Deprem Komisyonu raporu: Yeni imar kanunu hazırlanmalı

TBMM Deprem Araştırma Komisyonu Başkanı, AK Parti Afyonkarahisar Milletvekili Veysel Eroğlu, TBMM’de basın toplantısı düzenleyerek, 6 Şubat'ta meydana gelen Kahramanmaraş merkezli depremlerin ardından kurulan komisyonun 935 sayfalık raporu açıkladı. Eroğlu, komisyonun 13 toplantı düzenleyip, 49 kamu kurum ve kuruluş ile 11 STK'nın temsilcileri ve 23 akademisyeni dinlediğini söyledi. Eroğlu, depremlerin bölgede yaşayan 14 milyon vatandaşı etkilediğini, bu rakamın Belçika, Yunanistan, Portekiz ve Azerbaycan gibi bazı ülkelerin nüfusundan daha fazla olduğunu kaydetti. 

'DEPREME DAYANIKLI BİNALAR İNŞA EDİLMELİ'

Eroğlu, deprem risklerinin asgari seviyeye indirilmesi için gerekli adımların atılması gerektiğini belirterek, "Halk arasında da ifade edildiği gibi 'deprem öldürmez, bina öldürür' düsturu ile harekete geçerek sağlam zemine depreme dayanıklı binalar inşa edilmesi gerekmektedir. Özellikle depreme dirençli şehirler tesis etmek için devletimiz bütün kurumlarıyla harekete geçmelidir. Sağlam zeminlerde, kaliteli malzemeler kullanarak, iyi bir mühendislik ve işçilik ile sağlam binalar inşa edilmesi bir zarurettir. Söz konusu bu konutların sosyal donatılarıyla birlikte inşa edilmesi ise en önemli hususlardan biridir" dedi. 

'AFET VE ACİL DURUM YÖNETİMİ DAİRESİ KURULMALI'

Eroğlu, raporda 165 tespit ve 295 öneride bulunduklarını söyleyerek, öne çıkan önerileri şöyle sıraladı:

"AFAD Başkanlığı yapılanmasında sahada daha etkin ve hızlı karar alınarak kaynakların doğru yönetilmesine ihtiyaç duyulmaktadır. Bu sebeple yetkilerin en alt müdür/grup başkanı seviyesinde dağıtılması sağlanarak, afet yönetiminin sürekliliği sağlanmalıdır. Bütün Bakanlıklarda Afet ve Acil Durum Yönetimi Dairesi Başkanlığı kurulmalıdır. Büyükşehir ve il belediyelerinde Afet ve Risk Azaltma Daire Başkanlığı ve Kentsel İyileştirme Daire Başkanlığı kurulmalıdır. İlçe belediyelerinde ise Afet ve Risk Azaltma ve Kentsel Yenileme Şube Müdürlükleri kurulmalıdır. 1985 yılında, takriben 38 yıl önce, yürürlüğe giren 3194 sayılı İmar Kanunu günümüz şehircilik, planlama, yapı üretim ve denetim hizmet ihtiyaçlarına cevap veremez ve ulusal afet mevzuatıyla da kopuk bir durumdadır.  Afet, koruma ve çevre gibi konularda politika ve ilmi gelişmeler ile uyumlu olan yeni bir mekansal planlama anlayışı ile oluşturulan yeni bir İmar Kanunu hazırlanmalıdır."

'VALİLİKLERDE ÜST KURUL OLUŞTURULMALI'

Depreme hazırlık ve deprem ile alakalı çalışmaların il esasında ele alınması için illerde Valilikler riyasetinde bir 'Üst Kurul' teşkil edilmesini önerdiklerini kaydeden Eroğlu, "Bu kurulda belediyeler de dahil olmak üzere ilin ilgili kurumları yer almalıdır. Bu üst kurulların oluşturulması için bir Cumhurbaşkanlığı genelgesi çıkarılmalıdır. Kentsel dönüşüm uygulamasında riskli bölgelerin tespit edilerek, yapılacak uygulamanın bu risk durumuna göre öncelik sıralaması yapılmalıdır. Kentsel dönüşümün teşvik edilmesi gayesiyle mülk sahiplerine verilen faiz desteği oranı ile kredi miktarının artırılması ve kredi vadesinin uzatılması da öneriler arasında" dedi.

'BİNALARIN ALTI DÜKKAN OLMAMALI'

Sağlam zeminlerde yapılacak inşaatlarda mikro bölgeleme çalışmalarının yapılması gerektiğine dikkat çeken Eroğlu, şunları söyledi:

"Zemin taşıma gücü zayıf olan bölgelerde zemin iyileştirme çalışması yapılması şarttır. Konutların altı mümkün mertebe dükkan ve mağaza olarak kullanılmamalıdır. Dükkan ve mağazalar ayrı bir proje olarak değerlendirilmelidir. Yeterli sayı ve yetkinlikte teknik personeli olmayan belediyelerden ruhsat verme işlemi, personel sayısını tamamlayana kadar askıya alınmalıdır. Binaların özellikle bodrum katlarında kaliteli bir su tecridi yapılması gerekmektedir. Yetkin mühendislik uygulamasının başlatılması gerekmektedir. Binaların periyodik muayenesine yönelik mevzuat hazırlanmalı, bu kapsamda yapı denetime tabi yapıların 5 yıl içerisinde, yapı denetime tabi olmayan yapıların 2 yıl içerisinde periyodik muayenesinin yapılması gerekmektedir. Muayene şartlarını sağlamayan yapılar güçlendirilmeli veya yıkılmalıdır."

81 ilin birbiriyle veya gruplar halinde eşleştirmesinin yapılması önerisinde bulunduklarını kaydeden Eroğlu, "Deprem bölgelerine koordinatör olarak vazifelendirilen valiler, daha önce o bölgede valilik yapmış ve bölgeyi bilen kişilerden seçilmelidir. Afetlerden sonra bölgede arama, kurtarma ve benzer faaliyetlerde bulunacak ekiplerin, kendi ihtiyaçlarını kendileri karşılayacak şekilde donanımlı ve hazır hale getirilmesi gerekmektedir" dedi.

Eroğlu, raporu bugün TBMM Başkanlığına sunacaklarını kaydetti.