Kurumlarda aranan tablolar aslında çalınmış!

Ankara Devlet Resim ve Heykel Müzesi’nden önemli Türk ressamlarına ait paha biçilemeyen 302 eserin çalındığının belirlenmesinin ardından başlatılan soruşturmada önemli bilgiler günışığına çıkmaya devam ediyor. 2009’da sayım komisyonu raporuna göre, müze envanterinde kayıtlı olan 37 tablo için “Cumhurbaşkanlığı, Başbakanlık, Dışişleri Bakanlığı, Anayasa Mahkemesi ve bakanlık birimlerinde olduğu” yönünde kurşun kalemle not düşülmesine karşın, bu tablolardan 24’ünün buralarda bulunamadıkları ortaya çıktı. 24 eser arasında yer alan Şevket Dağ’a ait “Pencereden Rumeli” isimli tablonun savcılık soruşturması kapsamında Paris’te olduğu belirlenirken, Hasan Vecihi Bereketoğlu, Sami Yetik ve Hikmet Onat’a ait bazı tablolar da operasyonda ele geçirilmişti.
Milliyet’in aldığı bilgilere göre, Kültür ve Turizm Bakanlığı Teftiş Kurulu Başkanlığı müfettişi Fuat Şen tarafından 2009’da hazırlanan sayım komisyonu raporunda, müze envanter defterine kayıtlı olan 37 tablo “Bakanlıkta ve Diğer Kurumlarda Olduğu Bilgisine Ulaşılan, Ancak Teyidi Yapılmayan Eserler” başlığı altına yazıldı. Müze envanter defterinde, bu eserlerin karşılarında “Cumhurbaşkanlığı, Başbakanlık, Dışişleri Bakanlığı, Anayasa Mahkemesi ve bakanlık birimlerine” gönderildiği şeklinde notlar düşüldüğü belirlendi. Ancak bu notların kim tarafından ve hangi tarihte yazıldığına ilişkin bir bilgi belirtilmedi. Müfettiş Şen de bu bilgileri esas alarak, sayım çalışmalarını raporlaştırdı. Daha sonra oluşturulan komisyonda görevli müfettişler tarafından hazırlanan raporda, müfettiş Şen’in yazılı olarak uyarılmasına karar verildi.

Yeni sayım komisyonu
Müfettiş Şen’in raporu bazı “usulsüzlükler” saptanması üzerine bakanlık tarafından işleme konulmadı. Bakanlık tarafından oluşturulan yeni sayım komisyonu ise söz konusu 37 eseri envanter defterinde gönderildiği belirtilen kurumlara resmi yazıyla sordu. Kurumlardan gelen yazılarda 37 eserden 24’ünün bu kurumlarda olmadığı ifade edildi. 24 eserin müzeden çalındığı anlaşıldı. Aynı komisyonun hazırladığı yeni rapor, bu 24 tablonun da aralarında bulunduğu 302 eserin müzeden çalındığını ortaya koydu.

Farklı yerlerden çıktı
Savcılık soruşturması kapsamında, 24 eser arasında yer alan Şevket Dağ’a ait “Pencereden Rumeli” isimli tablonun yurtdışına kaçırılarak, Paris’te bir adreste olduğu geçtiğimiz günlerde ortaya çıkmıştı. Müze envanter defterine “3143” numarası ile kayıtlı olan “Pencereden Rumeli” isimli tablonun, hangi kuruma gönderildiği hakkında yeterli bilgi dahi yazılmayarak, yalnızca kurşun kalemle “devir” ifadesi yer aldı. Söz konusu 24 eser arasında Hasan Vecihi Bereketoğlu’na ait “Kurbağalı Dere” ve “Manzara”, Sami Yetik’e ait “Natürmort Güller” ile Hikmet Onat’a ait “Manzara” tablolarda 2013’te yapılan operasylarda ele geçirilmişti.

61 tablo bulunmuştu

Müzeden çalındığı anlaşılan 302 eserden 120’sini ünlü Türk ressamlara ait paha biçilemeyen tablolar oluşturuyor. 2013’te düzenlenen operasyonlarda 44, geçen kasımda düzenlenen operasyonda da 17 olmak üzere toplam 61 tablo bulundu. Tablolar önemli işadamları, müzayede evi ve sanat galerisi sahipleri ile bazı koleksiyonerlerden çıktı. Soruşturmada müzenin eski güvenlik görevlisi Veli Topal, iş adamı Ahmet Sarı ile İstanbul’da müzayedecilik yapan Mete Aktuna ile Orhan Dağhan Özil yer almıştı. Tablolar, “Günışığı” kod isimli gizli tanığın verdiği bilgiler doğrultusunda, savcılık, bakanlık yetkilileri ve emniyet birimlerinin çalışmaları sonucu bulunmuştu.

Kayıtlı tablolar kurumlarda yok

Müze envanter defterinde değişik kurumlara gönderildiği belirtilmesine rağmen, buralarda bulunamayan 24 eser şöyle:
l Şevket Dağ-Surlardan/Dışişleri Bakanlığı
l Sami Yetik-Natürmort Güller/Bakanlık binasında
l Hasan Vecihi Bereketoğlu-Kurbağalı Dere/Bakanlık binasında
l Zühtü Müritoğlu-Kadın Başı/Bakanlık binasında
l Hasan Vecihi Bereketoğlu-Manzara/Bakanlık binasında
l Mehmet Koçer-Çini Pano/Bakanlık binasında
l Mustafa Esat Düzgünman-Battal Ebru/Bakanlık binasında
l Mustafa Esat Düzgünman-Çiçekli Ebru/Bakanlık binasında
l Abdullah Taktak-Peyzaj/Bakanlık binasında
l Bahattin Akay-Manzara/Turizm Bakanlığı
l Cevat Erkul-Yeni Camiden/Milli Kütüphane
l Sanatçısı Bilinmiyor-Peyzaj/Cumhurbaşkanlığı
l Hikmet Onat-Anadolu Hisarı/Cumhurbaşkanlığı
l Şeref Akdik-Pendik/Cumhurbaşkanlığı
l Hüseyin Avni Lifij-Kağnı ve Köylüler/Bakanlık binasında
l Hasan Vecihi Bereketoğlu-isimsiz eseri/Bakanlık binasında
l Hikmet Onat-Manzara/Dışişleri Konutu’nda
l Şevket Dağ-Pencereden Görünüm/Devir
l Ali Avni Çelebi-Hasat/Anayasa Mahkemesi
l Halil Paşa-Güller/Cumhurbaşkanlığı
l Nazmi Ziya Güran-Manzara/Dışişleri Bakanlığı
l Nazmi Ziya Güran-Manzara/Anayasa Mahkemesi
l Hasan Vecihi Bereketoğlu-Manzara/Cumhurbaşkanlığı
l Fatma Soysal-Çiçekler/Bakanlıkta