01.01.2018 - 01:30 | Son Güncellenme:
Tülin Açıkbaş-Boston
Her yıl dünyada 14 milyon kişi kanser tanısı alıyor ve bunların 8.2 milyonu hayatını kaybediyor. 2030’da 22 milyon yeni vaka ortaya çıkması bekleniyor. En büyük artışın, yüzde 70 oranla, Afrika, Asya ve Latin Amerika’da görüleceği tahmin ediliyor. Türkiye’de ise her yıl 148 bin vaka ortaya çıkıyor ve 91 bin 800 kişinin ölümüne yol açıyor.
Rakamlar bu kadar korkunçken; global düzeyde giderek artan hasta sayısı, kanserin getirdiği maddi ve manevi yükler, ileri teknolojiye daha fazla ihtiyaç duyulması ve tabii ki finansal destek açığı, maalesef dünyayı endişelendiriyor.
Amerika, Kuzey Avrupa, Çin ve Hindistan, kanser araştırmalarında başı çekerken; bırakın ülkeleri, bazı kıtalarda bu alanda yaprak kımıldamıyor! Oysa ki, tıp otoriteleri kanserin çözümünün ortak hareket etmekte olduğunu söylüyor. Geçtiğimiz ay Amerika’nın Boston kentinde, Foundation Medicine ve Roche iş birliğiyle düzenlenen toplantıda, kanserle mücadelede atılan yeni adımlar konuşuldu. Genleri tanıdıkça, hastalığı tanımanın da mümkün olacağını anlatan uzmanlar, kişiye özel tedavinin ‘standart’ hale gelmesi gerektiğine inanıyor.
Bir kan testiyle 300 gen tetkiki
Kapsamlı Gen Haritası’nı kullanan ülkeler arasında Türkiye’nin de bulunduğuna dikkat çeken Steven Kafka, “FoundationOne’ı bir çok ülke kullanıyor ve bu ülkeler arasında Türkiye de yer alıyor, çok sayıda hasta ve doktor kapsamlı gen haritası testlerinden faydalanıyor” diye konuştu.
Foundation Medicine’ın Başkanı Dr. Steven Kafka, geliştirdikleri Kapsamlı Genetik Haritalama ile belli tedavilere yanıt veren hastaları belirlemenin mümkün olduğunu ve sonuçlardan elde edilen bilgilerle hedefe yönelik terapiler geliştirebileceklerini anlattı. Kafka, konuyla ilgili sorularımız yanıtladı.
- Tıp alanındaki teknolojik gelişmelerin kanserin karşısında olduğunu söylemek mümkün mü?
Kanser, pek çok farklı genetik farklılık nedeniyle ortaya çıkabilir ve tedavisi karışıktır. Bugün, FDA (Amerikan Gıda ve İlaç Dairesi) onayı alan, hedefe odaklı 70 kanser ilacının yanı sıra, immunoterapi seçenekleri var. Foundation Medicine tarafından geliştirilen Comprehensive Genomic Profiling (CGP)/ Kapsamlı Genetik Haritalama, kanserle ilişkili olduğu bilinen 300’den fazla gende, hastalığın gelişimini tetikleyen olası genetik bozulmaları inceliyor. Bu araştırmanın sonuçlarının verdiği bilgiler, etkili tedavi seçeneklerinin belirlenmesi konusunda doktora ve hastaya yol gösteriyor.
FDA, FoundationOne CDx testini onayladı. Test; özellikle, küçük hücreli olmayan akciğer, melonama, kolon, yumurtalık ve meme kanserine yakalanmış, hedefe yönelik 17 ruhsatlı tedaviden fayda görebilecek hastaları tespit etmek için tasarlandı. Aynı zamanda gen düzeyindeki biyolojik belirteçleri de içeriyor. Böylece, immünoterapilerin de dahil olduğu hedefe yönelik kullanabilecek onkolojik tedavilere rehberlik ediyor.
Hasta için önemli
- Kapsamlı Gen Haritası hakkında biraz daha bilgi verebilir misiniz?
Bugün, kanserin farklı genetik tahribatlar nedeniyle ortaya çıktığını ve herkesin farklı bir genetik profile sahip olduğu için hastalığının da farklı olduğunu biliyoruz. Kapsamlı Gen Haritası testleri, belli tedavilere yanıt verme ihtimali olan hastaları belirleme bakımından çok önemli. Klasik gen testlerinde bir ya da birkaç gene bakılıyor. Bu durum, çoklu testler istendiğinde son derece değerli olan dokunun tükenmesine yol açıyor. Tek testle yüzlerce gene bakılan Kapsamlı Gen Haritası’ndaysa, alınan tek bir doku örneği ile aynı anda 300’den fazla gene bakılabiliyor, klasik testlerin gözden kaçırdığı noktalar saptanabiliyor daha eyleme dönüştürülebilir bir bilgi sunuluyor.
- Test, Amerika’da rutin bir uygulama haline geldi mi?
Kliniklerde gittikçe daha yaygın kullanılmaya başlandı. Mesela, küçük hücreli olmayan akciğer kanserine ilişkin ABD’deki sağlık rehberleri, hedefe yönelik tedavi alternatiflerini netleştirebilmek üzere kapsamlı gen haritası testlerinden faydalanmayı öneriyor. Dünya genelinde Kapsamlı Gen Haritası yaklaşımından fayda görebilecek neredeyse 4 milyon kişi ve 1 milyon ilerlemiş kanser hastası olduğunu tahmin ediyoruz. Bugün ileri evre kanser hastalarının sadece yaklaşık yüzde 10-15’i bu testlerden faydalanıyor. 2012’de FoundationOne’ı tanıtmamızdan bu yana hekimlere 160 binin üzerinde klinik test raporu sunduk. 2017 içinde ise, yaklaşık 65 bin klinik test raporlamayı umuyoruz ki, bu sayı tüm dünya üzerinde genetik haritalama analizi yaptıran hastaların büyük kısmını temsil ediyor. Biyolojik belirteçleri keşfettikçe, bu testlerden faydalanan hasta sayısının artmasını bekliyoruz.
- Standart bir prosedür haline gelmesi için neler yapılmalı?
Gen düzeyindeki biyolojik belirteçlerin keşfedilmesi, kanseri tedavi etme biçimimizi değiştirdi. Kişiselleştirilmiş tedavinin standart bakım konumuna gelmesi gerektiğine inanıyoruz. Günümüzde Foundation Medicine’in sunduğu testler, binlerce onkoloğun yanında, araştırmacı kişi ve kurumları tedaviler geliştirme konusunda güçlendiriyor. Ayrıca onkoloji ve patoloji uzmanlarına çok daha anlaşılır bilgiler sağlamak üzere gen haritası testimizin kapsamını genişletmeye devam ediyoruz.
YARIN: İKİ BAŞARI HİKAYESİ