Ses yükselticiyi ‘işitme cihazı’ diye almayın

İşitme güçlüğü çeken insanların almak zorunda oldukları işitme cihazlarının fiyatları kalitelerine göre 2 bin TL ile 15 bin TL arasında değişiyor. Durumu olmayan aileler ise 200-300 liralık ses yükselticilerden medet umuyor.

İşitme kaybı yaşayan insanlar, sesi daha iyi duyabilmek ve konuşulanları daha net algılamak için işitme cihazları kullanıyor. Türkiye’de de işitme cihazı için SGK 750 TL ödeme yapıyor. Ancak cihazların başlangıç bedeli 2 bin TL.

Kalan kısmı aileler karşılıyor. Duyma yetisinin kaybına göre de fiyat 15 bin TL’nin üstüne kadar çıkıyor. Bilgisizlik veya ekonomik imkansızlık nedeniyle cihazı bazı alamayan aileler ise ses yükselticilere aldanıyor.

BİRBİRİNE BENZİYOR

Yükselticilerin işitme cihazı olarak satılmasının yasak olduğunu ancak geçen yıl 30 bin yükselticinin satıldığına dikkat çeken İşitme Cihazları Akustik Akademi Derneği (İCAAD) Başkanı Mehmet Emin Ağaç şu uyarılarda bulundu:

“Sağlık Bakanlığı da denetliyor ama insanların cehaletinden istifade ederek satışı yapıyorlar. Ses yükselticilerin tipi işitme cihazına benzediği için tuzağa düşülüyor. Ancak işitme cihazlarının yerine geçemez. İşitme cihazları frekans bazlı kazanç sunarak kişinin ses ihtiyacını karşılar. Ses yükselticileri ise var olan tüm sesleri yükseltir.

FREKANS TABANLI

Öncelikle işitme cihazlarının iki misyonu vardır. Önce çevrede var olan seslerin iletilmesi, ardından o seslerin algılanması. Ses yükselticilerin böyle bir misyonu yok. Bununla beraber cilde temas eden fiziksel dış parça ve kulağa giren parçası medikal bir ürün olmadığından dolayı alerji yapabilir, kızarıklık ve cilt hastalığına neden olur. İşitme cihazının görevi sesi yükseltmek değil, frekans tabanlı sesi yükseltmektir.

Sesler, işitme cihazlarında kişilere özgü uyarlanıyor. Önce bilgisayarda kişiye özgü bir işitme testi yapılıyor, zayıflayan frekanslar tespit ediliyor.

Düşük tonlar, konuşma için önemli frekanslar ve gündelik yaşamda kişiye gerekli olan seslerin işitme haritası çıkarılıyor. Elde edilen veriler işitme cihazlarını uyarlayan programa aktarılıyor. İşitme cihazının uyarlamasını yapan programlar tıbbi açıdan sertifikalı programlardır.

İşitme cihazının seçimi, uyarlaması ve danışmanlığını ancak Odyolog veya odyometristler yapabilir. Ses yükselticileri ise tıbbi bir ürün değildir. Ama buna rağmen geçen yıl yaklaşık 30 bin ses yükselticisi satıldı.”

‘Sinir hücrelerini öldürüyor’

'SİNİR HÜCRELERİNİ ÖLDÜRÜYOR'

Ağaç, “Mükemmel sinirsel bir donanıma sahip olan kulağın işlevsel eksikliğini basit teknolojiler yerine getiremez. Sesi işitmek ve algılamak damak zevki gibi özeldir. Onun için işitme cihazları uyarlanırken kişinin ses zevkine göre uyarlanabilir. Yükselticilerde bu yetenek olmadığı ve tüm sesler yükseltildiği için var olan işitme yetisi de tahrip olur. Tahrip olan sinir hücreleri tamamen ölür ve bir daha dirilme şansları yoktur. İşitme cihazını kullanan kişi yüz kelimeden 90 veya daha fazlasını anlarken, ses yükselticileri ise sadece gürültüleri işitirler. O cihaz var olan işitme ve algılama yetisini de öldürüyor” diyor