En yüksek ceza istendi

Soma’daki maden faciasında 301 işçinin ölümüne dair Soma Cumhuriyet Başsavcılığı’nca hazırlanan fezlekenin ayrıntıları ortaya çıktı. Fezlekede aralarında şirketin sahibi Can Gürkan ve üst düzey yöneticilerin bulunduğu 8 tutuklu hakkında 301 madencinin ölümü nedeniyle TCK’nın 81. maddesinde düzenlenen “kasten insan öldürmek” suçuna denk olan ve iş kazalarında verilebilecek en yüksek cezayı düzenleyen TCK’nın 21. maddesi gereği “olası kastla insan öldürmek” suçundan 301 kez 20-25 yıl ceza öngörüldü.
Fezlekede yine aynı 8 kişi ve 2 ve 3. derece kusurlu olarak tarif edilen 37 kişi hakkında da “neticesi sebebiyle ağırlaşmış yaralama” suçlamasıyla 161 kez 2 yıldan 6 yıla kadar hapisle cezalandırılmaları gerektiği belirtildi. Tutuksuz şüpheliler için de “bilinçli taksirle ölüme ve yaralanmaya neden olmak” suçundan 2 yıldan 20 yıla kadar hapis cezası verilmesi gerektiği değerlendirildi. Fezlekede, olayla ilgili hazırlanan bilirkişi raporuna göre kusurlu bulundukları belirtilen kamu görevlilerinin hakkındaki soruşturmanın ayrıldığı belirtildi.
45 sanık; 574 müşteki
Soruşturmayı yürüten savcılar Adem Aktaş ve Gökhan Şahin tarafından hazırlanan fezlekede olaya için hukuki görüşler ve ceza değerlendirmeleri yer aldı. AA’nin haberine göre, madende hayatını kaybeden 301 işçi ve yaralı kurtulan 161 işçi “mağdur-müşteki”; 212 işçi ise müşteki oldu. Fezlekede 8 tutuklu, 37 tutuksuz sanığa yer verildi. Savcılar, tutuklu şüpheliler maden şirketinin Yönetim Kurulu Başkanı Can Gürkan, Genel Müdür Ramazan Doğru, İşletme Müdürü Akın Çelik, Mühendis Ertan Ersoy, vardiya amirleri Yasin Kurnaz, Hilmi Kazık, Mehmet Ali Günay Çelik ve İsmail Adalı hakkındaki suçlamalara yer verdi.
‘Güvenlik 2. planda’
Deliller ve gerçekleştirilen keşif işlemleri birlikte değerlendirildiğinde olayın meydana gelmesinde şirkette 1. derecede yetkileri ve sorumlulukları bulunan bu şüphelilerin ocakta yaşanan faciayı önceden öngördüklerini vurguladı. Ancak olaya ilişkin olarak üretimi ön planda tutup iş sağlığı ve güvenliği konusunu ikinci plana attıkları, eksiklikleri görmezden gelip üretimi durdurmayarak işçilerin hayatını tehlikeye attıkları ve ne pahasına olursa olsun iş yerinin faaliyetlerinin kesintisiz devam ettirdikleri kaydedildi. Bu nedenler dikkate alındığında şüphelilerin üzerilerine atılı “olası kastla insan öldürme” suçunu 301 kez, yine olay esnasında ocakta bulunanların tamamının yaşamını tehlikeye sokan bir duruma yol açıp yaralanmalarına neden olmaları nedeniyle “ağırlaşmış yaralama” suçunu 161 kez işledikleri belirtildi.
‘Bir şey olmaz’ dediler
Fezlekede, amir pozisyonundaki diğer şüpheliler Fuat Ünal Aydın, Harun Yılmaz, Ergun Yılmaz, Yalçın Erdoğan, Harun Güneş, Necati Karadeniz ve Erdem Canbaz hakkında ise kendilerinin de işçilerle ocağa girip üretimde yer almaları, bilgi ve tecrübeleriyle eksiklik ve ihmallerin faciaya yol açabileceğini öngörmelerine rağmen “bir şey olmaz” düşüncesiyle hareket ettikleri tespitine yer verildi. Bu nedenle adı geçen şüphelilerin de “bilinçli taksirle birden fazla kişinin ölümü ve yaralanmasına neden olmak” suçunu işlediklerinin değerlendirildiği fezlekede, bu şüphelilerin TCK’nın 85/2, 22/3 ve 61/1-e maddeleri uyarınca 2 yıl 8 aydan 20 yıla adar hapisle cezalandırılmaları görüşüne yer verildi.
Diğer 30 şüpheli hakkında ise olayın meydana gelmesinde dikkatsizlik ve tedbirsizlikleri nedeniyle sorumlulukları bulundukları tespit edilen fezlekede, bu şüpheliler için 2 yıldan 15 yıla kadar cezalandırılmaları değerlendirmesi yapıldı.

Müebbede denk
TCK’nın 21. maddesine göre kasıtla işlendiğinde “ağırlaştırılmış müebbet” hapis cezasını gerektiren suçlar “olası kastla işlendiğinde “müebbet hapis” cezasıyla; müebbet hapis cezasını gerektiren suçlar ise olası kastla işlendiğinde de 20 yıldan 25 yıla kadar hapis cezasıyla cezalandırılıyor.
Balkız: Cezalar yetersiz
Manisa Baro Başkanı Zeynel Balkız, “TCK 81. madde, kasten adam öldürmek suçundan müebbet gerektiriyor. Müebbet istenmekle birlikte, 21. madde kapsamında olası kasttan 20-25 yıl hapis isteniyor” dedi. Balkız şu açıklamayı yaptı:
“İkinci, üçüncü derece sorumlularla ilgili ceza miktarını yetersiz buluyoruz. Kazanın geleceğini bildikleri halde tedbir almıyorlar. Bu da bilinçli taksir oluyor. TCK’nın 85. maddesinin 2. fıkrası gereği, bu kişilere 2 yıldan 15 yıla kadar hapis cezanı isteniyor. 22. madde 2 yıl olan alt cezayı 32 aya, 15 yıl olan üst cezayı 30 yıla çıkarıyor. Bir de sıralamada 17’den 45’e kadar yer alan sanıklar var ki, onlar da 3. derece sorumlu ilan edilmiş. Yasa, gerekli önlemi almadıkları halde onlar için cezayı artırmıyor.”
(MUHİTTİN AKBEL / İzmir)