16.01.2025 - 18:49 | Son Güncellenme:
AA
Erdoğan, Cumhurbaşkanlığı Külliyesi'nde, Moğolistan Cumhurbaşkanı Khurelsukh Ukhnaa ile baş başa ve heyetler arası görüşmelerin ardından düzenlenen ortak basın toplantısında konuştu. Khurelsukh ve heyetini Türkiye'de misafir etmekten büyük bir memnuniyet duyduğunu ifade eden Erdoğan, Moğolistan'dan Türkiye'ye devlet başkanı düzeyinde yaklaşık 21 yıl aradan sonra gerçekleşen ziyaret vesilesiyle teşekkür etti.
Mevkidaşına, ziyaretinde, hükümet üyeleri, milletvekilleri, üst düzey bürokratlar, iş insanları, sanatçılar ve basın mensuplarından oluşan kalabalık bir heyetin eşlik ettiğini belirten Erdoğan, gelecek dönemde Moğolistan'a bir ziyarette bulunmak istediğini dile getirdi. Cumhurbaşkanı Erdoğan, 2024'ün iki ülke arasındaki diplomatik ilişkilerin tesisinin 55. yıl dönümü olduğunu anımsatarak, iki ülke ilişkilerini 2004 yılında kapsamlı ortaklık seviyesine çıkardıklarını vurguladı.
Erdoğan, şunları kaydetti:
"Bugün değerli dostumla ilişkilerimizi daha ileriye taşıyacak kararlar aldık. Stratejik ortaklık tesisine yönelik ortak bildiriyi az önce huzurlarınızda imzaladık. Bu ortaklığın ülkelerimize, ata yurdumuz olan Orta Asya'ya ve dünyaya hayırlı olmasını temenni ediyorum. Bugün ayrıca bakanlıklarımız ve kurumlarımız arasında eğitim, çevre, gençlik ve spor, enerji, ulaştırma gibi muhtelif alanlarda belgeler imzalandı. Bütün bu belgeler, ilişkilerimizin ahdi zeminini güçlendirecek ve mevcut işbirliğimizi ileri noktalara taşıyacaktır."
"TİCARETTE İLK HEDEFİMİZ OLAN 100 MİLYON DOLAR RAKAMINI GEÇTİK"
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Moğolistan'ın açıkladığı, mega projeleri de dikkate almak suretiyle inşaat, altyapı, ulaştırma, savunma sanayisi, madencilik, turizm, tarım, hayvancılık ve diğer sektörlere odaklanmayı hedeflediklerini belirtti.
Bu vesileyle şirketlere karşılıklı yatırımlar ve ortak projeleri hayata geçirmeleri için çağrıda bulunan Erdoğan, şöyle konuştu:
"Ticaret noktasında ilk etapta hedefimiz olan 100 milyon dolar rakamını geçtik. Bu rakamın gerçek potansiyelimizin çok gerisinde olduğunu düşünüyoruz. Bugünkü görüşmelerimizde, ticaretimizi artırıcı tedbirler üzerinde durduk. Münasebetlerimizin belki de en önemli boyutunu teşkil eden tarihi beşeri ve kültürel ilişkilerimizi derinleştirme kararlılığımızı teyit ettik. 1992 yılından bugüne kayda değer sayıda Moğol öğrencinin Türkiye burslarından istifade etmelerini sağladık. Sayının daha da artması ortak hedefimizdir. Tarihimizin en önemli eserlerinden Orhun Kitabeleri'ni muhafaza altına aldığımız Orhun Müzesi'ni 2008 yılında hizmete sunmuştuk. Bu defa Bilge Tonyukuk Yazıtları'nın korunması için TİKA'nın işbirliğiyle yürütülen müze inşaatını bu yıl içerisinde tamamlamayı amaçlıyoruz."
GÜNCEL VE BÖLGESEL GELİŞMELER ELE ALINDI
Cumhurbaşkanı Erdoğan, bugünkü görüşmelerde ikili ilişkilerin yanı sıra Suriye, Filistin ve Ukrayna gibi güncel, bölgesel ve küresel gelişmeleri de ele aldıklarını dile getirdi. Erdoğan, iki ülke arasında uluslararası platformlardaki işbirliğinin devamı ile Birleşmiş Milletler başta olmak üzere uluslararası ve bölgesel kuruluşlardaki dayanışmayı güçlendirme konusunda mutabık kaldıklarını da ifade etti. Khurelsukh ve heyetinin Ankara'da başta TUSAŞ olmak üzere savunma sanayisi ürünlerini incelediğini vurgulayan Erdoğan, heyetin yarın İstanbul'da da Baykar'ı ziyaret ederek temaslarını sürdüreceğini bildirdi.
Ziyaret kapsamında Moğolistan'ı dünyada başarıyla temsil eden Morin Khuur Orkestrası'nın da İstanbul'da bir konser vereceğini belirten Erdoğan, Cumhurbaşkanı Khurelsukh'un güçlü bir gitarist olduğunu söyledi.
Erdoğan, heyetin, Van'ı ziyaret etmek suretiyle 2022 yılında Türk ve Moğol arkeologların çalışmalarıyla keşfedilen İlhanlı hükümdarı Hülagü Han'ın yazlık sarayının kazı alanında incelemelerde bulunacağını da duyurdu.
"GAZZE'DE YARALARIN SARILMASI İÇİN DAHA FAZLA ÇALIŞMAMIZ GEREKİYOR"
Dün akşam Filistin Direniş Hareketi Hamas ile İsrail arasında varılan ateşkes mutabakatına da değinmek istediğini vurgulayan Erdoğan, şu değerlendirmelerde bulundu:
"Mutabakatın, başta 467 gündür İsrail zulmüne sabırla direnen Gazze halkı olmak üzere tüm Filistinli kardeşlerimiz için hayırlı olmasını diliyorum. Mutabakata varılmasında emeği geçen Katar ve Mısır başta olmak üzere arabulucu ülkelere teşekkür ediyoruz. Çoğu kadın ve çocuk 50 binden fazla şehit vermelerine rağmen Gazze teslim olmamış, teslim alınamamış, Gazzeliler zalime boyun eğmemiştir. Dün gece boyunca, Gazze sokaklarına taşan sevinç, coşku, gurur işte bu sarsılmaz imanın ve kahramanca mücadelenin eseridir. Şimdi, bizleri İsrail'in Gazze'de yol açtığı büyük yıkımı ortadan kaldırmak, insani yardımları kesintisiz şekilde bölgeye ulaştırmak gibi çok önemli işler bekliyor. İnsanlık ittifakı olarak özellikle bundan sonra hem ateşkese uyulması hem de Gazze'de yaraların sarılması için daha fazla çalışmamız gerekiyor. Gazze öyle Suriye öyle... Her iki tarafta da bu yükümüzü yüklenerek inşallah yola devam edeceğiz."
Çoğu kadın ve çocuk 50 binden fazla şehit vermelerine rağmen Gazze teslim olmamış, teslim alınamamış, Gazzeliler zalime boyun eğmemiştir. İnsanlık ittifakı olarak özellikle bundan sonra hem ateşkese uyulması hem de Gazze'de yaraların sarılması için daha fazla çalışmamız gerekiyor.
"KALICI BARIŞ, FİLİSTİNLİLERİN MARUZ KALDIĞI ADALETSİZLİĞİN SONA ERMESİYLE MÜMKÜN"
İsrail'in mutabakata rağmen saldırılarını ve katliamlarını bugün de sürdürmesinin endişelerini haklı olarak artırdığını ifade eden Erdoğan, sözlerini şöyle tamamladı:
"İsrail hükümetinin ateşkesi ihlal ve istismar etmesine izin verilmemelidir. Uluslararası toplum 50 bin evladını kurban vermiş Gazze halkına karşı bu hukuki ve ahlaki sorumluluğu yerine getirmelidir. Bizim yıllardan bu yana söylediğimiz üzere Orta Doğu'da kalıcı barış ve istikrar ancak Filistin'e barış gelmesi ve Filistinlilerin maruz kaldığı adaletsizliğin sona ermesiyle mümkündür. 1967 sınırları temelinde, başkenti Doğu Kudüs olan, coğrafi bütünlüğe sahip, bağımsız ve egemen bir Filistin devletinin kurulmasına yönelik barış müzakerelerine de bir an önce başlanması gerektiğini düşünüyoruz. Ülkem ve milletim adına ser veren ama Gazze'yi işgalcilere vermeyen kardeşlerimi bir kez daha saygıyla selamlıyor, Filistinli şehitleri rahmetle yad ediyor, yaralılara acil şifalar temenni ediyorum."
'TÜRKİYE'NİN BARIŞ İÇİN ÇABALARINA MÜTEŞEKKİRİZ'
Khurelsukh, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Cumhurbaşkanlığı Külliyesi'nde düzenlenen ortak basın toplantısında konuştu. Türkiye ve Moğolistan'ın tarihi ve köklü ilişkilere sahip olduğunu belirten Khurelsukh, Türkiye'ye gerçekleştirdiği ziyaretten memnuniyet duyduğunu dile getirdi.
Bunun, Moğolistan devlet başkanlığı olarak 20 yıl aradan sonra yapılan bir ziyaret olduğunu hatırlatan Khurelsukh, şöyle konuştu: "Moğol ve Türk halkları arasında yeni bir sayfa açarak stratejik ortaklık düzeyinde ilişkilerin tesis edilmesi, tarihi nitelik taşımaktadır. Biz iki ülke arasındaki ilişkilerde yeni bir sayfayı hep birlikte açtık. Asya ve Avrupa'yı birbirine bağlayan özgün bir coğrafi konuma sahip Türkiye'yi, Moğolistan'ın üçüncü komşu ülkesi olarak görüyor ve güvenilir bir ortağımız olarak tanıyoruz. Dolayısıyla ülkelerimiz arasında ilişki ve işbirliğimizi istikrarla tüm alanlarda genişletmeyi ve geliştirmeyi amaçlıyoruz."
Khurelsukh, iki ülke arasında son 55 yıllık başarıları pekiştirme ve ileride daha da geliştirmeye yönelik proje ile programları ele aldıklarını aktardı. Yaptığımız resmi görüşmenin sonucu olarak Moğolistan ve Türkiye arasında stratejik ortaklık tesis edilmesine ilişkin ortak bildiriye devlet başkanları olarak imza attık." diyen Khurelsukh, tarafların, farklı alanlarda 10'dan fazla işbirliği belgesi imzaladığını kaydetti.
Khurelsukh, Türkiye'nin bir ortak olarak Moğolistan'ın dış ticaretinde önemli konuma sahip olduğunu belirterek, bu bağlamda ikili ilişkileri ekonomik anlamda güçlendirmek ve iki ülke ilişkilerinin simgesi olacak, karşılıklı menfaat sağlayacak ortak projeler ve programları gerçekleştirmek amacıyla istişarelerde bulunduklarını söyledi.
Yeni inşa edilecek bir şehir projesi kapsamında, inşaat ve yatırım alanında, yeni havaalanı, turizm kompleksi gibi yeni yapılandırma ve kalkındırma projelerinde Türkiye ile çalışma niyetlerini dile getirdiklerini anlatan Khurelsukh, "Moğolistan'ın Vizyon 2050 politikası ile Türkiye'nin Türkiye Yüzyılı kalkınma politikası arasında koordinasyonu sağlayarak, yatırım ve ihracatı artırma, ekonomik serbest bölgeler geliştirme konularında mutabık kaldık." ifadelerini kullandı.
Khurelsukh, altyapı, hava yolu ve demir yolu taşımacılığı, lojistik, tarım ve hayvancılığa dayalı gıda ürünleri ile deri işleme sektörlerinde işbirliği yürütme konusunda anlaşmaya vardıklarını kaydetti.
Her türlü ulaşım ve lojistik alanında işbirliğinin geliştirilmesi, Moğolistan ile Türkiye arasında demir yolu yük taşımacılığı hattının oluşturulmasına yönelik işbirliği mutabakat zaptını imzaladıklarını belirten Khurelsukh, Asya ile Avrupa'yı birbirine bağlayan Orta Koridor projesine Moğolistan'ın dahil olması için olanakları ele aldıklarını dile getirdi.
"İKİ ÜLKE ARASINDAKİ İLİŞKİLERİN DAHA DA GÜÇLENECEĞİNE İNANCIM TAMDIR"
İki ülkenin zorlu dönemlerde her zaman yan yana durduğunu, insani yardım ve halk sağlığını koruma çabalarında ortak hareket ettiğini vurgulayan Khurelsukh, "Dolayısıyla afet zararlarını en aza indirme, afetlerle mücadele, depremler, orman ve kırsal alan yangınlarıyla mücadele, kurtarma operasyonları, zararların giderilmesi ve kapasitenin güçlendirilmesi alanlarında işbirliği yapma konusunda mutabık kaldık." dedi.
Khurelsukh, "Sağlıklı Moğol İnsanı Ulusal Girişimi" çerçevesinde kanser vakalarını ve buna bağlı ölümleri azaltmak amacıyla Moğolistan Milli Onkoloji Tedavi ve Araştırma Merkezinin kurulmasında işbirliği teklifinin de dile getirildiğini belirterek, "Tarih, kültür ve eğitim alanındaki ilişkiler, halklarımızı birbirine bağlayan önemli bir köprü niteliğindedir." diye konuştu.
Ziyaret kapsamında İstanbul'da düzenlenecek Moğolistan-Türkiye İş Forumu'na her iki taraftan 150'den fazla iş insanının katılım sağlamasının, Moğol-Türk şirketlerinin işbirliği yapmak için son derece istekli olduğunu gösterdiğine değinen Khurelsukh, şu ifadeleri kullandı:
"İleride de iki ülke arasında karşılıklı menfaat içeren ekonomik işbirliğinin daha da geliştirilmesi, iş insanları ve şirketlerimizin desteklenmesi için bu iş forumlarının önemi büyüktür. Üzerinde anlaşıp mutabık kaldığımız çalışmaların, iki ülkenin kalkınması, refahı ve halklarımızın iyiliği için başarıyla hayata geçirileceğine, ayrıca iki ülke arasındaki ilişkilerin ve işbirliğinin daha da güçleneceğine inancım tamdır."
Khurelsukh, Moğolistan'ın "barışçıl, açık, bağımsız ve çok yönlü dış politikası" ile Türkiye'nin "şefkatli ve insani diplomasisinin" dünyaya fayda sağlayacağına inandığını söyledi.
Dünyada barışı sağlama konusunda ve savunma alanlarında Türkiye ile işbirliği yapmayı arzuladıklarını bildiren Khurelsukh, "Dünyada ve bölgesel çapta Türkiye'nin barışı sağlamak için gösterdiği çabalarına müteşekkir olduğumuzu belirtmek istiyoruz." dedi.
Khurelsukh, iki ülke arasındaki dostluk ve kardeşlik bağlarının nesiller boyu güçlenerek, dostane ilişkilerin ve işbirliğinin ebediyen derinleşmesi temennisinde bulundu.
TÜRKİYE İLE MOĞOLİSTAN ARASINDA STRATEJİK ORTAKLIK TESİSİNE İLİŞKİN BİLDİRİ VE 10 ANLAŞMA İMZALANDI
Türkiye Cumhuriyeti ile Moğolistan arasında stratejik ortaklık tesis edilmesine ilişkin ortak bildiri, Cumhurbaşkanı Erdoğan ile Moğolistan Cumhurbaşkanı Ukhnaa tarafından imzalandı.
Türkiye Cumhuriyeti Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı ile Moğolistan Yol ve Ulaştırma Bakanlığı arasında işbirliğine ilişkin mutabakat zaptına, Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu ile Moğolistan Yol ve Ulaştırma Bakanı Borkhuu Delgersaıkhan imza attı.
Türkiye Cumhuriyeti ile Moğolistan arasında sağlık ve tıp bilimleri alanlarındaki anlaşmayı Sağlık Bakanı Kemal Memişoğlu ile Moğolistan Sağlık Bakanı Munkhsaıkhan Togtmol imzaladı.
Türkiye Cumhuriyeti ile Moğolistan Hükümeti arasında eğitim alanında işbirliği anlaşmasını, Milli Eğitim Bakanı Yusuf Tekin ile Moğolistan Eğitim Bakanı Naranbayar Purevsuren imza altına aldı.
Türkiye Cumhuriyeti ile Moğolistan arasında gençlik ve spor alanında işbirliği anlaşmasına, Gençlik ve Spor Bakanı Osman Aşkın Bak ile Moğolistan Kültür, Spor, Turizm ve Gençlik Bakanı Nomın Chınbat imza attı.
Türkiye Cumhuriyeti Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı ile Moğolistan Sanayi ve Maden Kaynakları Bakanlığı arasında madencilik alanında niyet mektubu, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar ile Moğolistan Dışişleri Bakanı Battsetseg Batmunkh tarafından imzalandı.
Türkiye Cumhuriyeti Sakarya Meydan Muharebesi Tarihi Milli Parkı ile Moğolistan Orhun Vadisi Milli Parkı arasında Kardeş Park Uygulamasına ilişkin mutabakat zaptına, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum ile Moğolistan Çevre ve İklim Değişikliği Bakanı Odontuya Saldan imza attı.
Bakan Kurum ile Saldan, Türkiye Cumhuriyeti ile Moğolistan arasında ormancılık alanındaki işbirliği mutabakat zaptı ile çevre alanındaki işbirliğine ilişkin mutabakat zaptını da imzaladı.
Türkiye Cumhuriyeti Rekabet Kurumu Başkanlığı ile Moğolistan Anti-Tekel Kurumu arasında rekabet politikası alanında işbirliği protokolüne Rekabet Kurumu Başkanı Birol Küle ile Büyükelçi Munkhbayar Gombosuren imza attı.
Türkiye Radyo Televizyon Kurumu (TRT) ile Moğolistan Ulusal Radyo-Televizyon Kurumu arasında işbirliği protokolünü TRT Genel Müdürü Mehmet Zahid Sobacı ile Moğolistan Ulusal Radyo-Televizyon Kurumu Genel Müdürü Gankhuyag Gerel imzaladı.
MOĞOLİSTAN CUMHURBAŞKANI KHURELSUKH ONURUNA YEMEK VERİLDİ
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Moğolistan Cumhurbaşkanı Khurelsukh Ukhnaa onuruna yemek verdi. Cumhurbaşkanlığı Külliyesi'ndeki yemek, basına kapalı gerçekleştirildi.
RESMİ TÖRENLE KARŞILANDI
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Türkiye'ye resmi ziyarette bulunan Moğolistan Cumhurbaşkanı Khurelsukh Ukhnaa'yı resmi törenle karşıladı. Ukhnaa'nın makam aracını, Cumhurbaşkanlığı Külliyesi önündeki caddede karşılayan süvariler, araca protokol kapısına kadar eşlik etti.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Ukhnaa'yı külliyenin ana giriş kapısında karşıladı. Erdoğan ve Ukhnaa'nın tören alanındaki yerlerini almasının ardından bando, iki ülkenin milli marşlarını çaldı. Törende, tarihte kurulan 16 Türk devletini temsil eden bayraklar ve askerlere de yer verildi, 21 pare top atışı yapıldı.
Ukhnaa, Muhafız Alayı Tören Kıtası'nı "Merhaba asker" diyerek selamladı. Erdoğan ve Ukhnaa birbirlerine heyetlerini takdim etti. Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Ukhnaa, merdivenlerde Türkiye ve Moğolistan bayrakları önünde tokalaşarak basın mensuplarına poz verdi.