‘Mesleki eğitim’in ilk zirvesi İzmir’de

Aslı Özkaya - İzmir - Milliyet Gazetesi öncülüğünde ve yazar Abbas Güçlü moderatörlüğünde düzenlenen “Mesleki Eğitim Zirvesi” İzmir Ticaret Odası’nda gerçekleşti. İki oturum kapsamında “Nasıl Bir Mesleki Eğitim?” sorusuna yanıtı aranan zirveye; eğitim ve iş dünyası temsilcilerinin yanı sıra öğrencilerin de katılımı yoğun oldu.

Zirvenin açılış konuşmasını yapan Milliyet Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Özay Şendir, “Eğitim, sadece diploma vermek değil. Eğitim iyi yurttaş yetiştirmek, iş dünyasının ihtiyaçlarıyla ona göre organize etme başarısını göstermek, demek. Türkiye’nin bütün sorunlarının temelindeki mesele eğitim. Eğitimi hallettiğimizde birçok sorunu çözebiliriz. Bugün bu zirvenin ilkini düzenliyoruz. İzmir’den sonra Türkiye’nin başka şehirlerinde de bu zirve toplantılarını düzenlemeye devam edeceğiz” diye konuştu.

Nitelikli çalışan sorunu

Zirveye ev sahipliği yapan İzmir Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Emre Kızılgüneşler ise konuşmasında şunları söyledi: “Bugünün ekonomisinde, mesleki eğitim de lisansüstü eğitim kadar kritik önem taşıyor. Günün ihtiyaçları ve sektörün ihtiyaçları ile örtüşen nitelikli mesleki ve teknik liselerin sayısının artırılması, OSB’lerde ihtiyaçlar doğrultusunda ilgili alanlarda meslek liseleri açılmasının önemli olduğu kanısındayız.”

‘Gençler iş bulamıyor’

Zirvenin açılışında konuşan İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Cemil Tugay, mesleki eğitim konusuna çok önem verdiğine vurgu yaparak şunları kaydetti: “İzmir Büyükşehir Belediyesi olarak meslek fabrikası çatısı altında mesleki eğitim konusuna öncelik veriyoruz. Bugüne kadar 120 binin üzerinde kursiyer meslek fabrikasından yararlandı. Belediye olarak mesleki eğitime katkımızı artırarak sürdüreceğiz. Meslek liselerine ihtiyacımız var. Üniversite mezunu olup da iş bulamayan gençler en büyük sorunumuz. Daha erken yaşlarda meslek sahibi yapmak için bu liseleri yaygınlaştırmak mı gerekiyor. Meslek içi ve sürekli eğitim tüm kurumlarda gözetilmesi gereken bir çalışma. Bunun zorunlu olması gerektiğini düşünüyorum.”

‘İzmir’in bir potansiyeli var’

Zirvenin moderatörlüğünü üstlenen yazar Abbas Güçlü, “Türkiye gibi genç nüfusu çok olan bir ülkede eğitimsiz bir kitle düşünülemez. Ülkelerin zenginliği yetişmiş insan gücüyle ölçülebilir. Mesleki eğitimi de güçlendirmemiz gerekiyor. Türkiye’de meslek yelpazesi kısıtlı, tanımlanmış eğitim yapılan meslek çeşitliliği sınırlı. Mesleki eğitimin güncel meslekler doğrultusunda yaygınlaştırılması gerekiyor. İzmir’in mesleki eğitimin geliştirilmesi konusunda önemli bir potansiyeli var. Rol model ve laboratuvar olarak İzmir’i kullanıp Türkiye’nin dört bir yanında yaygınlaştırabiliriz” dedi.

Zirvenin açılışında konuşan İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Cemil Tugay, Milliyet Genel Yayın Yönetmeni Özay Şendir ile bir süre sohbet etti.

Oturumlarda uzmanlar gençlerin sorularını da yanıtladı.

‘Mesleki eğitim 12-18 yaş aralığında verilmeli’

İlk oturumun konuşmacıların mesleki eğitimin sorunları ve yapılması gerekenlerle ilgili şunları söyledi.

Batı Anadolu Sağlık ve Eğitim Kurumları (BASEK) Yönetim Kurulu Başkanı Op. Dr. Özer Gürbüz:
“40 yıldır sağlık ve eğitim kurumları işletiyorum. Eğitimle ilgili 3 önerim var. Bir; üniversite sınavları kaldırılacak. Meslek eğitimi üniversitede değil, 12-18 yaş aralığında verilecek. İkincisi; meslek eğitimi kesintisiz ve eksiksiz olmalı. Üniversite sınavı meslek liselerinin önündeki en büyük engeldir. Çözümü, Milli Eğitim Bakanlığı bünyesinde liseden sonra mesleki eğitim enstitüleri kurulabilir. Üçüncüsü, devlet ve sanayi mesleki eğitimi tam destekleyecek. Üniversite öğrencileri hem çalış hem oku sistemiyle üretime destek verecek.”

‘Veliler tercih etmiyor’

Ege İhracatçı Birlikleri Ege Hazırgiyim ve Konfeksiyon İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Burak Sertbaş: “Meslek liseleri ne yazık ki veliler tarafından tercih edilmiyor. Bu nedenle çocukları da yönlendirmiyorlar. Biz birlik olarak İzmir’de 10 tane tasarım ve hazır giyim konuları olan meslek lisesi seçtik. Kendi üyelerimizi o okullardan sorumlu tuttuk. Bireysel olarak ceplerimizden okulların ihtiyacını karşılamaya çalışıyoruz. Meslek lisesinden yetişen çocukları şirketlerimizde staja alıyoruz. Onları teknik gezilere, fuarlara götürüyoruz.”

‘Akademik eğitim yetersiz’

İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü Rektörü Prof. Dr. Yusuf Baran: “Akademik eğitim çok önemli ama kesinlikle yeterli değil. Çok iyi bir mühendis, tasarımcı, mimar yetiştirmişsiniz ama 21. Yüzyılın yeteneklerini üzerinde taşımıyorsa o zaman bu da anlamını yitiriyor. Yani tek ayak üzerinde insan sekebiliyor ama koşamıyor. Mezunlarımızın yüzde 72’si özel sektörde çalışıyor. Bu bir devlet üniversitesi için bence son derece kıymetli. Öğrencilerimiz iş bulsun diye eğitimler veriyoruz.”

‘Sektörlerde ara elemana ihtiyaç var’

İkinci oturuma konuk alan konuşmacılar iş dünyası için mesleki eğitimin önemine dikkati çekerek şu tespitlerde bulundular.

Ege Sanayicileri ve İş İnsanları Derneği (ESİAD) Yönetim Kurulu Başkanı Sibel Zorlu:

“ESİAD olarak tarımdan lojistiğe tekstilden turizme kadar çok sayıda şirketi barındırıyoruz. Bugün tüm şirketlerin nitelikli eleman ihtiyacı var. İstihdama katılım oranları çok düşüyor. Ara eleman yok. Kimse çocuğunu ara eleman olsun diye yetiştirmiyor. Ancak gençler üniversiteli işsiz olmak yerine yetenekleri doğrultusunda mesleki eğitim alırsa hem daha mutlu olur hem de bu ihtiyaç giderilmiş olur.”

‘Pratik eğitim yetersiz’

İzmir Atatürk Organize Sanayi Bölgesi (İAOSB) Yönetim Kurulu Başkanı Cenk Karace:

“Üniversite mezunu gençler uygulamalı olarak iyi eğitim almıyor. Pratik uygulamaları yetersiz oluyor. Mesleki eğitimin şart olduğunu düşünüyorum. Biz İzmir Atatürk Organize Sanayi olarak bir rol aldık. 2014’ten bu yana Teknik Anadolu Endüstri Meslek Lisemiz var. Yüzde 5’lik dilimden öğrenciler alıp İngilizce eğitimle elektrik, makine otomasyon, kalıpçılıkla ilgili dersler veriyoruz. Çıkan öğrenciler son derece ehil, yetişkin, becerikli çocuklar. Sanayide teknik elemanlara çok ihtiyaç var.”

‘Lise çağı çok geç’

Güzelbahçe Koleji Kurucusu Ali Taner İçyer: “Şu anda meslek liselerine başvuru oranları çok düşük. Seviye yüzde 35’lere düşmüş. Rehberlik servisine gelen veliler, ‘Benim çocuğum teknik eleman olmayacak’ diyor. Çocuklara küçüklükten itibaren bir beceri kursları verirsek bu çocuklar kendi yeteneklerini keşfedebilirler. Bunun için de ortaokul seviyesinde meslek eğitimi verilmesi şart. Lisede çok geç kalınıyor. Meslek liseleri çoğalmalı, mevcutların da teçhizatları yetersiz.” 

​Zirveye destek verdiler

Milliyet’in öncülüğünde düzenlenen ‘Mesleki Eğitim Zirvesi’ne, İzmir Ticaret Odası, Ege İhracatçı Birlikleri, Batı Anadolu Sağlık ve Eğitim Kurumları (BASEK), Ege Sanayicileri ve İş İnsanları Derneği, İzmir Atatürk Organize Sanayi Bölgesi, İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü, Güzelbahçe Koleji ve Has Ajans destek verdi.

FOTOĞRAFLAR: YUSUF ÇINAR