Cemevlerine yönelik düzenleme Komisyon'da kabul edildi

TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu, AK Parti Bingöl Milletvekili Cevdet Yılmaz Başkanlığı'nda toplandı. Komisyonda, cemevlerinin elektrik ve su faturalarının devlet tarafından ödenmesini de içeren, 'Vergi Usulü Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi'nin görüşmeleri yapıldı. Komisyonda AK Parti'li milletvekillerinin imzasını taşıyan torba yasa teklifi görüşülerek kabul edildi.

TARTIŞMALAR YAŞANDI

AK Parti ile CHP ve HDP arasında sık sık tartışma yaşandı. CHP ve HDP'li komisyon üyeleri, cemevleri ile ilgili maddelerin; teklif metninden çıkarılarak, ayrı bir müstakil düzenleme olarak gelmesini önerirken, teklifin bazı maddelerinin Anayasa'ya aykırı olduğunu dile getirdiler.

HDP Diyarbakır Milletvekili Garo Paylan, cemevleri ile ilgili düzenlemelerin torba teklif ile getirilmesine tepki gösterdi. Bu eleştirisini sık sık gündeme getirince, AK Parti Giresun Milletvekili Cemal Öztürk, "Alevilerden sana ne? Aleviler Müslüman, sen Hıristiyansın" diyerek tepki gösterdi. Öztürk daha sonra bu sözünün maksadını aştığını dile getirdi.

'ALEVİLERİN SORUNU FATURA DEĞİL'

HDP Mersin Milletvekili Rıdvan Turan, cemevleri ile ilgili düzenlemelere eleştiri getirerek, "Alevilerin sorunu ne elektrik, ne su, ne de başka bir mesele. Alevilerin temel sorunu, bir defa cemevlerinin ibadethane statüsüne taşınması ve aslında Alevilerin bir inanç olarak eşit vatandaşlık haklarından faydalanabiliyor olmaları" dedi.

ALEVİ DERNEKLERİ'NDEN ELEŞTİRİ

Komisyon toplantısına katılan Alevi Bektaşi Federasyonu Başkanı Mustafa Aslan, 35 yıldır hem Avrupa'da hem de Türkiye'de sorunlarını dile getirdiklerini belirterek, 2009 ve 2010 yıllarında yapılan Alevi Çalıştay sürecini hatırlattı. Aslan, iktidar ve muhalefet arasında yapılan 'Alevi tartışmasına' vurgu yaparak, "Bir inanç topluluğunun kendi talebi var, o talebin yasalar çerçevesinde düzenlemeler getirmek yani vatandaşın talebini yasal güvence altına alarak bu süreçte bir adım atmasını talep ediyorduk. Ama bu salonda yine gördük; bizim dışımızda, bizim inancımızı tarif etmeye hatta ne olduğumuzu dahi söylemeye çalışan sayın vekiller oldu" dedi.

'CEMEVLERİNİN İBADETHANE OLARAK TANINMASINI TALEP EDİYORUZ'

Aslan, Alevilerin talebini komisyonda dile getirerek, "İbadethanemiz olan cemevinin ibadethane statüsü kazanılmadığı sürece, cemevinin ibadethane olarak yasal düzenleme getirilmediği sürece; bu teklifin Alevi toplumu için kırıcı, incitici bir olay olduğunu söylemeye çalışıyoruz. Cemevlerinin tıpkı cami gibi, kilise gibi, havra gibi, diğer ibadethaneler gibi tanımlanmasını ve yasal güvence altına alınmasını talep ediyoruz. O yüzden bu teklifin komisyondan çekilmesini talep ediyoruz" ifadelerini kullandı.

Alevi Vakıflar Federasyonu Genel Başkanı Haydar Baki Doğan da, 2016 yılında Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nin (AİHM) cemevleri ile ilgili verdiği kararı hatırlatarak, "Büyük Daire'nin vermiş olduğu karar, burada diyor ki, 'Cemevleri Alevilerin ibadethanesidir.' Çok açık ve net bir şekilde orada verilmiş. Dolayısıyla, cemevlerinin talepleri elektrik parası veya su parası değil" değerlendirmesinde bulundu.

Alevi Federasyonu Genel Başkanı Celal Fırat, "Cemevlerinin ibadethane olmasını arzu ediyoruz. Alevilerin talebi; bizim tek istediğimiz, cemevlerinin ibadethane olması. Gelin ele ele verin bu meseleyi çözülmesini yardımcı olun" dedi.

'KENDİ PERSONELİ, KADROLARI OLACAK'

Kültür ve Turizm Bakan Yardımcısı Nadir Alpaslan, cemevleri ile ilgili düzenlemeler hakkında konuştu. Alevi-Bektaşi Kültür ve Cemevi Başkanlığından bahseden Bakan Yardımcısı Alpaslan, "TİKA gibi, Yurtdışı Türkler gibi, Strateji Başkanlığı gibi genel müdür statüsünde bir başkanlık olacak. Bu başkanlığın içeresinde kendi personeli kadroları olacak" açıklamasında bulundu.

MOTORLU ARAÇ TİCARETİ YAPANLARA TEMİNAT ZORUNLULUĞU GELİYOR

Teklifle; Hazine ve Maliye Bakanlığına, motorlu araç ticareti yapan mükelleflerden; doğacak vergilerin tahsil güvenliğini sağlamak amacıyla, 30 milyon Türk lirasına kadar teminat alma, uygulamaya ilişkin usul ve esasları belirleme konusunda yetki veriliyor. Teminat verme zorunluluğu getirilen motorlu araç ticareti ile iştigal eden mükelleflerin istenen teminatı vermemesi durumunda bu mükellefler için bir önceki hesap dönemine ait brüt satışlar toplamının binde 3'ü tutarında özel usulsüzlük cezası kesilecek.

Komisyonda kabul edilen teklifle; Davalarda hükmedilen tazminat için idarelerin bütçelerinde özel pay ayrılacak.

Merkezi yönetim bütçesine dahil idarelerin bütçelerinde sermaye giderleri için öngörülen ödeneklerinin yüzde üçü, belediye ve il özel idareleri ile bağlı idareleri için en son kesinleşmiş bütçe gelirleri toplamının, diğer idareler için en son kesinleşmiş bütçe giderleri toplamının en az yüzde üçü oranında bütçelerinde pay ayrılacak.

CEMEVLERİNİN AYDINLATMA ve SU GİDERLERİ KÜLTÜR VE TURİZM BAKANLIĞINCA KARŞILANACAK

Teklifle, cemevlerine yönelik yeni düzenlemer öngörülüyor. Bu çerçevede; imar planlarının tanziminde, planlanan beldenin ve bölgenin şartları ile olası ihtiyaçları göz önünde tutularak lüzumlu cemevi yerleri ayrılacak. İl ve ilçelerde mülki idare amirinin izni alınmak ve imar mevzuatına uygun olmak şartıyla cemevi yapılabilecek. Cemevi yeri imar mevzuatına aykırı olarak başka maksatlara tahsis edilemeyecek. Büyükşehir belediyeleri, belediyeler ve büyükşehir ilçe belediyeleri gerektiğinde, Alevi-Bektaşi kültürü ve erkan hizmetlerinin yürütüldüğü cemevlerinin yapım, bakım ve onarımını gerçekleştirebilecek, malzeme desteği sağlayabilecek. İl özel idareleri, il sınırları içinde mabetler, kültür ve tabiat varlıkları, tarihi doku ve kent tarihi bakımından önem taşıyan mekanlar ile cemevlerinin yapım, bakım ve onarımını gerçekleştirebilecek.

Cemevlerinin elektrik ve su faturaları devlet tarafından ödenecek. Buna göre; belediye ve bağlı kuruluşlar tarafından verilen indirimli veya ücretsiz içme ve kullanma suyu imkanı, cemevlerine de tanınacak. Cemevlerinin aydınlatma giderleri Kültür ve Turizm Bakanlığınca karşılanacak.

Teklifle; Kamu Görevlileri Sendikaları ve Toplu Sözleşme Kanununa geçici bir madde ekleniyor. Bu kapsamda; konusu suç teşkil etmemek ve kesinleşmiş bir yargı kararına müstenit olmamak kaydıyla sosyal denge tazminatı ödendiği tespit edilen il özel idareleri, belediyeler, büyükşehir belediyeleri ve bağlı kuruluşlar ile bunların üyesi olduğu mahalli idare birliklerinin yetkili veya görevli olan sorumlular hakkında yapılan ödemeler nedeniyle idari veya mali yargılama ve takibat yapılamayacak, başlamış olanlar işlemden kaldırılacak.

Elektronik Kamu Alımları Platformu (EKAP) üzerinde gerçekleştirilebilecek işlemlerin, kapsamı genişletiliyor. Düzenleme ile Kamu İhale Kurulu kararları sonucunda başvuru sahibinin tüm iddiaları bakımından haklı bulunması durumunda da eşit muamele ilkesi gözetilerek başvuru bedelinin iade edilebilmesine imkan sağlanıyor.

İFM'DEKİ KURUMLARA YENİ TEVİK İMKANI

Ülke ekonomisinin uluslararası rekabetçiliğin geliştirilmesi, ekonomik büyümeye katkı sağlanması, ülkeye döviz girdisi sağlanarak ekonomik istikrarın korunması ve istihdam imkanlarının artırılması amacıyla yeni bir teşvik getiriliyor. Kurumlar Vergisi Kanunu'nda yapılan değişikliğe göre, katılımcı belgesi alarak İstanbul Finans Merkezi (İFM) Bölgesinde faaliyette bulunan kurumların, özellikle bu faaliyet kapsamında yurt dışından satın alınan malları Türkiye'ye getirilmeksizin yurt dışında satmalarından veya yurt dışında gerçekleşen mal alım satımlarına aracılık etmelerinden sağladıkları kazancın yüzde 50'si kurum kazancından indirilecek. Bu indirimden yararlanılabilmesi için kazancın elde edildiği hesap dönemine ilişkin yıllık kurumlar vergisi beyannamesinin verilmesi gereken tarihe kadar Türkiye'ye transfer edilmiş olması, aracılık faaliyetine ilişkin malların satıcısı ve alıcısının Türkiye'de olmaması şartı aranacak. Cumhurbaşkanı, bu oranı sıfıra kadar indirmeye veya bir katına kadar artırmaya yetkili olacak.

TMSF'NİN KAYYIM ATADIĞI ŞİRKETLERE DÜZENLEME

Komisyonda kabul edilen teklifle; TMSF'nin kayyım atandığı şirketler ile ilgili düzenlemeler yapılıyor. Bu kapsamda; Anayasa Mahkemesince iptal edilen 'Olağanüstü Hal Kapsamında Bazı Tedbirler Alınması Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin Kabul Edilmesine Dair Kanun'un 'muvazaalı devir işlemleri' başlıklı maddesi, kanun boşluğunun giderilmesi için yeniden düzenleniyor.

Buna göre, Ceza Muhakemesi Kanunu'nun şirket yönetimi için kayyım tayinini düzenleyen maddesi uyarınca Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu'nun (TMSF) kayyım olarak atandığı şirketlerde, soruşturmanın başladığı tarihten 19 Temmuz 2018'e kadar ortaklık pay ve haklarına ilişkin olarak şirket ortakları tarafından yapılmış devir ve temlik işlemleri, Fon Kurulu'nca muvazaalı kabul edilmesi halinde geçersiz sayılacak ve Fon'un talebi üzerine ticaret sicilinden terkin edilecek. Geçersiz sayılma işlemine karşı; ilgililerce, tebliğden itibaren 1 ay içinde şirket merkezinin bulunduğu yer asliye ticaret mahkemesinde dava açılabilecek.

LİMANLARIN KİRAYA VERİLMESİNE İLİŞKİN MADDE METİNDEN ÇIKARILDI

Görüşmelerde; AK Parti'li komisyon üyelerinin imzası ile verilen önerge kabul edildi. Önerge ile limanların 49 yıllığına kiraya verilmesine ilişkin madde teklif metinden çıkarıldı.

MADEN KAZASI İLE İLGİLİ MADDE İHDASI TEKLİFE EKLENDİ

Komisyonda teklife; AK Parti'li milletvekillerinin önergesi ile maden kazaları ile ilgili madde ihdası yapıldı. Bartın'da 41 kişinin hayatını kaybettiği maden kazasının ardından Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından açıklanan ve maden kazasında hayatını kaybeden maden işçisi yakınlarına destek paketi teklife eklendi.

Bu çerçevede; teklife eklenen yeni bir maddeyle; İş kazası sonucu ölen maden işçisinin genel sağlık sigortası primi dahil primlere ilişkin her türlü borçları silinecek. Kazada hayatını kaybeden maden işçisi yakınlarına aylık bağlanacak. Bağlanan aylıklara ilişkin primlerin eksik kısmı Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından ödenecek. Ölen maden işçisinin anne ve babasına aylık bağlanacak. Hak sahipleri talep ettikleri takdirde ölen maden işçisinin eşi çocuğu veya kardeşi kamu kurum ve kuruluşlarında sürekli işçi kadrosunda istihdam edilecek.