğutulmasında etkili oluyor. Üstelik çevreye etkisi de daha iyi çünkü yeşil ve sessiz.

Alışveriş merkezinin cephesindeki delikli malzeme havanın da içeri girmesini sağlıyor. Tüm projeye yeşil ve toprak rengi hakim oldu. Sürdürülebilirlik bizim önemli kaygılarımızdan biri. Bildiğimiz alışveriş merkezlerinde güneş çok fazla ısıtır, içeride de karbonmonoksit birikir ve düzenlenmeleri için fazlasıyla enerji harcanır. Meydan İstanbul Alışveriş Merkezi işlemeye başladığı zaman ise sadece yeraltı sıcaklığını kullanarak tüm enerjisini sağladığını göreceksiniz. Proje çok az masrafla işletilecektir.

Bütün mağaza ve ortak alan cepheleri şeffaf cam olarak tasarlandı. Paslanmaz çelik ve ahşabın çoğunlukla kullanıldığı korkuluklar ve peyzaj elemanları konsepti tamamlıyor. Meydanın genel aydınlatması eğimli ve düz olmak üzere iki tip aydınlatma direkleriyle sağlanıyor. Ayrıca oturma banklarının altında çizgisel aydınlatma, dükkan cephelerinde ve çatı ışıklıklarında bölgesel aydınlatma ve Ikea tarafına bakan bölümde yerden yaya aksını tanımlamak amaçlı noktasal aydınlatma yapıldı. Ayrıca sinema bölümünde renkli aydınlatma elemanları kullanıldı. Rasyonel çözülmüş otopark bölümü ile meydan rampalarla birebirine bağlandı. Otopark duvarlarında özgün yönlendirme işaretleri ve stencil tekniği ile yapılmış görsel soyutlamalar bulunuyor. Otopark içindeki hava sirkulasyonuna yardımcı olmak için otopark cephelerinde delikli klinker kullanıldı. Klinker zemin, şeffaf cephe, aluminyum çatı saçağı ve yeşil çatıdan oluşan yatay süreklilik sinema bloğunda kesiliyor. Sinema bloğu değişik geometrisiyle yükseliyor, klinker cepheleriyle farklılaşıyor. Yükselen bu modül merkezin uzaktan algılanmasını sağlıyor. Farklı kotlardan oluşan sinema salonları, fuaye ve sosyal alanları ile sinema bloğu yoğun bir kullanıma yönelik tasarlandı. Sinema cephesindeki delikli klinker yüzeyler iç mekanla dış mekan arasındaki hava sirkülasyonunu sağlıyor. İki salonda salon pencereleri ile klinker cepheden içeriye dokulu bir ışık alınıyor, bu pencereler film gösterimleri sırasında otomatik kapanıyor.

Meydan İstanbul, kot farklılıkları kullanılarak yeşil bir tepenin altında olduğu görüntüsü veriyor. Konserler, kermesler, sergiler, canlı performanslar gibi eğlence, spor, kültür ve sanat etkinliklerinin yanı sıra birbirinden farklı ve eğlenceli aktivitelerin de buluşma noktası olmak üzere tasarlandı.

Çatılara ekilmiş 25 bin farklı bitki türü ve 15 bin m2’den büyük Central Park alanı, İstanbul’un en büyük çocuk oyun parkları, spor, aktivite, piknik, güneşlenme alanlarından oluşan Meydan İstanbul AVM, yeni jenerasyon perakendecilik trendleri ile dünyaya örnek teşkil etti.

“MAHALLE” markalı benzersiz bir food court konseptine de sahip olan Meydan İstanbul AVM, dünya mutfaklarından en zengin çeşitleri ziyaretçilerine sunarak, Food & Bevarage markalarıyla ve sıra dışı mimari dekorasyonu ile eşsiz bir deneyim yaşatmaktadır.

Sıradışı Proje için Özgün Uygulama Süreci

Meydan İstanbul Alışveriş Merkezi’nin özel konsepti ve Türkiye’de ilk defa uygulanması planlanan detayları nedeniyle uygulama süreci zorlu fakat özgün oldu. Konsept ve avan mimari proje FOA (Foreign Office Architects) tarafından geliştirildi, yerel müellif olarak Turgut Alton Mimarlık Müşavirlik Ltd. Şti., kısmen mimari uygulama projelerine başladı, Etüd Mimarlık İnşaat San. ve Tic. Ltd. Şti. ise uygulamaya yönelik tüm proje ve detayları, FOA ve MAM Almanya mimari ofisi ile koordineli olarak hazırladı. Etüd Mimarlık İnşaat San. ve Tic. Ltd. Şti., Şubat 2007 tarihinden itibaren işin sonuna kadar tüm mimari hizmetleri MAM bünyesinde bilfiil üstlendi. Proje çalışmaları Mart 2005 tarihinde başladı, Balkar Ltd. Şti. tarafından statik projeleri, Çilingiroğlu Ltd. Şti. tarafından mekanik projeleri, Öneren Ltd. Şti. tarafından elektrik projeleri, Köroğlu Mühendislik tarafından altyapı projeleri, Nodüs ve Tezyapı tarafından çelik projeleri hazırlandı. 2 Eylül 2005 tarihinde temel atıldı. Haziran 2007’de dekorasyonları için mağaza teslimleri yapıldı, 15 Ağustos 2007 tarihinde Real Supermarketi'nin açılmasıyla alışveriş merkezi kısmen hizmete girdi. Ekim 2007 tarihinde alışveriş merkezi tümüyle kullanıma açıldı.

Meydan İstanbul Alışveriş Merkezi'nin; kaba inşaat işlerini Koray Yapı Endüstrisi ve Ticaret AŞ, çelik çatı ve konstrüksiyon işlerini Modül Çelik Ltd. Şti., yeşil çatı ve izolasyon işleri, meydan kaplamaları ve su oyunları işlerini ICS İnşaat AŞ, elektrik işlerini Erde Mühendislik AŞ, mekanik işlerini Tesa Tesisat Ltd. Şti., İnce İnşaat işlerini M&N Mimarlık AŞ, cephe klinker ve cam cephe işlerini Era Yapı Ltd. Şti., toprak kaynaklı ısı kazanım işlerini Form AŞ, kapalı otopark endüstriyel zemin işlerini Ermak Inşaat Ltd. Şti., özel vibrasyonlu zemin seramik işlerini Tekser AŞ üstlendi. Proje yönetimi IMS Mühendislik Danışmanlık ve Tic. Ltd. Şti. tarafından yapıldı.

Binanın çatı alanı yaklaşık 55 bin metrekare ve bunun 30 bin metrekaresi yeşil alan. Bu özelliği ile Meydan İstanbul, dünyanın tek alanda, en büyük yeşil alanlı çatısına sahip. Projede FLL onaylı özel üretilmiş bir membran tercih edildi. Bitki köklerinin salgıladığı asitlere son derece dayanıklı olan membran, 30 bin metrekarenin tümünde kullanıldı ve -60 °C - +130 °C arasında çalışıyor. Projede ayrıca 12 santimetre kalınlığında EPS ile ısı yalıtımı yapıldı. Yeşil çatı alanlarında Zinco firmasının bu tip çatılarda kullanılan Zincolit bitki örtüsü sistemi kullanıldı. Projenin yüzde 70'e yakın bölümünde yüksek eğimler bulunuyor ve bu yüksek eğimlerde bitkilendirme yapıldı, sulama sistemi kuruldu. Toprağı tutabilmek için bitkilerin yaşayabileceği georastlar kullanıldı. Alanın büyüklüğü, bitkilerle kaplı çatının yapımı da mühendisler için büyük zorluk oluşturdu. Yollar, yüzeyler ve cepheler Mayıs ayında yapıldı, çimlendirme Haziran 2007’de başladı.

Ekolojik yeşil çatılar, güzel görünümlerinin yanında güvenli su yalıtım sistemi ve uygun bir projelendirme ile yapıldığı taktirde ekonomik ve ekolojik yararlar da sağlıyor. Bitki toprağı, ısı yalıtımına katkıda bulunduğu için enerji maliyetlerine de kayda değer katkılar sağlıyor. Tüm bunların yanında bahçe çatılar şehir havasındaki toz ve zararlı maddeleri filtre ediyor. Bitkiler havadaki zararlı karbondioksiti emerek havaya temiz oksijen veriyor. Bahçe çatılar ayrıca 8 desibellik bir ses azaltımı da sağlıyor.

Jeotermi Sistemi, Meydan İstanbul'u dünyanın önde gelen örneklerden biri yapıyor. Akıllı sistem 95.000 metrekare büyüklüğündeki Alışveriş Merkezinin ısıtılması ve serinletilmesi için doğal bir kaynak olan "yer ısısını" kullanıyor. Ticari bir gayrimenkülün klimatizasyonu için kullanılan, Avrupa'nın en büyük jeotermi tesislerinden biri. Bu sistem yılda 1,3 milyon Kilowatt saat primer enerji tasarruf ediyor. Toprağın ısısı diğer enerji alternatifleri karşısında daha fazla avantaja sahip. Bu enerji daha emniyetli, günün ve yılın her vaktinde kullanıma hazır ve çevre için zararlı herhangi bir emisyona neden olmuyor. Sistem için yılda 350 tonluk bir CO2 tasarrufu hesaplandı.

Jeometrik sistemler ısınma için veya sağlanan uygun sıcaklıkla elektrik elde etmek için yeryüzünün sıcaklığını kullanır. Yüzeye yakın yerler dışında, hemen hemen diğer tüm yenilenebilir enerji kaynaklarıyla karşılaştırıldığında, güneş radyasyonundan kaynaklanmayan tek enerji türüdür. Jeotermik enerjinin tamamı yeryüzünün içinde radyoaktif izotopların çürümesinden oluşan sıcaklıktır.

Yerin ısısını kullanmak için, bunun önce yüzeye ulaşması gerekiyor. Bunun için uzmanlar Meydan İstanbul AVM’de toprak zeminde 228 adet yer sondajı yaptılar. 70 metreden 150 metreye kadar derinlikteki sondajlarda ısı değiştirici görevi gören U borular yer alıyor. Bu seviyede, bütün yıl boyunca hemen hemen aynı kalan yaklaşık 17 derecelik bir sıcaklık hüküm sürüyor. 75 kilometre uzunluğundaki bu borular, ısı iletimi için kullanıma sunulmuş halde bulunuyorlar. Diğer borular ise, yer ısısını, tüketiciler için kombine edilmiş ısı pompalarına ve soğutuculara taşıyor. Sondaj alanlarının performansı, ısıtma işleminde 1.000 kilowatt, soğutma işleminde 1.300 kilowatt kadar.

Sistem aynı zamanda devasa bir ısı rezervuarı olarak da kullanılıyor. Yaz mevsiminde havalandırma sisteminden, yani soğuk üreteçlerinden gelen ısıya, kış mevsiminde ısınmak için gereksinim duyuluyor. Alışveriş meydanının soğutma gücü ısıtma gücünden hayli fazladır. Bu nedenle ilaveten toplam gücü 2.500 kilowatt olan iki tane soğutma kulesi tesis edildi. Bu kuleler gereksinim duyulması halinde alışveriş meydanındaki 175 mağazada yazın yüksek derecedeki ısılarda bile, bir mekan klimasının hüküm sürmesini sağlayacak.

Sistem, enerji verimliliği, kaynak kullanımına göre ön maliyet ekonomisi, bağımsız ısıtma-soğutma imkanı ve sağladığı konfor açısından birçok avantaja sahip. Bu sistem ile, Meydan İstanbul’da, bedelsiz termal enerji en verimli şekilde değerlendirilerek, ihtiyaç duyulan enerjinin sadece üçte ikisine bedel ödenerek gerisi topraktan sağlanıyor. Sistem ayrıca, karbondioksit atığı oluşturmadığı için, ekonomik, sorunsuz ve %100 çevreci bir sistem ve klasik ısıtma-soğutma sistemleri ile arasındaki ilk yatırım maliyet farkını, verimli çalışması sayesinde, 3 - 6 yıl içinde amorti ediyor.

Meydan İstanbul, atık üretmeyecek bir yapıda tasarlandı. Binadaki çöpler ayrıştırılarak çevrimleme (recycling) sistemi kullanılarak atılacak. Bu sistemle Meydan İstanbul'daki mağazaların atıkları, en modern çevrimleme sistemleri ile uzaklaştırılıyor. Kapalı otopark egzost sistemi; Meydan İstanbul'un otopark egzost sistemi, bodrum kat tavanındaki görüntü kirliliğini önlemek amacıyla kanalsız fanlar (jetfan) ile sağlandı. Dış havaya açık olan bölümden taze havayı içerilere sürükleyerek tespit edilen 3 adet şafttan dışarıya egzost olarak atılıyor.

Renovasyon Öncesi:

Meydan İstanbul AVM Haziran 2013 tarihinde projenin ilk yatırımcısı Alman Metro Group Asset Management tarafından Türkiye’nin en köklü kurumlarından birisi olan Gülaylar Group’a satıldı. Gülaylar Group Türkiye ticari gayrimenkul sektöründeki en deneyimli kuruluşlardan birisi olarak projeyi devraldıktan sonra müthiş bir altyapı ve üstyapıya sahip olan projeye ek değerler getirecek geliştirmeler ve yatırımlar yaparak projenin bugüne ulaşmasını sağladı.

Şehrin Cazibe Merkezi : CITY’S Nişantaşı

Türkiye’nin ve Avrupa’nın sayılı alışveriş merkezleri arasında yer alan moda ve yaşam merkezi CITY'S Nişantaşı; şehrin en prestijli noktası olan Nişantaşı Teşvikiye Caddesi’nde alışveriş ve keyif tutkunlarının buluşma noktası olmuştur.

Yılda 13.126.000 ziyaretçi sayısı, 135 ulusal ve uluslararası marka, yılda 752.000’den fazla sinema izleyicisi, 500.000’den fazla araç girişi, 30’a yakın gurme lezzet durağına ev sahipliği yapmaktadır.

Yıl boyunca birbirinden önemli Kültür, sanat ve moda etkinliklerine ev sahipliği yapan CITY’S aynı zamanda son teknoloji fitness ekipmanları ve teknolojiye sahip spor kulübü “Oxygen Sports Club” ile Nişantaşı’nın sağlıklı yaşam merkezi haline gelmiştir.

Nişantaşı’nın tarihi mimarisiyle büyük bir ahenk içinde bütünleşen City’s, ulusal ve uluslararası birbirinden özel markalarla ziyaretçilerin alışveriş seçeneklerini arttırırken, dünya mutfaklarından değişik lezzetleri deneyebilmelerine olanak sağlıyor. Ayrıca, ziyaretçilerin güzel vakit geçirebileceği, konforlu bir sinema keyfi, spor yapabilecekleri ya da Mahalle’de hoş sohbet edebilecekleri; kısacası şehrin tadını çıkarabilecekleri, konumu ve hizmetleriyle ayrıcalıklı bir adrestir.