'Avrupa'da çağrı engelleme var'
12.08.2022 - 07:01 | Son Güncellenme:
BTK, dolandırıcılık amaçlı aramalar ile mücadele kapsamında bazı Avrupa ülkelerinde, arayan tarafın sahtecilik yaptığını teknik olarak tespit eden işletmelere gelen çağrıları engelleme hakkı verildiğini bildirdi.
ÖNDER YILMAZ - Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu’nda (BTK), TBMM Dilekçe Komisyonu’na gönderdiği raporda dolandırıcılığa konu olan 0 850 alan kodlu telefon numaralarının tahsis taleplerinin nasıl yapıldığını ele alındı. Numaralandırma Yönetmeliği’ndeki “başvurunun yapılması”, “başvurunun değerlendirilmesi”, “tahsis koşulları ve “numara tahsisinin yapılması” konuları detaylı anlatıldı.
BTK, Ocak 2015 tarihinden 1 Haziran 2022 tarihine kadar toplam 3 milyon 934 bin 323 adet numaranın yetkilendirilen işletmecilere tahsis edildiğini açıkladı. Buna göre; yıllara göre tahsis sayıları ise “2015’te 1.327.064, 2016’da 595.188, 2017’de 766.046, 2018’de 306.107, 2019’da 211.218, 2020’de 295.302, 2021’de 364.340 ve 2022’nin ilk altı ayında 69.058” olarak gerçekleşti.
ADLİ MAKAMA BAŞVURUN
BTK, şunları kaydetti: “Telefon numaralarının dolandırıcılık amaçlı kullanılması durumunda kurumumuz görev ve sorumlulukları kapsamında yapılan dolandırıcılığa ilişkin bir prosedür veya değerlendirmemiz bulunmamaktadır. Zira, dolandırıcılıkla ilgili tespitin ancak ilgili adli merciler tarafından tespit edilebileceği değerlendirilmektedir. Kurumumuza iletilen dolandırıcılıkla ilgili şikayetler, dolandırıcılık yapılıp yapılmadığına ilişkin bir inceleme sürecini içermemekte, bu şikayetler, numaraların ilgili mevzuata uygun olarak abonelere tahsis edilip edilmediğine veya Arayan Hat Bilgisinin (CLI) ilgili mevzuata uygun olarak oluşturulup oluşturulmadığına yönelik olarak incelenebilmektedir. Dolandırıcılıkla ilgili şikayetler için ise adli makamlara başvurulması gerektiği değerlendirilmektedir.”
BTK, kurumun bilgisi dahilinde, dolandırıcılık sebebiyle bugüne kadar iptal edilen numara bulunmadığını kaydetti.
ENGELLEME HAKKI
BTK, telefon dolandırıcılığı ile mücadele konusunda Batı ülkelerine yönelik yapılan araştırma sonuçlarını da Meclis ile paylaştı. BTK, “Benzer sahtecilik aramaları ile mücadele kapsamında, İngiltere, Belçika, Fransa, Litvanya, Norveç gibi bazı ülkelerde, işletmeciler tarafından bir şekilde arayan tarafın sahtecilik yaptığının teknik olarak tespit edilmesi halinde işletmecilere, gelen çağrıları engelleme hakkı verilmektedir” ifadelerini kullandı. Elektronik İletişim İçin Avrupa Düzenleyiciler Organı’nın dolandırıcılık konusunda etkin role sahip olduğu vurgusu yapan BTK, “Benzer şekilde ülkemizde de işletmecilerin ‘Fraud’ olarak ifade edilen çağrıları tespit etmeleri halinde işletmecilerin ilgili ekipleri sahteciliğin önlenmesine yönelik tedbirler alabilmektedir” dedi.
İLK AKLA GELEN İHMAL
Satır, telefon dolandırıcılıklarının engellenmesi için ilk akla gelen çözümlerden birinin numaranın iptal edilmesi olduğunu belirterek, Avrupa’da da bu yönde uygulama olduğunu söyledi. Satır, “Ancak bunun için haberleşme özgürlüğüne ilişkin Anayasa hükmü gereği kanuni düzenleme yapılması gerekmektedir. İletişim araçlarının denetimi suçla mücadelede önemli bir rol oynamaktadır” ifadelerini kullandı.
'VATANDAŞ İHTİMAL VERMİYOR'
TBMM Dilekçe Komisyonu Başkanı AK Parti İstanbul Milletvekili Belma Satır, Milliyet’e, dolandırıcılık suçunun günümüzde en çok işlenen suçların başında geldiğini belirterek, “Teknolojik gelişmeler, insanların refah seviyesinin artmasını sağlarken, yeni suç unsurları ve yeni suç işleme yöntemlerinin ortaya çıkmasına da zemin hazırlamakta.
Bilişim sistemlerinin, birer güven kurumu olan banka veya kredi kurumlarının ya da basın ve yayın araçlarının kullanılması, dolandırıcılık suçunun işlenmesi açısından önemli bir kolaylık sağlamakta. Telefon dolandırıcılığı ne yazık ki günümüzün en büyük sorunlarında biri” dedi. Satır, profesörler dahil toplumun ileri gelenlerinin de mağdur olduğu telefon dolandırıcılığı konusunda şunları kaydetti:
“Kurumsal nitelikte görünen 0850 ile başlayan telefon numaraları, hileli davranışın kişilere yöneltilmesinde kolaylık sağlamaktadır. Dolandırıcılık, ceza kanunumuzda suç olarak düzenlendiğinden adli makamlara başvurmak her zaman mümkündür. Ancak hayatın olağan akışı gereği vatandaşın adli makamlara başvuruda bulunabilmesi için öncelikle dolandırıcılık tehdidiyle karşılaşmış olması gerekir. Devletin görevi ise daha en başta vatandaşın bu tehditle karşılaşmasını engellemektir. BTK tarafından 0850’li numaraların dolandırıcılığın asli unsuru olmadığı belirtilmektedir. Ancak yine BTK’nın belirttiği gibi halkımızda bu numaraların sadece işletmeler tarafından kullanıldığı inancı bulunmaktadır. Bu da dolandırıcıların herhangi bir işletme adını kullanmalarını kolaylaştırmaktadır. Ayrıca işletmeler devletimiz tarafından kayıt altında tutulmakta ve birden fazla bakanlığımız tarafından denetlenmektedir. Dolayısıyla vatandaş da bu kadar sıkı denetim altında olan bir işletme tarafından dolandırılacağına ihtimal vermemektedir.”
YARIN: PATATES HATLAR VE DOLANDIRICILIĞINA YÖNELİK TEDBİRLER NE? CEZA MİKTARI ARTIRILMALI MI?
