Son dakika: İran'da düşen Türk jetinin karakutuları böyle çözüldü
16.10.2018 - 13:26 | Son Güncellenme:
Gökhan ARTAN / İstanbul DHA)
İran'da düşen Başaran Holding'e ait uçağın neden kaza yaptığını aydınlatacak karakutuların çözümünün nasıl yapıldığı İran tarafından hazırlanan raporda fotoğraflarla detaylı şekilde anlatıldı.
12 Mart'ta meydana gelen kazada kaptan pilotu Beril Gebeş, ikinci pilotun Melike Kuvvet'in idaresindeki Başaran Holding'e ait, TC-TRB tescilli Bombardier Challenger 604 tipi iş jeti, İran'da düşmüş, kazada Hüseyin Başaran'ın kızı Mina Başaran ile 7 arkadaşının da olduğu 11 kişi yaşamını yitirmişti.
Kaza yerinde bulunan uçağın verilerini kaydeden FDR (Flight Data Recorder) ile kokpitteki konuşmaları alan CVR (Cockpit Voice Recorder) kayıtlarına nasıl ulaşıldığı ve deşifre edildiği İran tarafından hazırlanan raporda detaylı olarak anlatıldı. Kazadan sonra kayıt cihazları Paris'teki Fransa Kaza Araştırma Kuruluna (BEA) 10 Nisan'da götürüldü. Açılması ve okunması aynı gün yapıldığı belirtildi. İki karakutunun kayıtları İran, Fransa, Kanada ve Türkiye'nin katılımıyla deşifre edildi.
ANA İŞLEMCİYE ELEKTRİK MOTORU İLE KESİLEREK ULAŞILDI
Kokpitteki konuşmaları alan CVR (Cockpit Voice Recorder) hasar gördüğü için kaydedicinin hasara uğraması nedeniyle elektrik motoruyla kesilerek ana işlemciye ulaşıldı. Metalik kasadan kayıt cihazı çıkarıldı. Daha sonra da hafıza kartı metalik gövdeden alındı. İşlemler sırasında görsel olarak kontrol edildiğinde uçağın verilerini kaydeden FDRnin bellek konektörünün hasarlı olduğu tespit edildi. Bellek kartının metalik kasası çıkarıldı. Metalik kasa çıkarılıp bellek kartı görsel olarak incelendi. Şerit kablosuna pim konektörü takıldı ve elektrik kontrolleri yapıldı. Elektrik kontrol değerleri BEA veri tabanı değerleri ile uyumlu olunca bellek kartındaki bilgilerin indirilmesi başarılı oldu. Senkronizasyon yapıldı.
İran'da gerçekleşen kazada Mina Başaran ile 7 arkadaşının da olduğu 11 kişi yaşamını yitirmişti.
75 SAATLİK UÇUŞ VERİLERİ ALINDI
Uçuşu dahil yaklaşık 75 saatlik uçuş verileri alındı. Ham veriler, 64 wps uçak üreticisinin veri çerçevesi kullanılarak çözüldü. Ön raporda kayıtların senkronizasyonu yapıldı. Uçağın verilerini kaydeden FDR (Flight Data Recorder) bilgileri ile kokpitteki konuşmaları alan CVR (Cockpit Voice Recorder) kayıtları zaman olarak ekipler tarafından örtüştürüldü. Kaptan Beril Gebeş ile yardımcı pilot Melike Kuvvetin telsize basma parametrelerine göre konuşmalar ayırt edildi. Rapora göre pilotlar mikrofonla konuşmamışlar ve muhtemelen kulaklığı takmamışlar. Kulaklık takılı olmadığı için ekipler ses kayıtlarını çözmek için filtreleyerek, anlaşılabilir konuşmaları ortaya çıkarmışlar.
