Baltacı Mehmet Paşa’nın mezarının Türkiye’ye getirilmesi için girişim

Prut Seferi sırasında Rus Çariçesi Katerina ile anlaştığı iddiaları yüzünden azledilen Osmanlı Sadrazamı Baltacı Mehmet Paşa'ya ölümünden 400 yıl sonra memleketi olan Çorum'un Osmancık ilçesinde sahip çıkıldı. Gazeteciler Cemiyeti Başkanı Bilal Çevrim, Baltacı Mehmet Paşa’nın yerinin tespiti ve Yunanistan’daki yetkililerle temasta bulunmak üzere Limni Adası'na gitti. Çevrim, Baltacı Mehmet Paşa'nın Yunanistan'ın Limni Adası’nda olan mezarının Osmancık'a getirilmesi için Dışişleri ve Kültür Turizm Bakanlığına başvurmaya hazırlanıyor.

Yunanistan ziyaretinin ardından izlenimlerini İhlas Haber Ajansı ile paylaşan Dernek Başkanı Bilal Çevrim, 1712 yılında Midilli Adası’na sürgün edilen Baltacı Mehmet Paşa’nın mezarının tespit edilebilmesi için Osmancık Gazeteciler Cemiyeti olarak karar aldıklarını söyledi. Bunun üzerine Yunanistan’ın Limni Adası’na gittiğini ve burada 3-4 gün boyunca incelemeler yaptığını anlatan Çevrim, “Araştırmalar sonunda Baltacı Mehmet Paşa’nın defnedildiği Niyasi Mısri Efendi’nin türbesinin haziresini buldum. Oradaki hazire ve Osmanlı mezarlığını dağıtmışlar. Buralara taverna yapmışlar. Hiçbir mezar yok. Mezar taşlarını da çeşitli yerlerde kullanmışlar. Ancak bir araştırma neticesinde Limni Adası’nın kalesinde yeraltı şehrine inen merdivenlerde bir takım mezar taşlarını merdiven olarak kullandıklarını gördüm. Buradaki mezar taşlarını fotoğraflayıp Ankara’daki tarih profesörü Abdullah Gündoğdu’ya ilettim. Mezar taşlarının Baltacı Mehmet Paşa’ya ait olduğunu tespit ettik. Biz sahip çıkamadığımız için Yunanlılar Osmanlıya ait mezar taşlarını merdiven olarak kullanarak bir şekilde aşağılıyorlar. Mezar taşlarını tespit ettik. Mezarının bulunduğu hazireden toprağını getirdik” dedi.

Limni Adası’ndaki incelemeler sırasında Baltacı Mehmet Paşa’nın Osmancık ilçesinde yaptırdığı çeşmelerin aynısının orada da var olduğunu gördüğünü dile getiren Çevrim, “Kitabelerinde Baltacı Mehmet Paşa’a ait olduğu yazılı. Onları restore ettirmişler. Birisinin kitabesi yok ama birisinin kitabesi Osmanlıca olarak duruyor. Baltacı Mehmet Paşa’nın Osmancık’taki eserleri atıl halde iken oradaki eserlerinin faal durumda olması sevindirici bir olay” diye konuştu.

“BALTACI MEHMET PAŞA’YA SAHİP ÇIKACAĞIZ”

Osmancık Belediyesi Meclis üyelerinin Baltacı Mehmet Paşa adına bir anıt mezar yapmayı teklif ettiklerini açıklayan Çevrim, “Ayrıca Baltacı Mehmet Paşa’nın mezarının nakli veya mezar taşlarının ayaklar altından kurtarılması, korumaya alınması için Dışişleri ve Kültür Turizm Bakanlığı nezdinde girişimlerde bulunacağız. Bu incelemeler sırasında yardımcı olan Rodos Başkonsolosu Barış Kalkavan ve sekreteri İbrahim Akayalı’ya teşekkür ederiz. Gerisi artık tarihçilere kaldı. Biz sahip çıkmaya devam edeceğiz” şeklinde konuştu.

Limni Adası’nda Osmanlı mahallesi ve evleri bulunduğunu kaydeden Çevrim, “Ayrıca bir de kalede bir cami var. Buradaki caminin durumu da içler acısı. 600 yıl önce bizim olan bu topraklarda bir caminin içler acısı hali tadilat görmemesi üzüntü verici. Kaleyi restore ettikleri halde Osmanlıya ait izleri yok etmeye çalışmışlar. Bu konuya yetkililerden özellikle imtina göstermesini bekliyoruz. Ayrıca burada bir şehitliğimiz varmış. Ancak yolu yok ziyaret edemedik. Oranın yolunun yapılması lazım. Buradaki eserlerimize sahip çıkılmasını bekliyoruz” ifadelerini kullandı.

İLK DEFA SADRAZAM OLAN DEVLET ADAMI

Baltacı Mehmet Paşa iki defa sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet adamıdır. 1704 yılında sadrazam olmuş, 1706'ta azledilip Sakız Adası'na sürülmüştür. Daha sonra Erzurum Valiliğine ve Sakız Muhafızlığına getirilmiştir. 1709 yılının Ocak ayında Halep Valiliğine atanan Baltacı Mehmet Paşa, 18 Ağustos 1710'da tekrar sadrazam olmuş ve Serdar-ı Ekrem sıfatıyla Rus seferine çıkmıştır.

Prut Savaşı sırasında, Deli Petro'nun ordusunun etrafını sarmışken, isyan belirtileri gösteren Yeniçerilere güvenmemesi nedeniyle barışı kabul etmiştir. 22 Temmuz 1711'de taraflar arasında bir antlaşma yapılmıştır. Baltacı ile Katerina arasında bir ilişki kurulduğuna dair zaman zaman söylentiler oluşunca Prut seferinden dönüşünde azledilerek Aralık 1711'de Midilli'ye, daha sonra Temmuz 1712'de Limni Adası’na sürülmüştür. 1712 yılının Temmuz ayında Limni Adası’nda vefat etmiştir.