Herkes bu soruyu soruyor: Sokağa çıkma yasağı nedir?

SOKAĞA ÇIKMA YASAĞI NEDİR?

Sokağa çıkma yasağı belli düzenlemeler uygulamak sırasında bir süre belirterek verilen bir emirdir. Sokağa çıkma yasağı, her şeyden evvel halk ayaklanmasını, isyanı ve şiddeti önlemesi ve kontrol etmesi için tasarlanmış kısıtlamaları genellikle arzu edilen ve gerekli görülen ya da en kötüsü katlanılmak zorunda olunan bir durumdur.

TÜRKİYE’DE SOKAĞA ÇIKMA YASASI YETKİSİ NASIL KULLANILIR?

Mevcut hukukta sokağa çıkma yasağı ‘yetkisi’ iki durumda verilmiştir: Resmi olağanüstü hal ilanından sonra olağanüstü hal idaresine ve sıkıyönetim ilanından sonra sıkıyönetim komutanına. İki durum da Anayasa’da tanımlanmış hukuku askıya alma müesseseleri içinde verilir.

1402 sayılı Sıkıyönetim Kanunu’nun 3’üncü maddesinde, sıkıyönetim komutanının yetkilerini düzenleyen madde şöyledir:

Madde 3/l. “Sokağa çıkmayı kayıtlamak ve yasaklamak ve gerektiğinde sivil savunma tedbirlerinin tümünü veya bir kısmını aldırmak;”

2935 sayılı Olağanüstü Hal Kanunu’nun a ve b bentleri de şöyle:

a) Sokağa çıkmayı sınırlamak veya yasaklamak,

b) Belli yerlerde veya belli saatlerde kişilerin dolaşmalarını ve toplanmalarını, araçların seyirlerini yasaklamak,

Koronavirüs salgınının görüldüğü andan itibaren, Sağlık Bakanlığı ve Bilim Kurulunun önerileri, Sayın Cumhurbaşkanımızın talimatları doğrultusunda; salgının/bulaşın toplum sağlığı ve kamu düzeni açısından oluşturduğu riski yönetme, sosyal izolasyonu temin, sosyal mesafeyi koruma ve yayılım hızını kontrol altında tutma adına birçok tedbir kararı alınarak hayata geçirilmiştir.
Bu kapsamda ilgi Genelge ile alınan son tedbirlerden olan, büyükşehir statüsündeki 30 ilimiz ile Zonguldak ili için şehir giriş-çıkışlarının 15 gün süreyle geçici olarak yasaklanması kararlaştırılmıştı.

Alınan tedbirlerin bulaşın yayılım hızına olan etkisinin en üst noktaya taşınabilmesi amacıyla; büyükşehir statüsündeki 30 ilimiz ile Zonguldak ili kapsayacak şekilde, İl İdaresi Kanununun 11/C maddesi ile Umumi Hıfzısıhha Kanununun 27 nci ve 72 nci maddesi uyarınca il valileri tarafından aşağıdaki ek tedbirlerin alınması gerekmektedir;

Bu kapsamda;

1- 10.04.2020 tarihi saat 24:00'den 12.04.2020 tarihi saat 24:00 arasında aşağıda belirtilecek istisnalar hariç olmak üzere Büyükşehir statüsündeki 30 ilimiz (Adana, Ankara, Antalya, Aydın, Balıkesir, Bursa, Denizli, Diyarbakır, Erzurum, Eskişehir, Gaziantep, Hatay, İstanbul, İzmir, Kahramanmaraş, Kayseri, Kocaeli, Konya, Malatya, Manisa, Mardin, Mersin, Muğla, Ordu, Sakarya, Samsun, Şanlıurfa, Tekirdağ, Trabzon, Van) ile Zonguldak il sınırları içinde bulunan tüm vatandaşlarımızın sokağa çıkmaları yasaklanacaktır.

2- AÇIK OLACAK İŞYERİ, İŞLETME VE KURUMLAR

a) Ekmek üretiminin yapıldığı fırın ve/veya unlu mamül ruhsatlı işyerleri,
b) Tüm sağlık ürünleri ve tıbbi malzemelerin (tıbbi maske dahil) üretiminin yapıldığı işyerleri,
c) Kamu ve özel sağlık kurum ve kuruluşları, eczaneler,
d) Zorunlu kamu hizmetlerinin sürdürülmesi için gerekli kamu kurum ve kuruluşları (huzurevi, yaşlı bakım evi, rehabilitasyon merkezleri, acil çağrı merkezleri vb.)
e) Her bir 50.000 nüfusa bir adet olmak üzere göre valilikler/kaymakamlıklar tarafından belirlenecek akaryakıt istasyonu ve veteriner klinikleri,
f) Doğalgaz, elektrik, petrol sektöründe stratejik olarak faaliyet yürüten büyük tesis ve işletmeler (Tüpraş, termik ve doğalgaz çevrim santralleri gibi)
g) PTT, Kargolar vb dağıtım şirketleri,
h) Hayvan barınak, çiftlik ve bakım merkezleri,

3- İSTİSNA KAPSAMINDA OLAN VATANDAŞLAR

a- Bu genelgenin (2) numaralı başlığında yer alan “Açık Olacak İşyeri, İşletme ve Kurumlarda” yönetici, görevli veya çalışanları,
b- TBMM çalışanları,
c- Kamu düzeni ve güvenliğinin sağlanmasında görevli olanlar,
d- Acil çağrı merkezler çalışanları,
e- Birinci derece yakınlarının cenaze defin işlemlerini gerçekleştirecek ve katılacak olanlar,
f- Elektrik, su, doğalgaz, telekomünikasyon vb. kesintiye uğramaması gereken tedarik sistemlerinin sürdürülmesi ve arızalarının giderilmesinde görevli olanlar,
g- Ürün ve/veya malzemelerin naklinde lojistiğinde yurt içi ve dışı taşımacılık kapsamında görevli olanlar,
h- Gazete, radyo ve televizyon kuruluşlarında görevli olanlar,
i- Yaşlı bakımevi, huzurevi, rehabilitasyon merkezleri, çocuk evleri vb. sosyal koruma/bakım merkezleri çalışanları,
j- PTT, kargo ve su dağıtım şirketi çalışanları,
k- Demirçelik ve cam sektörü vb. sektörlerde faaliyet yürüten işyerlerinin, fırın, soğuk hava depoları gibi çalışması zorunlu bulunan
l- Bozulma riski bulunan tarım ve hayvancılık ürünlerinin hasatında çalışacaklar,
m- Fırınlarda üretilen ekmeğin dağıtımında görevli olan araçlar ve çalışanlar,
n- Kızılay koordinesinde kan ve plazma bağışı için randevusu olanlar,
Belirtilen istisnalar dışındaki tüm vatandaşların evlerinde kalması esastır.

Daha önceki Genelgeler kapsamında düzenlenmiş olan (sağlık ve cenaze için verilen hariç) seyahat izin belgeleri (yola çıkmış olanlar hariç) Pazartesi günü geçerli olacaktır.

Yukarıda belirtilen tedbirlere ilişkin Valiler/Kaymakamlar tarafından ilgili mevzuatı uyarınca gerekli kararların ivedilikle alınması, uygulamada herhangi bir aksaklığa meydan verilmemesi ve mağduriyetlere neden olunmaması, alınan kararlara uymayan vatandaşlara Umumi Hıfzıssıhha Kanununun 282 nci maddesi gereğince idari para cezası verilmesi başta olmak üzere aykırılığın durumuna göre Kanunun ilgili maddeleri gereğince işlem yapılması, konusu suç teşkil eden davranışlara ilişkin Türk Ceza Kanununun 195 inci maddesi kapsamında gerekli adli işlemlerin başlatılması hususunda;

Gereğini önemle arz ve rica ederim.