MS hastalığı açılımı nedir? MS hastalığı neden olur, belirtileri, tedavisi nelerdir, genetik mi?

MS HASTALIĞI AÇILIMI NEDİR?

Multiple skleroz (Çoklu sertleşim), beyni ve omuriliği tutan özbağışıklık hastalığıdır. Kısaca MS olarak anılır.

Multipl skleroz neden olur?

MS'niz varsa sinir liflerinin etrafındaki miyelin koruyucu tabakası hasar görür.

Hasarın bir bağışıklık sistemi saldırısının sonucu olduğu düşünülmektedir. Araştırmacılar, bağışıklık sistemi saldırısını başlatan bir virüs veya toksin gibi çevresel bir tetikleyici olabileceğini düşünmektedirler.

MS hastalığında; bağışıklık sisteminiz miyeline saldırarak, iltihaba neden olur. Enflamasyon ve skar dokusu, beyniniz ve vücudunuzun diğer bölgeleri arasındaki sinyalleri bozar.

MS'in belirtileri nelerdir?

Multipl sklerozlu (MS) kişilerde çok çeşitli belirtiler görülür. Hastalığın doğası gereği, belirtiler kişiden kişiye değişiklik göstermektedir. Ayrıca, yıldan yıla, aydan aya ve hatta gün güne de belirtilerin şiddeti değişebilir.

En sık görülen belirtilerden ikisi; yorgunluk ve yürüme güçlüğüdür.

MS'li kişilerin yaklaşık yüzde 80'inin yorgunluktan şikayet ettikleri gözlemlenir. MS ile ortaya çıkan yorgunluk, günlük görevleri yerine getirme yeteneğinizi etkileyerek hareket kabiliyetinizi sınırlandırabilir.

Yürüme zorluğu birkaç nedenden dolayı MS kaynaklı olabilir.

bacaklarınızın veya ayaklarınızın uyuşması
dengeleme zorluğu
kas güçsüzlüğü
kas spastisitesi
görme zorluğu
MS'in diğer yaygın görülen belirtileri şunlardır:

konuşma bozuklukları
titreme
konsantrasyon, hafıza ve problem çözme becerilerini içeren bilişsel konular
akut veya kronik ağrı
MS tedavisi

MS’i ortadan kaldıran kesinleşmiş bir tedavi yoktur ancak çoklu tedavi seçenekleri mevcuttur. Doktorunuzun sizin MS hastalığınızın türüne veya belirtilerine yönelik önerdiği ilaçlar dışına çıkmayınız.

Tanı yöntemleri

Hastalığın tanısı birçok yolla yapılır. Bunların ilki ve en önemlisi, nörolog bir doktorun yaptığı fiziksel muayenedir. Daha sonra beynin MR'ı (manyetik rezonans görüntüleme), BOS (Beyin Omurilik Sıvısı) ve 'kaydedilmiş potansiyeller' gibi ileri inceleme yöntemleri, tanıyı kesinleştirmek için gereklidir.

Tanı, kesinlik durumuna göre üç biçimde konabilir:

Klinik kesin tanının konulabilmesi için:
En az iki belirti nöbetleri, ve
En az iki ak madde doku bozukluğu (belirtisel ya da görüntülemeyle bulunan) gerekmektedir.
İnceleme-destekli kesin tanınin konulabilmesi için:
En az iki belirti nöbetleri,
MR'de saptanan, en az bir ak madde doku bozukluğu, ve
Olağan dışı BOS bulguları (oligoklonal şeritler) gerekmektedir.
Olası MS tanısının konulabilmesi için:
En az iki belirti nöbetleri, ve
Bir ak madde doku bozukluğu ya da BOS'ta oligoklonal şeritler bulgusu gerekmektedir.

Belirti ve bulgular

Ataksi: Kasların birbirleriyle ilişkisiz çalışması sonucu istemli hareketlerin düzensiz seyretmesi hali; vücut hareketlerinde düzensizlik

Babinski bulgusu: Ayak tabanı bir cisimle çizildiğinde baş parmakların yukarı doğru açılması

Bulanık ya da çift görme, nistagmus (gözbebeklerinin istemsiz hareketi)

Klonus: Belirli bir kas veya kas grubunda birbiri arkasına meydana gelen istem dışı kasılma ve gevşeme hareketleri ile belirgin durum

Beceriksizlik

Dizartri: Konuşma bozukluğu

Duygu durumlarda kolayca değişebilme niteliği

Yorgunluk

Elde sinirlerdeki harabiyet nedeniyle kasların işlev yapamama hali ile karakterize paralizi (felç) durumu

Hemiparezi: Vücudun tek tarafını tutan felç durumu

Hiperaktif derin tendon refleksleri (dizkapağı refleksi gibi..)

Parestezi: His kaybı, uyuşma ve karıncalanma hissi

Sık idrara çıkma ve idrar kaçırma (inkontinans)

Erkeklerde iktidarsızlık

İnkoordinasyon (koordinasyon bozukluğu)

Monoparezi: Sadece bir kol veya bir bacağı tutan felç

Denge kusuru ve baş dönmesi

Bu belirti ve bulgular, hastalığın düzeyine göre birkaç hafta ile aylar, hatta yıllar boyunca devam eder ve her atakta farklılık gösterebilir. Hastalığın belirtileri kişiye özgüdür. MS'in özelliği (multipl) olduğundan genellikle birkaçı bir arada bulunabilir.

MS ile yaşamak

MS'li birçok kişi, kişisel veya çevrimiçi destek grupları aracılığıyla hastalıkla olan mücadelelerini ve MS ile başa çıkma stratejilerini paylaşmaktadır.

Düzenleyici ilaçlardan birini alırsanız önerilen programa uyduğunuzdan emin olmanız gerekir. Doktorunuz gözlenen belirtileri tedavi etmek için başka ilaçlar da reçete edebilir.

Düzenli egzersiz fiziksel ve ruhsal sağlık için önemlidir. Fiziksel hareketler sizi zorluyorsa, yüzme havuzunda yüzmek veya egzersiz yapmak yardımcı olabilir. Bazı yoga sınıfları sadece MS'li kişiler için tasarlanmıştır.

Tamamlayıcı tedavilerin etkinliği ile ilgili çalışmalar azdır ancak bu durum, tamamlayıcı tedavilerin bir şekilde yardımcı olamayacağı anlamına gelmez.

Aşağıdakilerden herhangi bir terapiyi daha az stresli ve daha rahat hissetmenize yardımcı olabilir:

meditasyon

masaj

Tai Chi

akupunktur

hipnoterapi

müzik terapisi

MS yaşam boyu sizinle var olacak bir durumdur. Bu yüzden eğer size de MS teşhisi konduysa hayatınızın geri kalanında MS hakkında yapabileceğiniz her şeyi öğrenmeye ve kendinizi en iyi hissettiğiniz anları keşfetmeye odaklanmalısınız.