14 Ağustos’ta Ayşe tatile çıktı!

Aydın Hasan - 1571: Kıbrıs, Sultan İkinci Selim Han döneminde Osmanlı İmparatorluğu’nun egemeniliği altına girdi. Osmanlı’nın hoşgörü politikası gereği Katolik’lerin kapattığı Ortodoks kiliseleri açıldı.

1878: Osmanlı İmparatorluğu, Kıbrıs’ı Britanya İmparatorluğu’na kiraladı.

1914: Birinci Dünya Savaşı başlayınca İngiltere, adada hakimiyetini ilan etti.

1924: Lozan Barış Anlaşması ile Türkiye, adanın İngiltere’ye ilhakını kabul etti.

1931: Adadaki Rumlar, Enosis (birleşme) için isyan başlattı.

1955: Kıbrıs’ın Yunanistan ile birleşmesini amaçlayan terör örgütü EOKA, faaliyete geçti.

1960: Zürih ve Londra anlaşmaları ile Kıbrıs Cumhuriyeti kuruldu.

Yeşil kalemle ayrıldı

1963: İngiliz general, 30 Aralık’ta yeşil bir kalemle harita üzerinde çizgi çizerek Lefkoşa’yı ikiye ayırdı ve Yeşil hat böyle oluştu.

15 Temmuz 1974: EOKA lideri Nikos Sampson, Yunanistan’daki cunta yönetiminin desteğini alarak Makarios’u yaptığı darbeyle devirdi.

20 Temmuz 1974: Türkiye, Kıbrıs’a çıkartma yaparak Barış Harekatı’nı başlattı.

25 Temmuz 1974: Birinci Cenevre Konferansı, 25 Temmuz 1974’te toplandı, altı gün sürdü ve 30 Temmuz’da imzalanan Cenevre Antlaşması ile sona erdi.

8 Ağustos 1974: İkinci Cenevre Konferansı toplandı.

Ayşe tatile çıktı

14 Ağustos 1974: Türkiye, adadaki Türk köylerinde soykırımın sürdüğü gerekçesiyle ikinci harekatı başlattı.

13 Şubat 1975: Kıbrıs Türk Federe Devleti kuruldu.

15 Kasım 1983: Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin kurulduğu ilan edildi.

Başbakan Bülent Ecevit, komutanlardan harekâtla ilgili bilgi alırken...

Birinci Cenevre Konferansı, 25 Temmuz 1974’te Türkiye, Yunanistan, İngiltere dışişleri bakanlarının katılımıyla başladı.

Askeri çıkaracak gemi yoktu

Dönemin Başbakanı Süleyman Demirel, 1960’lı yılların ikinci yarısında katliamlardan sonra adaya harekat düzenlemek istiyordu. Ancak Demirel, acı bir gerçekle yüzleşmek zorunda kaldı. Türk donanmasının çıkarma gemisi yoktu. İlk işi çıkarma gemisi yapımı için demir ve çelik fabrikaları ile Gölcük Tersanesi’ne emir vermek oldu. Kıbrıs Türk halkının onurunun korunması için 1974 yılına kadar beklemek gerekecekti. 1974 Kıbrıs Barış Harekatı’nda adaya çıkan askerleri, üretilen bu gemiler taşıyacaktı.

Ayşe şifresinin sırrı

Kıbrıs Barış Harekatı’nın ‘Ayşe Tatile Çıksın’ parolasıyla başladığı hatalı bir bilgi olarak çoğu zaman tekrarlanır. 20 Temmuz 1974’teki harekat bu parola ile başlamadı. Harekatın ardından Cenevre’de yapılan ikinci konferanstan beklenen sonucun çıkmayacağı anlaşılmıştı. Konferansa katılan dönemin Dışişleri Bakanı Turan Güneş’ın kızının adı Ayşe idi. Güneş’in, “Ayşe Tatile Çıksın” mesajı, harekatın ikinci safhasının başlamasının parolasıydı. Harekatın ikinci aşaması, 14 Ağustos 1974’te ‘Ayşe Tatile Çıksın’ parolası ile başladı.

498 şehit

Kıbrıs Barış Harekatı sırasında, Türk ordusu 498 şehit verirken Kıbrıs Türk tarafında ise 70’i mücahit, 270 kişi şehit düştü.