Ayasofya belgeseli Amerika yolcusu

Ayasofya’nın altındaki gizemli geçitleri, kanalları ve efsaneleri anlatan, Göksel Gülensoy’un çektiği “Ayasofya’nın Derinliklerinde” adlı belgesel, ABD’nin en büyük müzelerinden LACMA ’da (Los Angeles Country Museum Art) özel gösterime davet edildi. Ünlü romancı Dan Brown’ın “Inferno-Cehennem” adlı kitabına da konu olan Ayasofya’yı ABD’de Gülensoy ve bilim danışmanı Doç. Dr. Haluk Çetinkaya anlatacak. Belgesel için 20 yıldır çalıştıklarını ve kesintisiz 3 yıl çekim yaptıklarını söyleyen Gülensoy, gösterimin LACMA’da 23 Eylül’de gerçeleşeceğini ve bunun İstanbul’un tanıtımı için önemli bir fırsat olduğunu belirtti. Gülensoy şunları anlattı:

“Ayasofya tarih boyunca ilgi çeken bir mimari şaheser. 1500 yıllık kültür ve tarih mirasımızı daha iyi tanımak ve sadece görünen bölümlerini değil, altındaki gizemleri de çözmek için yaptığımız araştırmalar yurt dışında ses getirdi. Ayasofya’nın görünmeyen yüzünü, efsanelerini, geçitlerini, su kanallarını anlatmaya çalışırken 2009’da Dan Brown’ın bile dikkatini çekmiştik. LACMA’da seçkin bir grubun önünde 52 dakikalık belgeselimizi göstererek Ayasofya’yı anlatacağız.”

Sanat tarihi uzmanı Doç. Dr. Haluk Çetinkaya da Yapıldığı tarihten bu yana Ayasafya’nın mimarisinin ilgi çektiğine dikkat çekerek, “Bu şaheserin altındaki yollar, kanallar ve barındırdığı gizemler ilk kez bu belgesel ile anlatılıyor. Uluslararası alanda ilk kez Ayasofya ile ilgili bir belgesel, sanat tarihçileri ve arkeologlara gösterilecek. Umarım ülkemizde de aynı değeri göreceği günler gelecek” dedi.

AYM’den ‘yetkisizlik’ reddi

Ayasofya’da ibadet yapılması amacıyla idareye ve ilgili yargı makamlarına başvuru yapan bir dernek, başvurularından sonuç alamayınca Anayasa Mahkemesi’ne (AYM) bireysel başvuruda bulundu. Başvuruda, Ayasofya’nın namaz kılmak için ibadete açılması yönündeki talebin reddedilmesi nedeniyle din ve vicdan hürriyetinin ihlal edildiği öne sürüldü. Bireysel başvuru, AYM Birinci Bölümü’nce ele alındı. Derneğin bireysel başvuruda bulunma hakkı olup olmadığını irdeleyen Yüksek Mahkeme, başvuruyu “incelenmeksizin kişi bakımından yetkisizlik” nedeniyle reddetti.

Dalgıçlar sarnıçlara girmişti

Çekimlerine 1999’da başlanan belgesel, verilen aralar nedeniyle 12 yılda tamamlanırken, dalgıçların 2009 yılında girdiği su sarnıçları tüm dünyanın ilgisini çekmişti. 573 yılında Bizans İmparatoru Justinianus ve eşi Teodora için yaptırılarak günümüzdeki Sultanahmet Hipodrom Meydanı’na ulaşan Justinianus Yolu’nun 283 metresi, mağara dalgıçları tarafından keşfedilmişti.