Vatandaşın yüzde 71’i depreme hazırlıksız

17 Ağustos 1999’da tüm Türkiye’yi yasa boğan Marmara Depremi’nin üzerinden tam 22 yıl geçti. Merkez üssü Kocaeli’nin Gölcük ilçesi olan ve yerel saatle 03.02’de gerçekleşen 7.4 şiddetindeki deprem, yaklaşık 45 saniye sürdü. Ankara’dan İzmir’e uzanan geniş bir alanda hissedilen deprem, resmi kayıtlara göre 17 bin 840 kişinin yaşamını yitirmesine neden oldu. Araştırma şirketi Areda Survey, pek çok vatandaşı uykusunda yakalayan bu korkunç sarsıntının yıl dönümünde, vatandaşın deprem algısına yönelik bir araştırma yaptı. Türkiye genelini temsil eden bin 100 kişinin katıldığı araştırmaya göre, konut seçimlerimizde depreme dayanıklılık algımızda düşüş gözlemlenirken, vatandaşların yüzde 71.3’ü olası bir deprem durumuna hazır değil. Vatandaşların yüzde 66’sı ise ev alırken veya kiralarken deprem araştırması yapmadığını belirtiyor.

Deprem önceliği azaldı

Araştırmada yer alan, ‘Yaşadığınız konutu seçerken dikkate aldığınız en önemli faktör nedir?’ sorusuna katılımcıların yüzde 35.7’si depreme dayanıklı olması cevabı verdi. Bu cevap 2019 yılında yapılan araştırmada yüzde 40.5, 2018 yılında ise 7.4 oranıyla verilmişti. Araştırmada yer alan diğer yanıtlar ise şöyle: Yüzde 32.6sı fiyatı, yüzde 8.3 akrabalarıma yakınlık, yüzde 7si yeşil alan ve sosyal çevre, yüzde 6.6 evin büyüklüğü, yüzde 5.3 lokasyon, yüzde 3.7 işe yakın olması, yüzde 0.7 binanın ısıtma sistemi.

‘Evimize güveniyoruz’

‘Oturduğunuz evin güvenli olduğunu düşünüyor musunuz?’ sorusuna katılımcıların yüzde 39.3’ü evet derken, bu oran 2019 yılında 34.9, 2018’de ise yüzde 21.6 idi.

Araştırma yapmıyorlar

Araştırmada katılımcılara yöneltilen, ‘Evinizi alırken, kiralarken depreme dayanıklı olup olmadığını araştırdınız mı?’ sorusuna çok ilginç yanıtlar verildi. Vatandaşları yüzde 34’ü evet araştırdım derken, yüzde 66’sı ise deprem araştırması yapmadığını belirtti. Araştırma yaptığını ifade eden vatandaşlar, 2018’de yüzde 37.5, 2019’de yüzde 30 ve 2021’de yüzde 34 oldu.

‘Kendinizi olası bir deprem durumu için ne kadar hazırlıklı hissediyorsunuz?’ sorusuna vatandaşların yüzde 71.3’ü hazırlıklı değilim, yüzde 28.7’si ise hazırlıklıyım cevabı verdi.  Hazırlıklı değilim yanıtının yıllara göre dağılımı ise şöyle: 2018 yüzde 72,8, 2019 yüzde 78.4, 2021 yüzde 71.3.

Deprem çantası hazırlığı yok

Araştırma ‘Deprem çantanız var mı?’ sorusuna, vatandaşların yüzde 87.5’i ‘hayır’ yanıtını verdi.

‘Kendinizi olası bir depreme hazır hissediyor musunuz?’ sorusuna ‘hazırlıklıyım’ diyenlerin yüzde 32.7’si deprem çantası hazırladığını belirtirken, daha önce deprem tecrübesi yaşayan katılımcıların yüzde 86’sının deprem çantası yok. ‘Deprem esnasında toplanma alanı konusunda bilginiz var mı?’ sorusuna ise vatandaşların yüzde 55.9’u ‘evet’ karşılığını verdi.

Felaketin izleri denizin dibinde

17 Ağustos 1999’da merkez üssü Gölcük olan 7.4 büyüklüğündeki deprem, ilçede büyük yıkıntıya neden oldu. Kentte tamamen silinen depremin izleri, denizde ise hâlâ duruyor. Deprem sırasında Gölcük Değirmendere’nin bir kısmının gömüldüğü denize dalanlar, felaketin tahribatıyla karşılaşıyor. Dalış eğitmeni Murat Kulakaç,   “Hâlâ evler, ağaçlar, arabalar, insanlarımıza ait eşyalar, olduğu gibi tüm çıplaklığıyla duruyor ve bizi ikaz ediyor” dedi.