Sizdeki Marilyn Monroe hastalığı olmasın!

ABD’de ‘mucize bebekler doğuran adam’ lakabı takılan, adı Mehmet Öz kadar duyulmaya başlanan Türk doktor Tamer Seçkin’in uzmanlık alanı kadınlar için hayatı cehenneme çeviren endometriosis adlı hastalık... Ergenlik döneminde âdet sırasında hissedilen ağrılarla kendini belli ediyor, cinsel temas sırasında dayanılmaz sancılara yol açıyor. Kısırlığın da en büyük nedenleri arasında. Marilyn Monroe’nun hastalığı olarak biliniyor.

Monroe’yu intihara götürdü
Monroe, çocuk yapamamasına da yol açan hastalığı nedeniyle ağrı kesici ilaç kullanma alışkanlığı edindi. Eşi olan ünlü yazar Arthur Miller’dan çocuk sahibi olmak istemişti.Ancak hamileliğinin tıp dilinde ektopik denen yabancı gebelik olduğu anlaşıldı. Marilyn Monroe’nun bile yıllarca kimselere anlatamadığı hastalığı hâlâ tabu.
ABD’nin Dışişleri Bakanı Hillary Clinton da kızı Chelsea’ye hamile kalmakta zorluk çektiğinde hastalığını öğrendi. Bu hastalığa sahip olan, Salman Rushdie’nin eski eşi Padma Lakshmi, Dr. Tamer Seçkin’in kadınların hayat kalitesini düşüren hastalıkta mücadele etmek için kurduğu vakfın ve hastalığın tanıtım yüzü oldu üstelik. Vakfın sitesinde Lakshmi’nin Seçkin’den hayatımı kurtaran doktor diye bahsettiği ve çektiği acıları anlattığı görülüyor. 30 yıldan bu yana ABD’de yaşayan, kadınların koruyucu meleği olarak tanınan Tamer Seçkin’le, annesini ziyaret etmek için geldiği İstanbul’a konuşma fırsatı buldum.
Nedir bu hastalık tam olarak?
Üretme çağındaki kadınların hastalığı. 13 yaşından menopoz yaşına kadar görülebilen, hayatı işkenceye çeviren bir hastalık. Aşağı karın bölgesinde önce âdet dönemlerinde basit ağrılarla başlar, bir müddet sonra kramp ağrılara dönüşür. Cinsel temas sırasında ve sonrasında dayanılmaz ağrı yapar. Cinsel hayat kâbusa döner. Âdet dönemlerinde bu hastalarda ikili bir kanama oluyor gibi düşünebilirsiniz. Normal âdet kanamasının çıkış yolunun dışında bir kanama yaşanıyor. Bağırsak bölgesinde karın iç zarında yaşanan bu kanama hiçbir zaman dışarı çıkmıyor, çamur tarlası gibi kalıyor. Çikolata kisti denen bu yapılar böbrek yollarını tıkıyor. Böbrek yavaş yavaş şişiyor ve hasta farkında olmadığından böbreğini kaybediyor. Bağırsakta da tıkanıklık, yumurtada kist yapıyor. Kanser gibi diğer organlara saldırıyor, hastalığa öldürmeyen kanser diyorlar bu nedenle.
Neden oluyor peki hastalık?
Tam olarak açıklanabilmiş değil. Genetik olabiliyor. Çevre ve zararlı maddelerin de etkili olduğu yönünde çalışmalar var. Hastaların büyük çoğunluğunda kısırlık da oluyor.
Tanısı zor mu?
Belirtiler bir arada veya tek tek de görülebiliyor. Hastalık başka hastalıkların arkasında saklanabiliyor, karıştırılabiliyor. ABD’de bile ilk belirtiden tanının konmasına kadar aradan 10 yılın geçtiği vakalar var. Teşhisi çok zor bir hastalık. Genellikle üşütme, enfeksiyon diye geçiştiriliyor! Genç kızların cinsel olarak aktif olmadığı durumlarda tanı koymak daha da zordur. Doktorlar da tanı koymak için iyi eğitilmiş değil bu hastalıkta. Yüzde 100 tanı endoskopiyle konuyor.

Alkol almakla geçmez!
Tanı geciktiğinde sonuçları ne olabiliyor?
Hastalığın ileri döneminde böbrek yolları, bağırsak sistemi tıkanıyor. Rahmin alınması yine en çok gördüğümüz uygulama. Hastalığın karıştırıldığı, bu nedenle apandisin alındığı durumlar çok yaygın. ‘Bağırsakta mı, midede mi acaba rahatsızlık?’ derken ağrılar devam ediyor. İntihar eden hastalar var. Türkiye’den bir hasta gelmişti. Doktoru cinsel birleşme esnasında alkol almasını önermiş. Hastalığın psikolojik olduğu düşünülebiliyor bazen. Oysa tamamen fizyolojik ve öyle ayağı sıcak tutmakla, alkol almakla geçiştirilecek türden değil.
Tedavisi nasıl yapılıyor?
Endoskopik titiz mikro cerrahi yapılıyor. Sorunlu bölge temizleniyor, böylece bölgede yeni doku oluşuyor. Zor operasyonlar, en az 4 saat sürüyor bu ameliyatlar. Operasyonun ardından hastanın hayat kalitesi derhal düzeliyor. Doğru tanı konulmazsa hasta yıllarca bu hastalıkla savaşıyor.
Türkiye’de çalışmayı düşünüyor musunuz?
Benim şartlarımda zor ama hastalığı tanıtmak için organizasyonlara katılabilirim.

Dr. Tamer Seçkin, endometriosis hastalığıyla ilgili olarak Songül Hatısaru’yla konuştu.

HASTALIĞI ÇEKEN DİĞER ÜNLÜLER
Chastity Bono, Michelle Ang, Cyndi Lauper, Emma Bunton, (Spice Girls’ün üyesi), Dolly Parton, Melissa Holliday, Neve Campbell, Sharon Stone, Sophie Rhys-Jones (İngiliz Kraliçesi 2. Elizabeth’in gelini), Deirdre Hall (ABD’li oyuncu, yanlış tedavi nedeniyle kısa süreli komaya dahi girdi), Mellisa Holliday (‘Sahil Güvenlik’ dizisinin oyuncusuydu. Yanlış tedaviler nedeniyle kariyerinin yok edildiği iddiasıyla hastane ve doktorlara tazminat davası açtı), Toni Braxton, Tori Amos.

Tüp bebek uygulaması çiftlik mantığına döndü
Hastalığın kısırlıkla ilgisi nedir?
Kısırlıkların yüzde 50’si bu hastalıktan kaynaklanıyor. Kısırlığın nedeninin endemotriosis olduğu durumlarda tedaviyle hasta doğal yollardan hamile kalabiliyor. Ancak tüp bebek endüstrisi işi çiftlik olayına döndürmüş durumda. Döllendirme endüstrisi Cornell Üniversitesi’nin çiftliklerinde inekler üzerindeki deneylerle başladı. Sigorta şirketleri kısırlığın tedavisi için, 3 aşamada 45 bin dolar ödüyorlar. Hastaların yüzde 50’si endometriosis iken söylenmiyor. Tedavi sonuç vermeyince, “Siz endometriosissiniz” deniyor. Oysa önce bu hastalık tedavi edilirse tüp bebek için de başarı şansı çok yükseliyor.

Erkek, kadının ağrısını performansı sanıyor
Cinsel temas sırasında şiddetli ağrıdan bahsettiniz? Bu önemli bir belirti değil mi?
Şiddetli âdet ağrısı yanı sıra gaz, ishal, kabızlık yaşanıyor ve cinsel temas sırasında ağrı varsa yüzde 98 endometriosis hastalığı vardır. Çok şiddetli ağrı hissedilir. Kadın bunu söylemiyor ki eşine, kaybetmekten korkuyor. Doktoruna bile söylemiyor. ABD’de bile durum farklı değil. Marilyn Monroe bile konuşamadı bu konuda. Kadın cinsel performans açısından sorunlu görünmek istemiyor. Erkek de ağrıyı kendi cinsel performansının sonucu sanıyor. Hastalık kadını cinsel yaşamdan soğuttuğu için aile içi ilişkiler bozuluyor. ABD’de 8,5 milyon, Türkiye’de 2 milyon, dünyada 176 milyon kadının hastalıktan mustarip olduğu tahmin ediliyor.

Kadınlar ABD’de de aşağılanıyor
Endometriosis Foundation of America’yı niye kurdunuz?
ABD’de bile hastalar organize değil. Hayatım boyunca yaptığım en anlamlı işlerden birisi olarak görüyorum. Vakfı eşi Lisa Öz’le birlikte destekleyen Mehmet Öz’ün açılış konuşması inanılmazdı. Hastaları da arkımıza alarak politik bir tavırla ortaya çıktık. Vakıf, politik kanalları aktivite edecek. Washington’a yönelik bilgilendirme kampanyasıyla ABD’de ders kitaplarına girmesini, çocuklara cinsel eğitim olarak verilmesi için çalıyoruz. Ne kadar rahat görünseler de ABD muhafazakâr bir toplum. Kadınların seks ve cinsellik üzerine davranış tarzları hiç de sanıldığı gibi değil. ABD’de de seksizm var.