‘Kanlı mı olacak’ın bedeli tam 1 milyon 54 bin TL!

Radyo Televizyon Üst Kurulu, Galatasaray-Fenerbahçe derbisi öncesi Gazeteci Mehmet Ali Birand sunduğu 32. Gün programı nedeniyle Kanal D’ye 1 milyon 54 bin 429 TL’lik ceza verdi. RTÜK cezasını “yayınlar şiddeti özendirici veya kanıksatıcı olamaz” ilkesinin ihlaline dayandırdı.
RTÜK 11 Temmuz 2012 tarihli toplantısında, Süper Lig’de şampiyonun belirlendiği Galatasaray-Fenerbahçe derbisi öncesinde Kanal D’deki 32. Gün programını ele aldı. RTÜK, yorumcu Sinan Engin, Hürriyet Gazetesi yazarı Ertuğrul Özkök, eski FB yöneticisi Ömer Çavuşoğlu ve GS Divan Kurulu Üyesi Jeri Fıratlı’nın konuk olduğu 32. Gün programında konuşmalar devam ederken, 1 saat 14 dakika boyunca ekranın altında, büyük puntolarla “Süper Final Kanlı mı Olacak, Kansız mı?” yazısına yer verildiğini belirledi.

‘Cezaya gerek yok’
RTÜK İzleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanlığı uzmanları programı izleyerek ihlal raporu düzenlenmesine ve ceza verilmesine gerek olmadığı yönünde rapor düzenledi. Uzmanlar raporlarında, “Kanlı mı olacak kansız mı olacak” sözünün şakadan ibaret olduğunu ve Birand’ın bunu dile getirdiği ve yayın sonrasındaki haber bülteninde de sözkonusu ifadenin bulunduğu alt yazıdan dolayı özür dilediğini kaydettiler.
Ancak Üst Kurul, uzmanların hazırladığı “ihlal yok” raporuna rağmen, şiddeti özendirdiği gerekçesiyle ceza kararı aldı. Üst Kurul kararının gerekçesini şu sözlerle açıkladı:
“Her ne kadar Daire Başkanlığınca 6112 sayılı Kanunun herhangi bir hükmünün ihlal edilmediği değerlendirilmiş ise de, söz konusu yayına ait deşifre kayıtlarının tetkikinde; 1 saat 25 dakika süren yayında, büyük puntolarla ‘Süper Final Kanlı mı olacak Kansız mı?’ yazısının 1 saat 14 dakika olarak ekranda alt yazı olarak yayınlanmasının ve sonrasında sunucu tarafından şaka olduğu ifade edilse de program tanıtımı yapılırken ‘Acaba kanlı mı olacak kansız mı olacak?’ ifadelerinin kullanılmasının şiddeti özendirici nitelikte olduğu gözlenmiştir. Daire Başkanlığı raporunda program içeriği ile alt yazıda kullanılan ifadelerin birbiri ile örtüşmediği, aksine programda izleyicilere hoşgörü mesajları verildiği ifade edilmiş olsa da; ulusal yayın yapan bir yayın kuruluşunda, 1 saat 14 dakika süreyle büyük puntolarla şiddeti açıkça özendiren ifadelerin kullanılmasının izleyici algısında doğuracağı olumsuz etkinin, program içinde kullanılan hoşgörü ifadelerinin oluşturacağı olumlu etkiden daha güçlü olacağı açıktır. Bu durum da kanunun 8 inci maddesinin genel amir hükmü olan ‘Medya hizmet sağlayıcılar, yayın hizmetlerini kamusal sorumluluk anlayışıyla bu fıkrada yer alan ilkelere uygun olarak sunarlar.’ Şeklindeki yükümlülüğe aykırılık teşkil etmektedir. Bu itibarla ‘İdari Para Cezası’ yaptırımının uygulanması gerektiği, kanaatine varılmıştır.”
Kanalların reklam gelirlerinin yüzde 2’sinin ceza olarak ödenmesi gerektiğine karar veren RTÜK, bu miktarı 1 milyon 54 bin 429 TL olarak belirledi. Kanal D’nin mahkeme kanalıyla RTÜK’ün kararına itiraz etme hakkı bulunuyor.

Hoca’nın sözü neydi?
Erbakan, 13 Nisan 1994’te Refah Partisi Meclis grup toplantısında yaptığı konuşmada; “Şimdi ikinci bir önemli nokta, Refah Partisi iktidara gelecek, adil düzen kurulacak. Sorun ne? Geçiş dönemi sert mi olacak, yumuşak mı olacak, kanlı mı olacak, kansız mı olacak 60 milyon buna karar verecek” demişti. 28 Şubat’a giden süreçte Erbakan’ın bu sözleri sık sık gündeme gelmişti.