Black Friday’in anlamı

Black Friday nedir?

Çıkış noktası ABD olan Black Friday’in sadece Türk milletiyle ilgili olmadığı net şekilde anlaşılan bir etkinliktir. Black Friday Amerika Birleşik Devletleri’nde kutlanan Şükran Günü’nden hemen sonra gelen ilk cuma için kullanılan bir kalıp hâline gelmiştir.

Bu noktada şaşırtıcı olan bir şey vardır ki oda Şükran gününden hemen sonra gelen bir güne neden “Kara” lakabının verildiğidir. Üzerinde çok az düşünüldüğünde bu sorunun cevabı basitleşiyor.

İlk başlarda bu cuma gününe herhangi bir isim verilmemiştir. Ancak 1932 yılından itibaren Noel için yapılan alışveriş sezonunun başlangıcı olarak kabul gören bu cuma gününe “Kara Cuma” yakıştırması 1961 yılındaki cumayla birlikte yapılmaya başlanmıştır.

Ülke çapında Kara Cuma’ya özel yapılan kullanıcıya yönelik tüketim ürünlerinin indirimleri korkunç seviyede ki yüzdeliklere ulaşmaya başlamıştır. Kara Cuma indirimlerinin bu denli büyük olması etkinlik günü alışveriş yapmaya çıkan insanları bir hayli tahrik etmiştir. Dolayısıyla da satın alınmak istenen ürüne ulaşmaya çalışan bazı insanların gözü dönmüş ve çok büyük çaplı bir şiddet ortamı doğmuştur.

İşte tüm bunlarla beraber Şükran Günü’nden hemen sonra gelen cuma gününe Black Friday yani Kara Cuma denmektedir.

Kara Cuma’nın ilk başlarında ABD’de hizmet veren marketler, açılışlarını çok erken saatlerde yaparlar ve gecenin çok geç saatlerine kadar da satış yapmayı sürdürürler. Geçen zaman ve rekabet anlayışıyla birlikte bu Kara Cuma’daki uzun süreli alışveriş ortamına yavaş yavaş indirim kampayaları dâhil olur. Bu Kara Cuma kampanyaları giderek o gün için alışverişe olan ilgiyi ve tempoyu arttırmaya başlar ve en sonunda insanlardaki istek öyle bir raddeye ulaşır ki alışveriş kontrol edilemez bir şiddete dönüşür.

İşte bu yoğunluk ve temponun 1961 yılında ulaştığı seviye Philadepihia’da bulunan insanların kalabalıktan adım atamayacak hale gelmesine neden olmuştur. Sıkışık trafik yüzünden araçların hareket kabiliyetlerini yitirdiği ve birçok insanın birbirini ezerek birbirine zarar verdiği etkinlik günü o andan itibaren Kara Cuma günü olarak adlandırılmaya başlanmıştır.

Başka birçok ülkede de kutlanan Black Friday etkinliğinin tarihi kutlandığı yere göre farklılık göstermektedir. Genel olarak kabul edilen ve yoğun alışverişe ev sahipliği yapan Kara Cuma günü ise ABD’de kullanılan tarihtir.

Küreselleşen dünya ile birlikte insanların sosyal düşüncelerinin de ortaklaşması bu Kara Cuma etkinliğinin Türkiye’de de oldukça rağbet görmesine neden olmaktadır. Özellikle son zamanlarda etkinliğe katılım konusunda Türkiye’de büyük bir artış gözlenmektedir.