03.06.2018 - 01:30 | Son Güncellenme:
Mert İnan - İstanbul
Ramazan ayının gelmesiyle birlikte birçok iftar organizasyonunda Mevlevilerin semazen ayinleri yapılmaya başlarken, daha önce de tartışma konusu olan bu görüntülere Uluslararası Mevlana Vakfı yönetiminden çok sert tepki gösterildi. Hz. Mevlana’yı temsil eden kişi sayılan “Çelebilik” makamının son temsilcisi ve aynı zamanda Uluslararası Mevlana Vakfı Başkanı olan Faruk Hemdem Çelebi, iftar etkinlikleri adı altında reklamı yapılan ve özellikle AVM’ler ile gezi teknelerinde organize edilen sema ayinlerini Milliyet için yorumladı.
‘Rencide ediyor’
“Canlı fasıl ve semazen eşliğinde iftar keyfi” sloganıyla tanıtımı yapılan semazenli tanıtımlı iftar menüleri 40 liradan başlayıp, 100 liraya kadar çıkabiliyor.
İstanbul dışında Anadolu’nun birçok kentinde gerçekleştirilen semazenli iftar organizasyonlarına tepki gösteren Faruk Hemdem Çelebi, Mevleviliğe ait dini ritüellerin son 15 yıllık dönemde rant amaçlı kullanıldığını belirterek, “Her değerin içini boşaltmak zorunda mıyız? Mevlevi ritüelleri eğlence amaçlı düğünler veya iftar sofralarına alet edilen bir folklora dönüştürülmek isteniyor. Turistik etkinlik, iftar veya eğlence adına semazenlerin yahut semazen müsveddelerinin boy göstermesi bu sahanın ehli olan insanları fevkalade rencide ediyor. Birçok değerin olduğu gibi Mevleviliğin de içi boşaltılmak, ticari ranta alet edilmek isteniyor. 50, 100 liralık iftar sofralarını cazip kılmak için sema ayinleri düzenleyen firmalar var. Bu sayede ceplerini dolduranları şiddetle kınıyoruz. Bu rantçılara ‘dur’ denilmesini istiyoruz” dedi.
‘İzin vermeyeceğiz’
Sema ayinin adeta bir dans gösterisi gibi lanse edilmeye çalışıldığını vurgulayan Çelebi, şunları söyledi: “Hz. Mevlana, İslam, barış, sevgi ve irfan manasının ete kemiğe bürünmüş ifadesidir. Mevleviliğin dini ritüelleri iftar sofralarından para kazanmayı amaçlayan kişilerin elinde basitleştirildi. Defalarca Mevlevilik ve sema ayini gibi konularda faaliyet göstermek isteyenlerin vakfın süzgecine tabi olmaları konusunda girişimlerimiz olsa da bu görüntülerin önüne geçilemiyor. Bazılarının maddi, ticari çıkarları için manevi değerimizin kullanılmasına müsaade etmeyeceğiz. Geçmiş dönemde Sayın Erdoğan’la yüz yüze konuşmuş ve çekincelerimizi aktarmıştık. Kendileri bize hak vermiş, kaygılarını paylaşmıştı. Devlet ve hükümet nezninde Mevlana öğretileri, sema ayini, Mesnevi ve Mevlana konusunda gerekli koruma kanunlarının çıkartılmasını bekliyoruz.”
‘Yozlaştırılması günah ve çirkin’
Uluslararası Mevlana Vakfı Mütevelli Heyeti üyesi, Mevlevi öğreticisi Mim Kemal Öke, sema ayininin ticarileştirilmesinin günah ve ayıp olduğunu belirtirerek, şunları söyledi:
“Din deyince akla Mevlevilik ve sema gelmesi güzel bir durum ancak bu öğretilerin yozlaştırılmadan, ticarileştirilmeden sunulması gerekir. Sema ayinlerinin yozlaştırılarak, içeriğinin boşaltılıp post modern tüketim haline getirilmesi çok çirkin. Bazı mevzular ağırlığını muhafaza etmeli. Kazanç hırsı etik ve ahlakın önüne geçebiliyor. Sema ayini dini ritüel ve miracın temsilidir. İnsanların kafasına estikçe bu ayini yaparak, paraya dönüştürmesi kabul edilemez. Halkımızın bu biliçle hareket ederek, bu tür organizasyonları talep etmemesi gerekir. UNESCO sema ayinini miras görüp koruma altına alınması gerektiğini açıklamıştır. Koruma görevi Türkiye’nin ancak yeterli duyarlılık gösterilmemektedir.”