24.06.2018 - 01:30 | Son Güncellenme:
E. Nida Dinçtürk
Hollanda’da bir kitap kulübü tahayyül edin ki yedi milyon üyesi olsun. Hayal değil, gerçek! Hollanda Yayıncılar Birliği Başkanı’nın kulağımıza fısıldadığına göre ülke yedi milyon üyeli bir kitap kulübüne ev sahipliği yapıyor. Hâl böyle olunca, insan bizdeki mesele bununla bağlantılı olabilir mi diye düşünmeden edemiyor. Dünyanın birçok yerinde okuma alışkanlıklarını diri tutmanın yanı sıra müthiş bir sosyalleşme platformuna dönüşen kitap kulüpleri, Türkiye’de maalesef henüz yerleşmiş bir kültür değil. Kitap kulüpleri birçok alt dala ayrılarak farklı buluşmalara önayak olabiliyor. Söz gelimi, beyaz yakalıların buluştuğu, bilimkurgu severlerin bir araya geldiği kulüpler, hem aynı zevklere sahip insanları bir araya getiriyor hem de farklı okumaların, farklı tartışmaların da kapısını aralıyor.
Kadın gücü!
Dünyanın ilk kitap kulüplerinden biri olduğu düşünülen Junto Club, 1727’de Benjamin Franklin ve edebiyatsever dostları tarafından kurulmuş. Bugünkü kitap kulüplerinin hüviyeti ise biraz daha renkli. Yedi milyonluk kitap kulübüyle dikkat çeken Hollanda’daki diğer kulüplere göz atmak istediğimizde karşımıza çıkan en eğlenceli örnek, Readers and Drinkers (Amsterdam Book Club). Yaklaşık bin 500 üyesi bulunan bu kulüp her ay farklı bir kafe ya da barda bir araya gelerek Amsterdam’ı keşfetmeyi, sonrasında ise o ay okunan kitabı/kitapları bir şeyler içerek tartışmayı öngörüyor. Ayrıca dikkat çeken başka bir kulüp daha var: The FCA Bookclub (The Feminist Club Amsterdam Bookclub). Feminist edebiyatın dünyasını keşfetmek üzere bir araya gelen kulübün 2017’deki 29 kitaplık okuma listesinde Ursula K. Le Guin, Margaret Atwood, Doris Lessing ve Simone de Beauvoir gibi bilindik isimlerin yanı sıra oldukça alternatif kaynaklar da karşımıza çıkıyor.
Edebiyat dünyasının en tanınır kadın odaklı kulübü ise ünlü oyuncu Emma Watson’ın girişimleriyle kurulan Our Shared Shelf. Yaklaşık üç yıllık bir geçmişe sahip olan kulüp, dünya üzerindeki meşhur feminist kitap kulübü olarak anılıyor.
800 bin kopya!
Ünlü isimlerin kurduğu kulüplerden bahsetmişken, Reese Witherspoon’un çevrimiçi kitap kulübünü es geçmek olmaz. ‘Big Little Lies’da hayat verdiği Madeline karakterinin kurduğu erotik kitap kulübünü anımsayıp kıkırdadıktan sonra Witherspoon’un kitaplarla ilişkisini izlemek daha eğlenceli bir hâl alıyor. Sosyal medya hesaplarında #RWBookClub hashtag’ini kullanarak okuma önerilerinde bulunan Witherspoon’un bu anlamda da çok sayıda takipçisi var. Bu kulübün, diğer kulüplerden farkı, tek kişilik gibi görünmesine rağmen belirsiz bir kalabalığa hitap ediyor olması ve kulüp üyelerinin fiziksel olarak bir araya gelmiyor oluşu.
Oprah’s Book Club ise muhtemelen dünyanın en tanınmış kitap kulübü. Oprah Winfrey’in 1996 yılında bir televizyon kanalında başlattığı bu kitap kulübü, çok geçmeden yayıncılık dünyasında da büyük bir rüzgâra sebep oldu. Winfrey’nin önerdiği kitaplar kısa sürede sektör cirolarında etkisini hissettirdi. Öyle ki Oprah, ‘Anna Karenina’yı önerdiğinde yayıncı 800 bin kopya daha bastı. Yaptığı işi sadece okurlar nezdinde bir sosyal sorumluluk düzeyinde bırakmayan Oprah, ilk kitabı basılan yazarlara da çok destek verdi.