Bu ‘son’bahar mı? İstanbul için kırmızı alarm
18.09.2023 - 07:00 | Son Güncellenme:
Dünya insan etkisiyle ısınırken mevsimler de değişiyor. Yaza dahil olan aylar nedeniyle bahar mevsimi de ortadan kalkacak gibi. ‘Eylül yaz ayı oldu’ diyen Prof. Dr. Orhan Şen ‘Sonbahar artık sözde kaldı’ dedi.
Aleyna Sevim / İSTANBUL - Sonbaharın başlangıcı olan eylül ayını yarıladığımız bu günlere yazdan kalma bir hava hakim. Sonbahar ayı olan eylül, yaz mevsiminin bir parçası haline dönüşmüş durumda.
CNN TÜRK Meteoroloji Danışmanı Prof. Dr. Orhan Şen, Milliyet’e yaptığı değerlendirmede, “Marmara’daki yağış azlığı önümüzdeki kış aylarında da devam edecek gibi. Mevsim ortalamalarının üzerinde sıcaklıklar var. 90 günlük Sonbahar ayını düşünürsek bunun 60 günü ortalamanın üzerinde sıcaklıkla geçecek” dedi.
ILIK KIŞ VE KURAKLIK
Yılın sıcak geçme sebebini El Nino etkisine bağlayan Prof. Dr. Şen, öngörülerini şöyle paylaştı:
“Büyük ihtimalle 2023 yılı son yılların en sıcak yılı olarak kayıtlara geçecek. Durum böyleyken eylül ayı da yaz ayından birisi oldu. Bu ay da yağış yok. Geçen hafta gerçekleşen ani yağışın su kaynaklarına etkisi çok az oldu, çünkü yüzeysel akışlar sel olup gitti. Uzun vade tahminlerine baktığımız sonbaharın artık sözde kaldığını söyleyebiliriz. Eylül, ekim ve kasımda Marmara bölgesinde kuraklık ve yağış azlığı var. Doğu Anadolu’da, Akdeniz bölgesi ve Güneydoğu Anadolu’nun iç kesimlerinde yağış normal gözüküyor. Marmara’daki yağış azlığı önümüzdeki kış aylarında da devam edecek gibi. Mevsim ortalamalarının üzerinde sıcaklıklar var. 90 günlük Sonbahar ayını düşünürsek bunun 60 günü ortalamanın üzerinde sıcaklıkla geçecek. Ilık kış Marmara’da kar yağışının az olması demek. Belki hiç kar yağışı olmayacak belki de İstanbul’da bir gün kar yağışı göreceğiz. Kar yağışı barajlarda su birikmesi açısından son derecede önemli. İçme suyu barajları açısından düşündüğümüz zaman bunun olmaması sonbahar ve kış İstanbul özelinde biraz iç açıcı değil.”
SU SIKINTISI UYARISI
İSKİ’nin kayıtlarında, İstanbul’da 228 milyon metreküp suyun bulunduğunu belirten Prof. Dr. Şen, devamında da şunları dedi:
“Bu su İstanbul’un suyu değil, Melen Barajı’nın suyu. Melen’den günde 1.5 milyon metreküp su İstanbul’a su geliyor. Avrupa Yakası’ndaki su talebi ise günde 2 milyon metreküp. 750 bin metreküp su açığı var. Bu suyu Avrupa Yakası’ndaki barajlardan alacak ama bakıyoruz ki su bitmiş. En büyük risk Avrupa Yakası’nda. Yağışlar böyle giderse Avrupa Yakası’nda su riski var. Önümüzdeki yıllarda Türkiye su kayıplarını daha sıkıntılı geçirebilir. Bunu önlemek için buharlaşmayı önleme, yer altı barajları, dağıtım kayıplarını aza indirmek, yağmur hasadı yapmak ve yağış artırım projeleri devreye sokulmalı.”
‘OLAĞANÜSTÜ KURAKLIK YAŞIYORUZ’
İSKİ Genel Müdürü Şafak Başa, İstanbul’un Avrupa yakasında 24 aydır olağanüstü kuraklık yaşandığını belirterek, sosyal medyadan şu uyarıyı paylaştı: “Su havzalarımız son yılların en düşük yağışlarını alıyor. Şehrimize büyük ölçüde regülatörlerden su sağlayarak barajlarımızı dolu tutmaya çalışıyoruz. Yağışlı sezona kadar lütfen suyumuzu dikkatli kullanalım.”
‘AY SONU YAĞIŞ VAR AMA YETERLİ OLMAZ’
Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi Meteoroloji Laboratuvarı Başkanı Adil Tek, Marmara, Doğu Karadeniz ve Batı Karadeniz’de yağışın eylül sonu gözüktüğünü söyleyerek, “Bu yağışlar düşse de eylül kuraklığı için çare olmaz. Eylül ayının sıcak geçtiğini ve sıcaklıkların ortalamanın üzerinde olduğunu söyleyebiliriz. Eylülün genel anlamda kendi yağış ortalaması var. Bu tahmin ettiğimiz düşecek olan yağışlar bile bu ortalamaların altında kalacak gibi gözüküyor. Ekim sıcaklıkları kuzey kesimlerde mevsim normallerinde. Kasım ayı da eylül ayıyla benzer. Yağış açısından kuraklık kasımda da devam ediyor. Marmara, Karadeniz, Akdeniz’in batısı ve Ege de kuraklıktan etkileniyor. Doğu Anadolu, Güneydoğu Anadolu, Akdeniz’in doğusunda yağışlar ortalamanın üzerine çıkıyor ki buralarda kasım ayında sel, su baskını riski yüksek gözüküyor. Özellikle İstanbul’un su konusu önümüzdeki birkaç ay içerisinde ciddi riskler oluşturacak gibi gözüküyor. Bunun üzerinde düşünülmesi ve çalışılması gerekiyor.”
