08.10.2022 - 07:00 | Son Güncellenme:
MERT İNAN
MERT İNAN- Obezite ve diyabete karşı hazırlanan yeni sağlıklı beslenme rehberlerinde, keteojenik (keto) ve aralıklı açlık (oruç) diyetlerinin fayda sağlamadığı gündeme geldi. Ezber bozan yeni rehberlerin içeriği önceki hafta Avrupa Diyabet Derneği’nin Stockholm de yapılan yıllık kongresi ile İstanbul’da düzenlenen Avrupa Obezite Derneği Obezite Merkezleri Zirvesi’nde açıklandı. İstanbul’daki zirvede konuşan Avrupa Obezite Derneği’nden Diyetisyen Maria Hassapidou, derneğin obezite ile ilgili yeni beslenme önerilerinden söz ederken, düşük karbonhidratlı (ketojenik) diyetlerin obezite ve diyabet beslenmesinde yeri olmadığını, aralıklı açlık (oruç) türü uygulamaların da obezite ve diyabet tedavisinde etki göstermediğini belirtti. Hassapidou, yeni rehber ve önerilerin gelecek günlerde derneğin bilimsel yayın organı olan Obesity Facts dergisinde yayınlanacağını söylerken, uzmanlar ezber bozan yeni rehberi Milliyet’e yorumladı.
Akdeniz, Nordik...
Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Alper Sönmez, şunları söyledi:
“Bilim insanları, Akdeniz, Nordik ve Vegan dniyeti etkili olduğunu aktarırken, düşük karbonhidratlı (ketojenik) diyetlerin obezite veya diyabet beslenmesinde yeri olmadığı, aralıklı açlık (oruç) türü uygulamaların da obezite ve diyabet tedavisinde etkili olmadığını ortaya koydu. Yeni yayınlanacak bilimsel öneriler rehberinde toplam kalori alımındaki azalmaya dikkat çekileceği bilgisi verilirken, diyetlerde herhangi bir vitamin veya mineralin özellikle alınmasının faydası olmadığına da dikkat çekildi. Beslenmenin meyve, sebze, bakliyat, tam tahıl ve tohumlardan zengin olmasına dikkat çekilen rehberde, sağlıklı beslenmede lif içeriğinin yüksek olması, günlük toplam enerjinin yüzde 10’dan azının ilave şekerlerden gelmesi gerektiği, günlük doymuş yağ oranının yüzde 10’u, trans yağ oranının da yüzde 1 geçmemesi gerektiğine dikkat çektiler. DASH ve Portfolio adı verilen diyet türlerinin de etkisi hakkında kanıt olmayan öneriler olduğuna dikkat çekildi. Bilimsel arka planı düşük önerileri, ne obezite derneği ne obezite diyetisyenleri önermiyor. Ketojenik diyet ve aralıklı oruç gibi uygulamaların güçlü yöntemler olmadığı rehberde ortaya konulmuş durumda. Ketojenik diyet çok hızlı kilo verdirir ancak kalıcı ve sürdürülebilir değildir. Vatandaşlarımız popüler söylemler yerine uzmanların önerilerine kulak versin.”
Burçlara göre diyet...
Diyabet Diyetisyenliği Derneği Yönetim Kurulu Üyesi Meral Mercangil de ketojenik diyet ile aralıklı oruç adı verilen diyetin uygulanabilir olmadığını yineledi. “Sağlıklı beslenme olmadan dengeli ve yeterli diyet programı olmayacağını her zaman söylüyorduk. Yeni rehber söylediklerimizin tasdiki anlamına geliyor” diyen Mercanlıgil, şunları dedi:
“Bir takım kişiler tarafından adına meyve diyeti, kan grubuna göre diyetler, burçlara göre diyetler bile öne sürüldü. Tüm bu diyetler gibi ketojenik diyetin de obezitede uzun vadede anlamlı olmadığı ortaya konuldu. En uygun diyet, kişiye özgü uygulanabilir Akdeniz diyetidir. Güzellik kaygısıyla çok genç yaşta yeme bozukluğu olan gençlerle karşılaşmaya başladık. Medyanın diyet konusunda hassas olması, uzman olmayan medyatik kişileri ön plana çıkartmaması gerekir.”
Bu diyetler önerilmiyor
Aralıklı açlık: Günün belirli saatlerinde ya da günlerinde yemek yeme, belirli saatlerinde ya da günlerinde ise hiç bir şey tüketmeme prensibiyle çalışır. Haftada bir veya iki kez 24 saat oruç tutulan yöntemler vardır.
Ketejonik diyet: Diyet sürecinde karbonhidrat alımı sınırlandırılıp yağ tüketiminin artırıldığı bir yöntem. Keto diyet sayesinde vücudun enerji kaynağı olarak karbonhidrat yerine yağları kullandığı belirtiliyor.
Bu yöntemler öneriliyor
Akdeniz diyeti: Taze meyve, sebze, kepekli tahıllar, baklagiller, kuruyemişler, tohumlar ve zeytinyağı gibi sağlıklı yağların tüketiminin baskın olduğu bir beslenme programı.
Nordik diyet: Bu diyet savunucuları, İskandinav besinlerini tüketerek sağlığın geliştirilebileceğini iddia ediyor. Daha az şeker, daha az yağ, iki katı lif ve deniz ürünleri içeriyor.
Vegan beslenme: Hem dünyada hem de Türkiye’de oldukça popüler bir beslenme çeşidi. Et, yumurta ve süt ürünleri dahil olmak üzere hayvansal gıdalar tüketilmiyor.