Panikteki ailelere, domuz gribiyle ilgili efsaneler ve doğrular

Marmara Üniversitesi Tıp FaküLtesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı’ndan Prof. Dr. Elif Dağlı, domuz gribiyle ilgili her gün onlarca telefona yanıt vermeye çalıştıklarını belirterek, “Aileler panik içinde ve pek çok şeyi yanlış bildiklerini fark ettik. Sorulan sorulardaki yanlış bilinen bazı bilgileri değiştirmemiz lazım” dedi. Bu amaçla Pediatri Anabilim Dalı olarak, Dünya Sağlık Örgütü’nün yayıMladığı bilgilere dayanarak “Çocuklarda H1N1 enfeksiyonu; efsaneler ve doğrular” başlığıyla bir bildiri hazırlayan öğretim üyeleri en çok sorulan sorular ve yanıtlarını şöyle derledi:
Zatürre aşısı domuz gribinden korur mu?
H1N1 enfeksiyonu komplikasyonu olarak görülen zatürre, çoğunlukla virüsün kendi yaptığı zatürredir. Ülkemizde zatürre aşısı olarak bilinen aşı ise pnömokok bakterisine karşı hazırlanmış aşıdır ve H1N1 zatürresine karşı koruma sağlamaz. Ancak hastalarda H1N1 üzerine binmiş ikincil pnömokok zatürresi gelişirse koruma olasılığı vardır.
H1N1 aşısı güvenli midir?
Bugüne kadar yapılan çalışmalar aşının mevsimsel grip aşısı kadar güvenli olduğunu göstermiştir. Yan etkiler mevsimsel grip aşısı yan etkilerine benzemektedir. Aşının, üreme sağlığı, anne karnında ceninin gelişmesi üzerine olumsuz etkisi olmadığı, hamilelikte güvenli olduğu görülmektedir.
Aşı yapıldıktan sonra çocuklarda ne etkiler olabilir?
Çocuklarda aşı yapıldıktan sonra aşı yerinde hassasiyet ve hafif ateş olabilir. Bu etkiler herhangi bir aşı reaksiyonuna benzerdir ve tedavisiz 1-2 gün içinde düzelir. Çok nadiren yerel veya yaygın alerjik reaksiyon olabilir. Ekim sonuna kadar dünyada uygulanmış olan H1N1 aşılarında bilinen hiçbir ciddi yan etki rapor edilmemiştir.
Aşıda zararlı cıva var mıdır?
Aşılarda çok düşük düzeyde tiomersal kullanılır. Tiomersal insanlarda toksik etkisi olan metil cıva birleşimleri içermez. Aşı hazırlanması işleminde bakteri bulaşmasını engellemek için kullanılan tiomersal (etil cıva) vücutta hızlıca işlenerek birikmeden atılır.
Aşıda adjuvan var mıdır? Zararlı mıdır?
Adjuvanlar aşının bağışıklık sistemi tarafından daha iyi algılanmasını sağlamak için katılan maddelerdir. H1N1 aşısında kullanılan adjuvanlar dünyada onaylanmış ve ruhsatlıdır. Hepatit B (sarılık) ve mevsimsel grip aşılarında kullanılan adjuvanların aynısıdır.
Aşı felç (Guillian Barre sendromu) yapar mı?
Guillian Barre sendromu bağışıklık sistemini ilgilendiren sinirsel hastalıktır. Çoğunlukla tamamen iyileşir. Grip ve benzer enfeksiyonlardan sonra görülebilir. Bu hastalığın aşılanan ve aşılanmamış kimselerde farklı oranlarda görülmediği saptanmıştır. Bu hastalık ile H1N1 aşısı arasında neden sonuç ilişkisi bulunmamıştır.
Bağışıklık güçlendirici ilaçlar yararlı mıdır?
Piyasada bağışıklık güçlendirici iddiası ile satılan, çoğu da “ilaç” kapsamına girmeyen ürünler var. Bu ürünlerin bağışıklık sistemini artırdığı ile ilgili yeterli kanıt yoktur. H1N1 virüsüne karşı bağışıklık sistemi üzerinde etkileri olduğu doğru değildir. Sağlıklı her bireyin bağışıklık sistemi mikroplara karşı yeterince güçlüdür. Ancak bağışıklık sistemi doğuştan bozuk olan veya sonradan kanser, baskılayıcı ilaçlar veya HIV virüsü gibi bir nedenle bozulmuş olan bireyler özel bağışıklık sistemine etkili ilaçları hekim denetiminde kullanır.