Kapalı Maraş'ın tarihteki önemi nedir? Kapalı Maraş nerede, neden kapalıydı?

Kapalı Maraş bugün 46 yıllık aranın ardından yeniden açılıyor. Sahil şeridi gösterişli binaları ile bir dönem dünyaca ünlü yıldızların sıklıkla ziyaret ettiği tatillerini geçirmek için seçtikleri ilk yerlerden biri olma özelliğine sahip olan Maraş bölgesi yapılan antlaşmalar sonucunda büyük bölümü iskana kapatılmıştı. 1974 Kıbrıs Barış Harekatının ardından bölgenin ele geçirilmesinin ardından Maraş askeri yasak bölge ilan edilmişti. Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından Salı günü Külliye'de kabul edilen KKTC Başkanı Ersin Tatar toplantının ardından açıklamalarda bulunmuş ve 46 yıl aradan sonra Maraş'ın bir bölümünün halkın kullanımına açılacağı duyurulmuştu. İşte Kapalı Maraş hakkında merak edilenler...

KAPALI MARAŞ NEREDE, TARİHTEKİ ÖNEMİ NEDİR?

Maraş veya Varoşa, Gazimağusa şehrinde bulunan mahalle, Kıbrıs'ın en ünlü bölgesiydi. Yapılan anlaşmalar sonrası büyük bir kısmı yerleşim ve iskana kapatılmıştır.

1974 öncesi Akdeniz'in en ünlü tatil merkezlerinden biri olan Maraş, 13 Ağustos 1974'te (o gün son bulan) İkinci Kıbrıs Harekâtı sırasında Türk Silahlı Kuvvetleri tarafından ele geçirilmiştir. Türk uçaklarının şehri bombalamasının ardından bölgenin tamamen Kıbrıslı Rumlardan oluşan nüfusu güneye kaçtı. Türk ordusunun eline geçmesinin ardından Maraş askerî yasak bölge ilan edildi. 1976-77 yıllarında Maraş bölgesinin kuzeyinde kalan bazı sınırlı bölgeler iskâna açılarak önce güneyden göçmen olan Kıbrıslı Türkler, sonrasında da Türkiyeli göçmenler yerleştirildi. Kapalı Maraş bölgesi, 1974-1990 yılları arasında doğrudan Türk Silahlı Kuvvetlerinin parçası olan Kıbrıs Türk Barış Kuvvetleri Komutanlığı tarafından idare edildi ve 1981'de resmen birinci derece askerî yasak bölge ilan edildi. 29 Temmuz 1990'da bölgenin kontrolü KKTC Güvenlik Kuvvetleri Komutanlığına teslim edildi.

İçerisinde BM'ye ait bir adet bina bulunmaktadır. Yaklaşık 400 metre ilerisinde ise altı apartman Türk Silahlı Kuvvetleri'ne orduevi yapılması için tahsis edilmiştir.

Türk Silahlı Kuvvetleri mensupları ile orduevi yanında bulunan kız öğrenci yurdunda kalan öğrenciler dışında içeriye giriş kesinlikle yasaktır. Hayalet şehri görmek isteyen yabancı turistler Maraş İkon Kilisesi'nden öteye gidememektedirler. Ancak 2016 yılından itibaren turistlerin kiliseye de girmeleri yasaklanmıştır. Askeri kartı olanlar, yurtlarda kalanlar ve kayıtlı taksiler haricinde hiçbir şekilde sivil araç ve yaya Kapalı Maraş Bölgesi'ne alınmamaktadır.

Annan Planı'na göre kapalı Maraş, Rum tarafının denetimine bırakılacaktı. Ancak yapılan referandumda Annan planı Kıbrıs Türk'lerince kabul edilmesine rağmen, Kıbrıs Rumları tarafında reddedilince, bu gerçekleşmedi.

Maraş açılımı girişimi

Kuzey Kıbrıs Başbakanı Ersin Tatar ve Dışişleri Bakanı Kudret Özersay'ın yaptıkları ortak açıklamalar doğrultusunda Maraş'ta öncelikle bir envanter çalışması yürütüleceği ve ardından şehrin tekrar turizme açılacağı bildirilmiştir. Envanter çalışmalarında Kıbrıslı ekiplere Türkiye'den gelen uzmanların da yardım etmesi ve ortak yürütülecek bir çalışma sonucunda Maraş'taki taşınır ve taşınmaz mülklerin kayıtlarının tutanak altına alınması kararlaştırılmıştır. Maraş'ın altyapısının yenilenip, çevre düzenlemesi yapılarak yeniden inşa edilip turizme açılmasının maliyeti 10.000.000.000 dolar olarak öngörülmektedir. KKTC Su Temin Projesi Boru Hattı Onarımını Müteakip Su Verme Merasiminde konuşan KKTC Başbakanı Ersin Tatar, Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın da katılımıyla alınan ortak bir kararla 8 Ekim 2020 Perşembe günü, Maraş kıyı şeridinin ve denizinin KKTC halkının kullanımına açılacağını duyurdu.