‘Türkiye’de eğitimli ve güçlü kadınlar var’

Dünya Yerel Yönetim ve Demokrasi Akademisi Vakfı’nın (WALD), geleceğin liderleri olacak gençleri bugünün liderleriyle buluşturduğu Wald Uluslararası E-Parlamento 6. Gençlik Oturumu, Yeditepe Üniversitesi Küresel Eğitim ve Kültür Araştırmaları Uygulama ve Araştırma Merkezi (KEKAM) iş birliğiyle Yeditepe Üniversitesi’nde gerçekleştirildi. Birleşmiş Milletler Kadına Yönelik Şiddete Karşı Uluslararası Mücadele ve Dayanışma Günü kapsamında düzenlenen gençlik oturumu, İSTEK Vakfı ve Yeditepe Üniversitesi Kurucu ve Onursal Başkanı Bedrettin Dalan’ın açılış konuşmasıyla başladı. Yalova Valisi Hülya Kaya, UN Women Türkiye Direktörü Asya Varbanova, Demirören İK Grup Başkanı Elif Karacaoğlu ve Yeditepe Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Yeşim Ekinci, Demirören Medya Eğitim Projeleri Grup Direktörü Nuran Çakmakçı moderatörlüğünde öğrencilerin sorularını yanıtladı. Programa ayrıca, KEKAM Müdürü Doç. Dr. Gökçe Bayındır Goularas, WALD Akademi Direktörü Hülya Alper ve çok sayıda öğrenci katıldı. Kadınların özel sektörde, yerel yönetimlerde, politikada ve hayatının her alanında eşit şekilde var olması gerektiğine vurgu yapan konuşmacılar, kadın-erkek eşitsizliğinin ilk önce aile temelinde değişmesi gerektiğine işaret etti.

Tam eşitlik hâlâ yok

Öğrencilerden gelen sorulara yanıt veren UN Women Türkiye Direktörü Asya Varbanova, şunları söyledi:

“Dünya çapında tam anlamıyla eşitliğe sahip bir ülke hâlâ yok. Sektörlere baktığımızda da bunu görebiliyoruz. Parlamentoya, belediyelere, valiliklere, özel sektöre, şirketlere bakalım, bu sektörlerin hepsinde erkekler hep ön planda, kadınlar ise daha geri planda kalıyor. Karar verici noktalarda daha fazla erkeğin olduğunu görüyoruz. Bilim, teknoloji, yapay zekâ, endüstri gibi tüm dijital dünyayı belirleyenler erkekler. Kadınlar bilim ve yapay zekâda daha geri planda tutuluyor. Şu anda dünyanın genel durumuna baktığımızda, eşitlik konusunda iyi durumda olmadığımızı söyleyebiliriz. Kadınlar, daha fazla lider ve karar verici pozisyonlarda olmadığı sürece dünyadaki genel sorunları çözmek daha da zorlaşacak. Bu nedenle kadınların, karar verici yerlerde olması toplum için çok önemli. Dünya geneline baktığımızda da kadın liderlerin aldığı kadarların daha iyi sonuç verdiğini görüyoruz. Bunu Kovid-19 döneminde de gördük. Türkiye’de oldukça güçlü ve eğitimli kadınlar var. Ancak parlamentoda bu oran yüzde 20. Tüm dünyada kadınlara yönelik ayrımcı yasaların kaldırılması için 286 yıl, liderlik pozisyonlarında eşit temsil için 140 yıl ve ulusal parlamentolarda toplumsal cinsiyet eşitliğinin sağlanması için en az 40 yıl gerekecektir.”

Fırsatlar da eşit değil

Kadınlara ve erkeklere verilen fırsatların eşit olmadığını ifade eden Varbanova, şöyle devam etti: “Bu eşitsizlik özel hayatımızda başlıyor. Örneğin, kız ve erkek çocuğuna aynı şekilde davranılmıyor. Bu konuda çok yol alsak da yeterli değil. Bunun yanı sıra önemli tüm pozisyonlarda erkekleri görüyoruz. Bu da eşitlik konusunda değişen pek bir şeyin olmadığını gösteriyor ve bu dünyanın birçok yerinde böyle. Erkeklerin daha iyi lider olacağı, daha iyi iş yöneteceği, kadınların ise evde çalışması ve çocuklara bakması söyleniyor. Bu söylemler hâlâ çok yaygın. Hatta kadın hata yaptığında kadına şiddet gösterilebileceğine inanan insanlar olduğunu biliyoruz. Bunları yenmemiz gerekiyor, bu eşitsizliği kendi özel alanlarımızda, evlerimizde yenersek ilerleyebiliriz. Evde çocuklara bakan da ev işini yapan da kadın, bu sorumluluğu sadece kadın değil, erkeğin de üstlenmesi gerekiyor.”

Vali Kaya: girişimci kadın yetiştirmeliyiz

WALD Gençlik Oturumu’nda konuşan Yalova Valisi Hülya Kaya, Türkiye’nin içinden geçtiği ekonomik dar boğazın en çok kadınları etkilediğine değindi: “Mesela 3 evladınız var. Bir tanesi erkek 2 tanesi kız diyelim. Aile dar boğaza düştüyse hangisi okuyacak dediğimizde, tabii ki erkek diyor. Neden erkek? Yani erkeğin üzerinde çok duruluyor. Diyor ki benim okutmaya gücüm yok. Erkek evladı okutayım, diğeri de zaten evlenip gidecek. Meslek edindirmeyle ilgili ya da iş kurmayla ilgili de hep erkek destekleniyor.

Ben her gittiğim yerde şunu söylüyorum: Girişimci kadın yetiştirmeliyiz, kadına yönelik şiddetle mücadelede ilaç bu. Kadının ayakları üzerinde durması gerekiyor. Bu ilerlemeyi yani eşitliği nasıl sağlayabiliriz? Aslında kadına ekonomik bağımsızlığını vererek bunu sağlayabiliriz. Onun dışındaki her şey suni duruyor. Kadın eğer parasını kazanıyorsa, o aileye ekmek getiriyorsa, söz söyleme hakkına sahip. Yoksa tam bir eşitlikten bahsedemiyoruz. Her kadının mesleği olmalı. Para kazanabilecek kapasitesi olmalı, onu görmeli ve toplum da bunu desteklemeli.”

‘Öncelikle erkekleri eğitmeliyiz’

Yeditepe Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Yeşim Ekinci ise “Biz bu üniversitede şanslıyız. Bu üniversitenin içerisinde kadın ve erkek kavramını bıraktık. Ülkenin her kesimi için bizlerin daha yüksek pozisyonlara gelebilmemiz lazım. Öncelikle erkekleri eğitmeliyiz, erkeklerin eğitimi şart. Bizlere yüklenen birtakım sorumluluklar ve görevler var. Kadını ve erkeği ailenin içerisinde de eşit duruma getirmemiz lazım” dedi.

‘Eşit işe, eşit ücrette ayrım yapmıyoruz’

WALD Uluslararası E-Parlamento 6’ncı Gençlik Oturumu, Küresel Dünyada Kadın ve Liderlik panelinde, kadınların özel sektörde, yerel yönetimlerde, politikada ve hayatının her alanında eşit şekilde var olması gerektiği vurgulandı.

Oturumda gençlerin sorularını yanıtlayan Demirören Medya İnsan Kaynakları Grup Başkanı Elif Karacaoğlu ise “’Eşit işe eşit ücret’ konusunda hiçbir ayrım yapmıyoruz. Çalışanlarımızın ücretlendirme veya atama ve terfi mekanizmalarında öncelikli olarak performanslarına, yarattıkları katma değere, pozisyon harici yarattıkları ürün ve proje ile ilgili artı değerlerine bakarak yol alıyoruz” dedi.

‘Erkeğin yaptığı her işi kadın daha iyi yapar’

Oturumun açılış konuşmasını yapan İSTEK Vakfı ve Yeditepe Üniversitesi Kurucu ve Onursal Başkanı Bedrettin Dalan “Kadın haklarının tarih boyunca en iyi verildiği, kadının dünya tarihi boyunca en iyi olduğu Türk kültürüdür. Bu kültürü ayakta tuttuğumuz müddetçe kadınlar da olması gereken yerde her zaman olur. Erkeğin yaptığı her işi kadın daha iyi yapar ama kadının yaptığı her işi erkek yapamaz. Kadın dünyayı, insanlığı ayakta tutan çocuğu doğurabilir. Erkekte böyle yaratıcılık var mı? Yaratıcı kadınlarımıza en derin sevgi ve saygılarımı sunuyorum” dedi.