İhtiyaçlar ara zam sonrasına bırakıldı

Dayanıklı tüketim maddelerinde canlanma umudu

Pek çok ülkenin (elbette herkes için kendi ölçülerinde değişen şekilde) yüksek enflasyon ile mücadele ettiği bir dönemden geçiyoruz. Son yıllarda yüksek enflasyonun ekonomik durgunluk-küçülme ile birlikte seyrettiği duruma stagflasyon dendiğini de öğrendik.

Gelişmiş ekonomilerin de dahil olduğu bir çok ülke stagflasyonun eşiğinde. Ülkeler için dış ticaret elbette çok önemli, ancak iç tüketim de ekonominin durgunluğa girip girmemesi açısından kritik. Önemli iç tüketim kategorilerinden biri de dayanıklı tüketim ürünleri. Bu kategorideki ürünlerin çoğu hızlı tüketim ürünleri gibi günlük yaşamsal ihtiyaçlara yönelik olmadığı için tüketicilerin ekonomik güçlerine ve ekonomiye güvenlerine yönelik iyi bir gösterge özelliği taşıyabiliyor. Yani özetle tüketicinin ekonomik gücü yeterli ise ve harcama yapacak güvene de sahipse görece yaşamsal olmayan ihtiyaçlara, mesela dayanıklı tüketim mallarına yönelebiliyor.

Bu tutumun zayıflaması ise ekonomik durgunluğun ilk işaretleri olabilir. Bu arada 2.el ürün almak ta bir çözüm haline gelmiş. Çamaşır makinesi, buzdolabı, bulaşık makinesi satın alan on kişiden üçü bu ürünü 2.el almış.

Dayanıklı tüketim ürünlerine yönelik araştırmamızda dikkat çeken iki bulgu var; ilki son bir ay içinde bu kategoride bir satın alma yapmamış olanların %30 ile %45 arasında değişen bir kısmı aslında satın alım yapmaya niyetli iken ertelemiş veya tamamen vazgeçmiş.

İkinci bulgu ise önümüzdeki 1 ay içinde satın alma niyeti olanların oranının ürüne göre (cep telefonunda) maksimum %9’a ancak ulaşması. Çamaşır makinesi, buzdolabı gibi daha temel ihtiyaç diyebileceğimiz ürünlerde bile satın alma niyeti olanlar ancak %5. İhtiyacı, niyeti olup da gelecek 1 aydan ileri tarihe ertelemiş olanlar da %25-30 arasında değişiyor.Araştırma-mızın yapıldığı son 1 ay içinde dayanıklı tüketim ürünlerine yönelik bir talep zayıflamasının başladığını söylemek çok yanlış olmaz.

Temmuz ayındaki memur, emekli ve asgari ücretli maaş zamlarının bu kategoriye bir canlanma getirip getirmeyeceğini ise önümüzdeki ay ve sonrasında göreceğiz.

Son bir yılda ve son bir ayda akıllı cep telefonu en çok satın alınan ürün oldu

Akıllı cep telefonu gerek son bir sene gerekse de son bir ay içinde en çok alınan ürün. Diğer kategoriler arasında ise son bir sene içinde sadece küçük ev aletleri ve beyaz eşya alımı %10 üzerinde. Diğer kategorilerin ise alımları daha düşük. Son bir ay içinde ise akıllı cep telefonu hariç diğer tüm ürünlerin satın alımı %10’un altında.

Aşağıdaki ürün kategorilerinden son bir ay içinde satın almış olduklarınız hangileridir?

İkinci el tercihi bazı kategorilerde yükselme gösteriyor

Satın aldığınızı söylediğini bu ürün 1. El miydi yoksa 2. El miydi ? 

Kategoriler göre farklılık gösterse de son 1 ay içinde satın alınan ürünlerde ikinci el ürünlerin tercih edildiği görülüyor. Tablet /pc kategorisinde 2. el satın alımı %35 seviyesinde. Beyaz eşyalarda da 2. el tercihi oldukça yüksek (%29). TV de ise 2. el tercihi daha düşük olsa bile yine de %15 seviyesinde.

Telefonlarda 1. el ve daha iyi marka/ model alımında görülüyor

Satın aldığınızı söylediğiniz bu ürün 1. El miydi yoksa 2. El miydi ? Aldığınız cep telefonu markası ve modeli için aşağıdaki ifadelerden hangisi geçerlidir?

Son 1 ay içinde cep telefonu alan bireylerin %73’ü birinci el ürün tercih ederken 2. el tercihi %27.. Çoğunluğun bu yeni satın alımlarda kullandığı marka veya modelden daha iyi bir marka veya modele geçiş yaptığı görülse de daha alt marka veya modele geçen kişilerin oranı %35.

Dayanıklı tüketim ürünlerinde satın alma düşüncesi erteleniyor

Son bir ay içinde aşağıdaki kategorilerden satın almayı ertelediğiniz veya satın almaktan tümüyle vazgeçtiğiniz oldu mu? 

Tüm ürünler için satın almaktan vazgeçenlerin oranı benzer seviyede. Akıllı cep telefonu, küçük ev aletleri ve beyaz eşya kategorilerinde ürün alımın erteleyenlerin oranı daha yüksek.

Tüm kategorilerde satın alma düşünceleri azalma eğiliminde

Aşağıdaki ürün kategorilerinde, önümüzdeki 1 aylık dönemde satın alma planınızı belirtir misiniz?

Tüm ürün kategorilerinde satın almayı düşünenlerin oranı %10’un altında. Yaklaşık her 10 kişiden 3’ ü harcamalarını kısmak için satın almayı ertelediğini söylüyor. Bu oran akıllı cep telefonunda %35 ile en yüksek seviyede. Ama genel olarak bıkıldığında zaten bireylerin bu kategorileri satın almayı planlamadıkları söylenebilir.