Sakal kesmek artık serbest

IŞİD’in zulmünden kurtarılan Tel Abyad’a güvenli dönüşü sağlamak ve yaşamı normale döndürmek için kent merkezinde ve sınır kapısı bölgesinde çalışmalar tüm hızıyla sürüyor. Kent merkezinde IŞİD’in işkence yaptığı, kestiği kafaları sergilediği süs havuzu temizlenirken, vahşetin yarattığı travma giderilmeye çalışılıyor.

Akçakale’den Tel Abyad’a açılan sınır kapısı beklentiye rağmen dün de açılmadı. Kapının açılmasının gecikebileceği belirtilirken, geçişlere engel olunmasına mayın ve tuzaklı bomba arama çalışmalarının devam etmesi gerekçesi gösterildi.

Tel Abyad merkezinde dün de işyerlerinin bir bölümü açıldı. IŞİD döneminde sakal kesme yasağına uyan berberler de artık sakal kesmeye başladı. IŞİD’in sakalını kesene 80 kırbaç cezası uyguladığını belirten bir berber, “Sakal tıraşının yasak olması nedeniyle iş yapamıyorduk. Bugün ilk kez bir genç sakalını kestirmeye geldi. Hayat normale döndüğü için mutluyuz” dedi.

Korkunç hatıralar

Tel Abyad kent merkezinde IŞİD’in kafa kesip sergilediği süs havuzu kötü hatıraların odağı oldu. IŞİD yönetimi döneminde muhalifler ya da IŞİD’e karşı olanlar buraya getirilip halkın önünde boğazlanıyor ve kesilen kafalar süs havuzunun kenarındaki parmaklıklara asılarak sergileniyordu. Tel Abyadlıların anlatımına göre kesilen kafalar, süs havuzu parmaklıklarında üç gün sergilendikten sonra götürülüyordu.

Süs havuzunun hemen yanında IŞİD’in kurduğu dilek, şikayet ve yardım kutusunun açılmasına da tanıklık ettim. Açılan kutudan 750 Suriye lirası (65 TL) bulundu. Ayrıca IŞİD yönetiminden istek ve şikayet notları da bulundu. Notların birinde “Haşerat var, ilaçlayın, çocuklar hastalanıyor” ve “İslam Devleti adına bizden para isteniyor, bu parayı veremiyoruz, kim olduklarını da bilmiyoruz” yazılı notlar dikkat çekti.

IŞİD’in izleri siliniyor

Tel Abyad’ın YPG ve Özgür Suriye Ordusu (ÖSO) bileşenlerinin denetimine geçmesinden sonra IŞİD’den kalan izler silinmeye çalışılıyor. Kentin merkezinde ve giriş-çıkışındaki IŞİD tabelaları, duvar yazıları ve duvarlara çizilen IŞİD bayrakları siliniyor.

Tel Abyad’da Arap ve Kürtlerin yanı sıra Türkmenler de yaşıyor. Türkmenler daha çok köylerde kalırken, şehir içinde esnaflık yapanlar da mevcut. Türkmen esnaf Mehmet Keçel, YPG’nin Tel Abyad’ı alması üzerine ailesiyle Türkiye’ye göç ettiğini iki gün önce geri dönüş yaptığını söyledi. IŞİD’in Tel Abyad’da korku yönetimi uyguladığını anlatan Keçel, “Özellikle Kürtlere baskı yapıyordu, evlerinden sürüyordu. Zekat adı altında zorla para alıyorlardı. Sigara içmek yasaktı. Bizlere ‘hem haram hem de vücuda zararlı’ diyorlardı. Sakalını kesenler ve sadece bıyık bırakanlar da cezalandırılıyordu” diye konuştu.

‘Sınır benden sorulur’

YPG savaşçıları arasında sadece gençler değil yaşlılar da var. Özellikle sınır hattının korunmasında ve yol güzergahlarında daha tecrübeli ve yaşlı olan YPG’liler görev alıyor. 72 yaşındaki 3 çocuk babası Ahmed Osman, Tal Abyad-Serikani (Resulayn) arasındaki sınırın korunmasından sorumlu. Osman, “Sınır benden sorulur. Bu sıralar çok sayıda sivil kaçak yollarla Rojava’ya geçiyor. Bunlar arasında IŞİD’liler de olabilir diyerek, önlemlerimizi sıklaştırıyoruz. Şu ana kadar, kaçak yollarla sınırdan girmeye çalışan 2 IŞİD’li yakaladık” dedi.