GündemUçak 30 derece yanlış yöne saptı dağa çarptı

Uçak 30 derece yanlış yöne saptı dağa çarptı

12.12.2007 - 00:00 | Son Güncellenme:

İlk incelemelere göre, pilot "durum bilincini yitirdi." Uçak 30 derece saptı. Sistem 'lövyeyi yükselt' diye uyardı. Kaptan pilot uçağı yükseltmek istedi, ancak kuyruk kısmı tepeye çarptı

Uçak 30 derece yanlış yöne saptı dağa çarptı

İŞTE KARAKUTULARDAKİ SIR: axgun012.jpg Kazadan sonra karakutu olarak bilinen ve iki ayrı kayıt sisteminden oluşan CVR (Cockpit Voice Recorder - Kokpit Ses Kayıt Cihazı) ile tüm uçuş verilerini dijital olarak kaydeden FDR (Flight Data Recorder - Uçuş Veri Kayıt Cihazı) sökülerek kaza kırım heyeti tarafından Almanya'ya götürüldü. Federal Uçak Kaza Araştırma Bürosu'nda yapılan ilk incelemede, karakutu kayıtlarında herhangi bir bozukluğa rastlanmadı. Isparta'da düşen Atlasjet uçağının karakutu kayıtlarında yapılan ilk incelemeye göre, pilotların 30 derecelik hata yaparak yanlış yöne döndükleri ortaya çıktı. Bu bilgi, kaptan pilotun, 57 yolcu ve mürettebatı bulunan uçağı yükseltmek istediğini, ancak kuyruk kısmının tepeye çarptığını ortaya koydu. İlk analizler de, uçağın düşmesinin pilotaj hatasından kaynaklandığını, pilotun "durum bilincini yitirme" olarak tanımlanan durum (vertigo) içine girdiğini gösterdi. Devlet Hava Meydanları İşletmesi (DHMİ) radar kayıtlarından oluşturulan bilgilere göre, Isparta'ya inmek üzere olan MD83 tipi uçak yaklaşma haritalarına uygun olarak 8 bin feete (2 bin 600 metre) alçaldı. Uçak Isparta meydanındaki VOR seyrüsefer aleti üzerine geldi. Yaklaşma planına göre uçak, 2 bin 300 metreye alçalacaktı. Pilotlar 12 mil uçtuktan sonra tekrar sağa döndü. Plana göre uçak 05 pistine yaklaşacaktı, ancak ilk dönüşte uçak 30 derece kaydı. Piste 9.25 kilometre kala 1500 metre yükseklikte olması gereken uçak yanlış noktada olduğundan, pilotlar 6073 feet (yaklaşık 2 bin metre) yüksekliğindeki Türbetepe'nin yanından geçerken Kara Yakınlığı Uyarı Sistemi (GPWS) uyarı vermeye başladı. Önce "mania" diyerek uyaran sistem, daha sonra "pull-up" (lövyeyi çek) diye sesli ikaz vermeye başladı.Kaptan Pilot, yere birkaç metre kala gaz açarak yükselmek için lövyeyi kendine çekti. Ancak MD83 uçaklarının motorları kuyrukta olduğu için, gaz açmayla birlikte çöken kuyruk, 5915 feette (1951 metre) Türbetepe'ye çarptı.Uçağın kara kutularını Almanya'ya götüren 4 kişilik ekibin ilk analizleri de, kaza kırım heyetinin ön raporunu doğruladı. Buna göre, pilot durum bilincini yitirme (vertigo) nedeniyle uçağın elektronik sistemleri yerine kendi tespitleri doğrultusunda iniş yaptı. Mehtap olması, görüşün gece şartlarına rağmen 10 kilometre ve üzerinde olması sonucu kendine güvenerek uçağı indirmeye çalışan kaptan pilot, iniş talimatlarına uymayarak fazla alçalınca çarpma gerçekleşti. Yetkililer, her iki pilotun da meydana ilk kez iniyor olmasının, bu durumda etkili olduğunu ifade etti. Gazı açtı ve... Ulaştırma Bakanı Binali Yıldırım ise, uçağın pilotaj hatası nedeniyle düştüğü ve karakutuların kayıt yapmadığı iddialarını yanıtlarken, "Cumayı bekleyelim. İnceleme heyeti karakutular ve incelenen kısımlarla ilgili olarak bir açıklama yapacak" dedi. "Pilotaj hatası var mı?" soruları üzerine Yıldırım, "Kesin bildiğimiz, kazanın olması gerekenin dışında bir yaklaşma güzergâhında gerçekleşmiş olduğ yönündedir" yanıtını verdi. 'Cumayı bekleyin' Vertigo havacılıkta "durum bilincini yitirme" olarak tanımlanıyor. Pilotun pozisyon, yön ve hareketlerini doğru algılamasındaki bozukluğu ifade ediyor. Vertigo, görüş referansının bulunmadığı, gece ve sisli havada yapılan, ufuk çizgisinin görünmediği uçuşlarda yaşanıyor. Uçuş aletleri yerine kendi sezgilerine güvenen pilotlar, 1 derecelik sapmayı hissedemiyor. Pilotların bu durumla karşılaşmamaları için, tamamen uçuş aletlerini referans alması gerekiyor. Vertigo nedir? CNN Türk'te önceki akşam yayımlanan Arena programında konuşan Sivil Havacılık Genel Müdür Yardımcısı Oktay Erdağı, "Anormal bir durum yok. Uçak çakılmamış, yere iniş yapmış gibi" dedi. Uçak enkazının olması gerektiği noktada bulumadığını dile getiren Erdağı, "Pilotlar açısından her şeyin doğru olduğu gözüküyor. Rota ve irtifa doğru değil" dedi. Rota yanlış