‘20 yaşından sonra boy uzamaz’ uyarısı

İnternet üzerinden satılan ve insanların bilinçsizce kullandığı ürünlere bir yenisi daha eklendi. “Gıda takviyesi” adı altında “growth (büyüme)” kelimesine eklenen çeşitli marka isimleriyle çay, toz ve krem olarak pazarlanan bu ürünlerin insan sağlığına ciddi zarar vereceği belirtiliyor. Boy uzatma ürünlerini sosyal medya reklamlarıyla pazarlayanlar, içeriğinde “hint ginsengi” adlı bir bitkinin olduğunu belirttikleri ürünü büyüme hormonu salgılatan mucize formül olarak satıyor. Bu ürünler, Sağlık Bakanlığı’ndan onay alınmadan pazarlanıyor.

Kalbe zarar

Ayda 2-4 cm arası boy uzattığı iddiasıyla pazarlanan ürünün onlarca Instagram hesabı ve toplamda 1 milyona yakın takipçisi bulunuyor. Bu hesaplarda birkaç ayda boyu uzamış gibi lanse edilen yetişkin kişilere ait kullanıcı yorumlarının yanı sıra hiçbir işe yaramadığını söyleyen kişilere ait yorumlar da yer alıyor. Türkiye Endokrinoloji ve Metabolizma Derneği Başkan Yardımcısı, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi‘nden Prof. Dr. Ayşegül Atmaca, sosyal medya hesabında yer alan bilgileri “sahtekârlık” olarak nitelendirdi. Atmaca, şu uyarılarda bulundu:

“Kimi yerde ürünün Avrupa, kimi yerde ise Amerika menşeli olduğu yazıyor. Kaynağı ve nereden geldiği belli değil. Sağlık Bakanlığı veya Tarım Bakanlığı onaylı bir ürün değil. Kullanıcı yorumlarına baktığımızda hiçbir işe yaramadığını söylüyorlar. İçeriği bilinmeyen bu ürünler, büyüme hormonu veya başka büyüme faktörleri içermesi halinde zararı olabilir. Herhangi bir molekülün tedavi ve takviye için kullanılabilmesi için üzerinde kontrollü klinik araştırmaların yapılması gerekir. Hint ginsengiyle ilgili böyle bir çalışma yok. Herhangi bir analizden geçmemiş bu ürünün içinde ne var bilmiyoruz. Zaten uzamanın bitmiş olduğu erişkin bir kişide bu ürünlerin kullanımı kemiklerde enine büyümeye de yol açabilir. Kalp büyümesi veya eklem problemlerine de davetiye çıkarabilir. Büyüme plakları 18-20 yaşında kapanır. Biz ne yaparsak yapalım erişkin bir kişinin eğer büyüme plakları kapandıysa boyunu uzatamayız.”

‘Takviyeyle olmaz’

Milliyet’e konuşan Prof. Dr. Ayşegül Atmaca, kişinin anne ve babası arasındaki boy farkı çok fazla değilse ve herhangi bir hastalığı yoksa zaten hedeflenen boya ulaşabileceğini söyledi. Atmaca, “Genetik dışında birçok faktör boy uzunluğunu etkiliyor. Büyüme hormonu, insülin, tiroit hormonları da çok etkili. Sosyo ekonomik durum, yaşadığı çevre, kronik hastalıklar, beslenme durumu gibi faktörler de kişinin boyunu etkiler. Uzun kemiklerdeki büyümeyi sağlayan açıklıklar olan büyüme plakları kapandığında kişi, erişkin boyuna ulaşır. Erişkin biri için herhangi bir bitkisel tedaviyle, takviyeyle, başka ürünlerle veya ilaçlarla boyunu uzatmak mümkün değil. Çocukluk döneminde ise uzamayı etkileyen herhangi bir hastalık veya büyüme hormonu eksikliği yoksa böyle bir durum gerekli değildir. uzayacaktır.”