Plüton'dan ilk görüntü geldi

Saniyede 14 kilometre hızla giden New Horizons, dün Plüton’un yüzeyine yaklaşık 12,000 km yaklaşarak Plüton’u görüntüledi. New Horizons, görevi sırasında Pluton’a ait Charon, Styx, Nix, Kerberos ve Hydra isimli beş uyduyu da inceleyecek. Uzay aracı Dünya’ya 5 milyar kilometre uzaklıkta çektiği fotoğrafları NASA üssüne göndermeye devam edecek. 2,370 km genişliğe sahip Plüton’un fotoğrafları, uzayın keşfi için atılan büyük bir adım olarak nitelendirildi.

NASA’da, New Horizons’un da dahil olduğu projenin sorumlusu Alan Stern, “Güneş sisteminin keşfine yönelik ilk adımı tamamladık” dedi. NASA, Twitter hesabında gezegenin üzerinde beliren ‘kalp’ şekline atıfta bulunarak “Plüton’u seviyorum” yazılı bir fotoğraf paylaştı. Gönderide “Plüton, Dünya’ya New Horizons aracılığıyla bir aşk notu gönderdi” ifadesi yer aldı. 2006’da gezegen olmadığı açıklanan Plüton, 1930 yılında keşfedilmesinden bu yana gizemini koruyordu.

Beşiktaş’ın Çarşı taraftar grubu Plüton’un gezegen statüsü kaldırıldıktan sonra “Hepimiz Plüton’uz” yazılı pankart açarak durumu protesto etmişti.

New Horizons'ın topladığı verileri Dünya'ya geri göndermesi de zorlu olacak. Uzay aracının Plüton'dan elde ettiği bilimsel verileri dünyaya göndermesi tam 16 ayı bulacak.

New Horizons'ın, dünyadan yaklaşık 4,5 milyar kilometre uzaklıktaki Plüton'a seyahati tam 9 yıl sürdü.

Bu seyahat, dünyanın çevresinde tam 120 bin 477 kez dönülmesiyle eşdeğer.

Projenin Amerikan Uzay ve Havacılık Dairesi NASA'ya maliyetiyse 720 milyon doları buluyor.

NASA'nın 'New Horizons' adlı uzay aracı, Plüton'un çapını 2 bin 370 kilometre olarak hesapladı. Misyon Başkanı Alan Stern, bilim adamlarının beklediğinden daha büyük çıkan bu 'cüce gezegenin', Kuiper Kuşağı nesneleri arasında lider konumda olduğunu söyledi.

Stern, "Plüton'un çapını ölçmek için 3 farklı yöntem kullandık. Bunun için atmosfere sahip olmayan Charon'u örnek ve dayanak noktası olarak kullandık. Plüton'un beklediğimizden daha büyük çıkması, bizim için sürpriz oldu" diye konuştu.

Plüton'un net çapının 2370 kilometre olduğunu belirten bilim adamı, Güneş Sistemi'nin 'yapı' döküntüsünden oluşan dev bulut şeklindeki Kuiper Kuşağı'ndaki nesneler arasında hangisinin daha büyük olduğu tartışmalarına son verildiğini ifade etti.

Plüton'un bu alandaki en büyük rakibi, çapı 2 bin 336 kilometre olan cüce gezegen Erida'ydı. Neredeyse tüm bilim adamları, dünyadan yapılan ölçümlere dayanarak, Plüton'un Erida'dan küçük olduğunu sanıyordu. New Horizons ile yapılan ölçümler, gerçeğin aslında böyle olmadığını ortaya koydu.

New Horizons, yarın misyonunun en önemli aşamasına geçerek, uzay aracı Plüton ve uydusuna yaklaşacak. Bu randevu sırasında araç, dünya ile iletişimini keserek tüm dikkatini cüce gezegen ile eşini incelemeye verecek.

Uzay aracının Plüton etrafında dönen mikro asteroitlerle çarpışma ve devre dışı kalma olasılığı 10 binde bir. Bunun olmayacağından emin NASA uzmanları, bu tehdidin önümüzdeki uzay şovuna gereken 'drama unsurunu' kazandırdığı esprisini yapıyorlar.

Plüton, formal adı 134340 Pluto, Güneş Sistemi'nde Eris'ten sonra bilinen en büyük cüce gezegen ve doğrudan Güneş'in etrafında dönen en büyük onuncu cisim. Önceleri gezegen olarak sınıflandırılmıştır. Plüton, birçok cismi barındıran Kuiper kuşağı'nın en belirgin üyelerinden biridir.

Plüton, diğer Kuiper kuşağı üyelerine benzer biçimde taş ve buzdan oluşmaktadır; ancak bu kuşaktaki gezegenlere nispeten oldukça küçüktür. Kütle ve hacim olarak Ay'dan bile daha küçüktür. Plüton, eksenindeki eksantrik (dış merkezli) eğim sayesinde Güneş'e Neptün'den daha yakındır.

Plüton, 1930'da keşfedildikten 2006'ya kadar, Güneş Sistemi'nin dokuzuncu gezegeni olarak değerlendirilmiştir. 70'li yıllardan sonra Güneş Sistemi'nin dışında bir cüce gezegen olan 2060 Chiron saptanana kadar küçük bir gezegen olarak düşünülen Plüton'u, gezegen olma statüsü tartışılmaya başlanmıştır. 20. yüzyılın sonları ve 21. yüzyılın başlarında, Güneş Sistemi'nin dışında Plüton'a benzeyen birçok cisim saptanmıştır. Bunların en önemlisi 2005'te saptanan ve Plüton'dan yaklaşık %27 daha büyük olan Eris olmuştur. 24 Ağustos 2006'da, Uluslararası Astronomi Birliği (IAU ya da UAB) Güneş Sistemi'nde bir gezegen olmanın koşullarını tanımlamıştır. Bu tanımlama sonrasında Plüton gezegenlikten çıkartılmış, Eris ve Ceres ile birlikte yeni bir küme olan "cüce gezegenler" sınıfına dahil edilmiştir.Böylece Plüton yeniden sınıflandırılmış, küçük gezegenler dizinine eklenmiş ve astronomik adı yani numarası 134340 olarak değiştirilmiştir.Plüton, bazı araştırmacılar tarafından hâlâ gezegen olarak onaylanmaktadır.

Plüton'un uydusu Charon, Plüton'un yarısı büyüklüğündedir ve bazı bilim insanlarınca ikili uzay sisteminde gösterilir, çünkü yörüngesi başka bir ağırlık merkezinin içinde yer almaz. IAU tarafından Plüton cüce gezegen sınıfına alınana dek geçen sürede, Charon, Plüton'un uydusu olarak kabul edilmiştir. Plüton'un bilinen iki küçük uydusu daha vardır, bunlar Nix ve Hydra'dır. Bu uydular 2005'te saptanmıştır.